شەرقىي تۈركىستان دۆلەت گېربى

1933-يىلى 12-نويابىر قەشقەر شەھىرى دە قۇرۇلغان شەرقىي تۈركىستان ئىسلام جۇمھۇرىيىتى تەرىپىدىن دۆلەت گېرىبى دەپ قوبۇل قىلىنغان.

بەسمەلە

دۆلەت گېرىبىدىكى ئاينىڭ ئوتتۇرىسىدا بەسمەلە( بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيْمِ ) ناھيىتى گۈزەل ھۆسۈن خەت بىلەن ئېلىنغان.

ئاي

تراكيا ئۇنىۋېرسىتېتى ئوقۇتقۇچىسى پروڧ دوكتور سۇلتان ماھمۇت قەشقەرلى ئاي ئىسلامىيەتكە، يۇلتۇر مىللىي مۇستەقىللىق ۋە ئىستىقلالغا سىمۇۋول قىلىنىدۇ دەپ كۆرسەتكەن.

ئۈچ يۇلتۇز

ئۈچ يۇلتۇز تۈركىستان زېمىنىدا قۇرۇلغان ئۈچ بۈيۈك دۆلەتكە ۋەكىللىق قىلىدۇ

• 1.كۆكتۈرك خانلىقى؛
• 2.ئورخۇن ئۇيغۇر خانلىقى؛
• 3.قاراخانىيلار خانلىقى؛

18نوقتا

ئىككى تەرىپىدە توققۇزدىن جەمئىي 18 دانە نوقتا بار، مەھمۇد كاشغەرىي تۈركلەرنىڭ قەۋملىرى ھەققىدە توختۇلۇپ تۈركلەرنىڭ 20 قەۋمى بار، ئەمما بۇنىڭ ئىچىدە ئەڭ مۇھىملىرى 18 قەۋم دەپ كۆرسەتكەن:

• 1.پەچىنەك
• 2.قىپچاق
• 3.ئوغۇز
• 4.باسمىل؛
• 5.قاي
• 6.ياباقۇ؛
• 7.تاتار؛
• 8.قىرغىز؛
• 9.چىگىل؛

• 1.توقسى؛
• 2.ياغما؛
• 3.ئوغراق
• 4.چارۇق؛
• 5.چۇمۇل؛
• 6.ئۇيغۇر؛
• 7.تاڭغۇت؛
• 8.قىتان؛
• 9.تاۋغاچ؛

باشقا ئىككى قەۋم بولسا يەمەك ۋە باشقىرتلار.

• شەرقىي تۈركىستان
• شەرقىي تۈركىستان دۆلەت بايرىقى
• شەرقىي تۈركىستان دۆلەت گېربى
• قۇرتۇلۇش مارشى

جۇمھۇرىيەتلەر:

• شەرقىي تۈركىستان ئىسلام جۇمھۇرىيىتى
• شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى