Sự tạo noãn là quá trình hình thành noãn (trứng) ở động vật đa bào sinh sản hữu tính, kết quả là phát sinh ra giao tử cái có khả năng trực tiếp tham gia thụ tinh để tạo nên hợp tử., , , Thuật ngữ này còn được gọi bằng các tên khác như: sự tạo trứng, quá trình phát sinh trứng, v.v.
Trong bảng sau, mức bội thể, số phân tử DNA (cả bản gốc và bản sao) và số nhiễm sắc tử (chromatine) được tính trong một tế bào của người.
Kiểu tế bào | Mức bội thể | Số DNA / nhiễm sắc tử | Cơ chế quá trình | Thời gian hoàn thành |
Noãn nguyên bào (oogonium) | lưỡng bội | 2C/ 46 | Phân bào sinh noãn nguyên phân | Tam cá nguyệt thứ ba |
Noãn bào bậc I (oocyte I) | lưỡng bội | 4C/ 2x46 | Giảm phân I | Có thể ở kỳ đầu I đến 50 năm |
Noãn bào bậc II (oocyte II) | đơn bội kép | 2C / 2x23 | Giảm phân II | Xong ở kỳ giữa II đến khi thụ tinh |
Noãn (giao tử cái, ovum) | đơn bội | C / 23 | Phút sau khi thụ tinh |
Ngoài sự khác biệt dễ nhận đã trình bày ở trên (Noãn to, tinh trùng nhỏ), ở người (cũng như nhiều loài thú bậc cao), quá trình hình thành giao tử ở nam giới và nữ giới khác nhau rõ rệt.,
Sự tạo noãn | Sự tạo tinh |
Giảm phân khởi đầu một lần từ một số hữu hạn các tế bào mầm. | Giảm phân diễn ra nhiều lần từ nhiều tế bào mầm. |
Mỗi lần giảm phân, chỉ tạo ra 1 giao tử cái (noãn). | Mỗi lần giảm phân, tạo ra 4 giao tử đực (tinh trùng). |
Giảm phân có thể tạm dừng trong nhiều tháng hoặc nhiều năm. | Giảm phân thường liên tục, hoàn thành trong một vài tuần. |
Giảm phân dừng lại ở kì trước I, tái khởi động ở nhóm nhỏ tế bào. | Giảm phân và phân hoá tiến hành liên tục, không ngừng chu kỳ tế bào. |
Sự phân hoá của giao tử (tạo thành noãn và thể cực) xảy ra ở dạng lưỡng bội, ở kì trước I. | Sự phân hoá của giao tử xảy ra ở dạng đơn bội, khi giảm phân kết thúc (lúc là tinh tử hay tiền tinh trùng). |
Mọi nhiễm sắc thể đều có thể phiên mã và tái tổ hợp ở kì đầu I. | Nhiễm sắc thể giới tính không có tái tổ hợp và phiên mã ở kì này. |
This article uses material from the Wikipedia Tiếng Việt article Sự tạo noãn, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Nội dung được phát hành theo CC BY-SA 4.0, ngoại trừ khi có ghi chú khác. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Tiếng Việt (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.