Сыгын Айдыҥ 1 Кӱни

Јылдыҥ учына јетире 121 кӱн арткан.

Сыгын айдыҥ 1 кӱни — юлиан кӱнтизӱ аайынча 1582 јылдыҥ ӱлӱрген айыныҥ 15 кӱнине јетире болгон, 1582 јылдыҥ ӱлӱрген айыныҥ 15 кӱнинеҥ ала — сыгын айдыҥ 1 кӱни григориан кӱнтизӱ аайынча болгон.

XX-чы ла XXI-чи чактарда юлиан кӱнтизӱле куран айдыҥ 19 кӱни болгон.

•   Россия — Билгирдиҥ кӱни.
•   Армения,   Белоруссия,   Казахстан,   Киргизия,   Латвия,   Литва,   Молдавия,   Туркмения,   Украина — Билгирдиҥ кӱни.
•   Словакияда — Конституцияныҥ кӱни.
•   Узбекистанда — Недеҥ де каманду эмезиниҥ кӱни.

Алтай Республика

• 1936 — Туулу Алтайда баштапкы катап Ойрот јериниҥ ар-бӱткениниҥ байлыктары керегинде билим конференция ачылган;
• 1936 — Горно-Алтайскта № 12 темдекту текши ӱредӱлӱ школ ачылган. 2018 јылда школ «Текшироссиялык мактыҥ бичигиниҥ» реестрына кирген;
• 2001 — каланыҥ № 4 темдектӱ школында Алтай Республикада баштапкы кадет класстар ачылган. 2010 јылдаҥ ала бу муниципал тӧзӧлмӧ «Горно-Алтайсктыҥ № 4 Кадет школы» деп адалат.

Калыктар ортодо

• 5509бистиҥ эрадаҥ озо — начало Константинопольской эры от «сотворения мира».
• 1714 — Петербургта Петр I јакылтазыла Арасейде баштапкы тергеелик јондык библиотека иштеп баштаган, эмди — Билимниҥ Российский академиязыныҥ библиотеказы;
• 1804 — Немецкий астроном Карл Хардинг ӱчинчи астероид ачкан, Юнона деп атту;
• 1887 — Эмиль Берлинер граммофонный пластинка сананып эткен учун патент алган;
• 1897 — Бостондо метро ачылган;
• 1919 — Телекейде баштапкы тергеелик киношкола ачылган, эмди јаан јарлу «Кинематографияныҥ С. А. Герасимовтыҥ адыла адалган текшироссиялык тергеелик институды»;
• 1953 — Москвада, Ленинниҥ кырларында, МГУ-ныҥ бийик тудумы ачылган;
• 1964 — «Спокойной ночи, малыши!» деп телеберилте баштапкы катап кӧргӱзилген;
• 1977 — СССР-дыҥ мак кожоҥыныҥ јаҥы тексти јӧптӧлгӧн, ондо Сталин керегинде јолдыктар солынган.