Bài Hát Cuộc Chiến Tranh Thần Thánh

Bài hát được viết chỉ 2 ngày sau khi Đức tấn công Liên Xô và nhanh chóng trở thành một kiểu "Bài ca chính thức" về chiến tranh bảo vệ Tổ quốc. Cho đến nay, bài hát vẫn được trình diễn trang trọng trong những dịp lễ kỷ niệm Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại tại Nga và một số quốc gia thuộc Liên Xô cũ.

 

Chỉ hai ngày sau khi Đức tấn công Liên Xô, ngày 24 tháng 6 năm 1941, một bài thơ có tựa đề "Cuộc chiến tranh thần thánh" của nhà thơ Vasily Ivanovich Lebedev-Kumach được đăng trên các báo "Izvestia" và "Sao Đỏ". Sau khi bài thơ công bố, Trưởng Đoàn ca múa nhạc Cờ Đỏ Hồng quân Liên Xô Alexander Vasilyevich Alexandrov ngay lập tức phổ nhạc. Không có thời gian để in ấn các bảng ký âm và bè phổ, Alexandrov đã viết chúng lên bảng bằng phấn, để các ca sĩ và nhạc sĩ chép lại chúng vào bản ký âm của riêng mình. Mọi người chỉ có vỏn vẹn 1 ngày để tập dượt, và ngay ngày hôm sau, ngày 24 tháng 6 năm 1941, một buổi công diễn được tổ chức ngay trước Nhà ga Belorussky. Các nghệ sĩ của Đoàn ca múa nhạc Cờ Đỏ Hồng quân Liên Xô đã luân phiên trình diễn, mà theo một nhân chứng, đến 5 lần ngay trong ngày hôm đó.

Tuy nhiên, trong những thời gian đầu của cuộc chiến, bài hát không được phổ biến nhiều do các nhà lãnh đạo Liên Xô cho rằng nó quá tiêu cực đối với một cuộc chiến tranh mà họ cho rằng sẽ dễ dàng kiểm soát. Tuy nhiên, đến ngày 15 tháng 10 năm 1941, khi quân Đức đã chiếm được Kaluga, Rzhev và Kalinin, bài hát bắt đầu được phổ biến. Nó được phát mỗi ngày trên các đài phát thanh của Liên Xô, mỗi sáng sau tiếng chuông của Điện Kremlin.

Trong chiến tranh, bài hát đã được ghi âm 2 lần: lần đầu với một nhóm của Đoàn ca múa nhạc Cờ Đỏ vào năm 1941 và lần thứ hai với toàn bộ thành viên của đoàn vào năm 1942. Bài hát trở nên phổ biến rộng rãi trong Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại như một biện pháp tinh thần để duy trì sức chiến đấu cao trong quân đội, đặc biệt là trong trận chiến phòng thủ khó khăn.

Sau chiến tranh, bài hát vẫn thường xuyên được biểu diễn cả trong lẫn ngoài nước như một biểu tượng anh hùng của nhân dân Liên Xô trong chiến tranh. Mặc dù các tác giả của nó đã qua đời sau chiến tranh không lâu, họ vẫn kịp nhìn thấy đứa con tinh thần của mình được mọi người đón nhận. Thậm chí, vào ngày 22 tháng 5 năm 2007, Đoàn Ca múa nhạc Alexandrov, hậu thân của Đoàn ca múa nhạc Cờ Đỏ Hồng quân Liên Xô, đã trình diễn bài hát này trước những đồng minh cũng như đối thủ trước đây trụ sở của NATO ở Brussels, và đã nhận được nhiều lời khen ngợi.

Cho đến nay, tại Nga và một số quốc gia thuộc Liên Xô cũ, bài hát vẫn được trình diễn trang trọng trong những dịp lễ kỷ niệm Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại. Trong các lễ diễu binh mừng Ngày Chiến thắng hàng năm, phần nhạc được dùng như một phần của các bài nhạc diễn hành của Quân đội Nga.

Bài hát là sự kết hợp hoàn hảo giữa lời thơ hào hùng với nhịp điệu quân hành mạnh mẽ. Tuy nhiên, tốc độ sáng tác ngắn ngủi của nó đã nảy sinh rất nhiều nghi vấn. Vào thập niên 1990, một số thông tin truyền thông đã đưa cáo buộc Lebedev-Kumach đạo văn khi cho rằng tác giả phần lời bài hát là Alexander Adolfovich Bode, còn gọi là Alexander Heinrich de Bode, một giáo viên văn học tỉnh lẻ. Những chứng cứ quan trọng đưa ra căn cứ vào những bức thư của Zinaida Alexandrovna Bode, con gái của A.A. Bode, gửi cho Boris Alexandrovich Alexandrov, con trai của A.V. Alexandrov, cho rằng cha mình đã viết Cuộc chiến tranh thần thánh vào Chiến tranh thế giới thứ nhất, vào khoảng năm 1916-1917, và nó đã được gửi đến Lebedev-Kumacha vào năm 1937.

Tuy nhiên, những nhân vật có liên quan đều đã qua đời trước đó. Bode đã qua đời từ năm 1939, A.V. Alexandrov năm 1946, Lebedev-Kumach vào 1949. Bên cạnh đó, một số bằng chứng được trưng ra để phản lại, cho rằng những thông tin cáo buộc là không đúng sự thật và bôi nhọ nhân phẩm, danh dự và uy tín của tác giả "Cuộc chiến tranh thần thánh" Lebedev-Kumach, quan trọng nhất là các bản phác thảo chép tay của Lebedev-Kumach, hiện vẫn được lưu trữ tại Viện Lưu trữ Văn học và Nghệ thuật Nhà nước Nga, phản ánh quá trình sáng tác của ông. Trên cơ sở đó, tòa án đã bác bỏ các cáo buộc. Tuy nhiên, nhưng người cáo buộc tỏ ra nghi ngờ về sự công bằng và hợp lý của các quyết định của tòa án..

Bên cạnh đó, cũng có những nghi vấn về phần nhạc của A.V. Alexandrov. Nhà nghiên cứu Viktor Suvorov cho rằng bài nhạc đã ra đời sớm hơn vì: "Từ tháng 2 năm 1941, Stalin đã ra lệnh viết một bài hát về cuộc chiến tranh chống lại nước Đức. Và rõ ràng là Stalin đã có bài nhạc từ trước.". Một bằng chứng khác được đưa ra khi cho rằng Alexandrov gần như lấy lại giai điệu của bài "Bài ca Kliment Voroshilov", cũng do ông phổ nhạc trên phần lời O. Kolychev, được viết vào năm 1938, ghi trên đĩa năm 1940.

Lời tiếng Nga: thơ Vasily Ivanovich Lebedev-Kumach

Lời Việt: Nguyễn Tuấn Khoa