Jöns Jacob Berzelius
Yene Yakob Berselius (Jöns Jacob Berzelius) (1779.20.8 Veversunda — 1848.7.8, Stokgolm) — shved kimyogari va mineralogi.
Upsal universiteti meditsina doktori (1802). Stokgolm universiteti professor (1807), Stokgolm Fanlar akademiyasi aʼzosi (1808), prezidenti (1810) va doimiy kotibi (1818-yildan). Atomizm nazariyasini tajribada asoslash, uni rivojlantirish va kimyoga tatbiq etishda B.ning xizmati katta boʻldi. Oksidlarni analiz qilib, karrali nisbatlar qonuninn boyitdi. 1818-yil 46 element atom massasi kirgan jadvalini eʼlon qildi. Berzelius nazariy qarashlarining asosi kimyoviy yaqinlikning elektr tabiati haqidagi taʼlimotdir. B. Gizinger bilan birgalikda barcha tuzlar kislota va asoslardan iborat degan xulosaga keladi. Ikkala olim turli minerallarni tekshirib, 1803 i. seriyni, 1817-yil selenii, 1828-yil toriyni ochishadi. B. 1824—25 yillarda erkin holdagi kremniy, titan, tantal va sirkoniylarni birinchi boʻlib oldi. 1815-yil baʼzi bir organik kislotalarning formulalarini koʻrsatib berdi.
Adabiyotlar
- OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
| Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
 |
This article uses material from the Wikipedia O‘zbek article Jöns Jacob Berzelius, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Matndan CC BY-SA 4.0 litsenziyasi boʻyicha foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan boʻlsa). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki O‘zbek (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.