Prens veya Hükümdar (İtalyanca özgün adı Il Principe), Floransalı yazar Niccolò Machiavelli tarafından politika hakkında yazılmış bilimsel bir incelemedir.
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Ocak 2014) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Bu maddenin veya bölümün özgün araştırma, doğrulanamaz veya yoruma dayalı ifadeler içerdiği düşünülmektedir. Lütfen iddiaları kontrol ederek ve yeni kaynaklar ekleyerek geliştirin. Özgün araştırmadan oluşmuş ifadeler kaldırılabilir. Ayrıntılar maddenin tartışma sayfasında bulunabilir. |
Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. |
Asıl adı "De Principatibus" (Prenslikler Hakkında) olup 1513 yılında yazılmıştır. Ancak 1532 yılına yani Machiavelli'nin ölümünden 5 yıl sonrasına kadar basılmamıştır. Yaşadığı süre boyunca yayımlanmamasına rağmen Machiavelli'nin en bilinen eseri olarak kabul edilmektedir. Ayrıca daha sonra ortaya atılan "Makyavelist düşünce" teriminin temelini oluşturmaktadır.
Yapıtın, Floransa'da süren kargaşa sırasında yazılmasından dolayı Machiavelli, ancak "mutlak güç sahibi, kararlı bir yöneticinin" bütün sorunları aşabileceğini düşünür.
Prens'te dile getirilen görüşler genellikle bir hükümdarın saltanatını nasıl ayakta tutabileceği ve hükümdarlığını nasıl daha da güçlendirebileceği üzerinedir. Machiavelli'ye göre ahlaki ilkeler her özel durumun ihtiyaçlarına tamamen teslim olmalıdır. Bu yüzden prens, gücünü koruyabilmek için gerekirse her şeyi yapmaktan çekinmemelidir. Machiavelli, bir hükümdarın asıl gücünü sevilmekten çok korkutmaktan alması gerektiğini söylerken yine de kendinden nefret ettirmemesi gerektiğini de öğütlemektedir.
Prens, açılış bölümünde çeşitli prenslikleri (yeni kurulmuş ya da babadan oğula geçmiş) yönetmeyi sağlayacak etkin yöntemleri anlatmaktadır. Floransa Aristokrasisi'nden olan Machiavelli; bir devleti ele geçirmenin, yönetmenin ve korumanın en iyi yollarını okuyucuya anlatmaktadır. Bu bakımdan Machiavelli'nin yöntemleri savaşı ve acımasızlığı telkin etmektedir.
Machiavelli, daha sonra Cesare Borgia'nın ilham kaynağı olduğu ideal prens tipinin sahip olması gereken özellikleri anlatmaktadır. Günümüzde yazılan modern liderlik metinlerinin birçoğu bu bölüme gönderme yapmaktadır. Etkili bir politik liderin özellikleri şöyle sıralanmaktadır:
Machiavelli'nin etik ve politika arasında kurulacak bağlantıyla ilgilenmediği görülmektedir. Bu durum, çağdaşlardan tepki toplamaktadır. Machiavelli'ye göre Prens; merhametli, güvenilir, karşısındakini anlayan, dürüst ve güvenilir görünmeye çalışmalıdır. Fakat Prens'in kudreti, onun gerçekten merhametli olmasına çok az izin vermelidir.
Son bölümler, İtalya'nın o zamanki durumuyla ilgili duyulan endişeleri dile getirmektedir (İtalya'nın barbarlardan kurtarılması için teşvik edilmesi gibi).
Prens, politika hakkında yazılmış en önemli kitap olarak kabul edilmektedir. İnsanlığın halleriyle ilgili beş yüz yıl önceki gözlemleri, bugün için de geçerli sayılmaktadır. Machiavelli bu kitabı, güç kazanması ve bu gücü tutması için Medici Ailesi'ne yazmıştır. Günümüzde "Prens" kelimesi, insanları tarafından sevilen görkemli bir adam olarak düşünülmektedir. Ancak, Machiavelli'in prensleri bu anlamda romantik değillerdir. Machiavelli'nin "prens"leri, gücünü korumak için sürekli savaşan kişilerdir. Prens'te anlatılan yöntemlerin birçoğu, o zaman olduğu gibi bugün de uygulanmaktadır.
En başta Machiavelli; var olan bütün devletlerin ve idarelerin, ya prenslik ya da cumhuriyetle yönetildiğini söylemektedir. Machiavelli; Prens'te sadece prenslik konusuyla ilgilenmiş, cumhuriyet kısmını diğer eserlerinden birinde (Discorsi sopra la prima deca di Tito Livio) incelemiştir. Prensliklerin ilk türünün halihazırda var olan ve babadan oğula geçen, ikinci türünün de yeni kurulmuş ya da geniş bir büyüme göstererek karma halini almış olanlar olduğunu söylemektedir.
Prenslik, hükümdarının prens olduğu servet ya da güçle elde edilen bir devlettir. Bütün prenslik türleri içinde uzun yıllar babadan oğula geçen prenslikler, geçmişte kazanılan bir aile başarısı taşıdığından yönetmesi en kolay olanıdır. Kalıtsal prensliklerde insanlar kendiliğinden prense bağlı olacaklardır. Çünkü o, geçmişten gelen bir soyu temsil etmektedir ve insanlar onun soyadına alışmıştır. Bu yüzden halk ona eğilim gösterecektir. Eğer dışarıdan bir güç tehdit ederse güç anında toparlanabilir. Çünkü insanların yöneten aileyle ortak bir geçmişi vardır.
Yazarın kitabındaki ana düşüncesi korkulan ama nefret edilmeyen bir hükümdar olmaktır. Detaylı bir şekilde tarihsel örneklerle açıklamalara yer verdiği bu konu, ayrı bir konu başlığı altında değerlendirilmeye alınmaktadır.
"..Ve insanlar kendisini sevdiren birinden çok, kendisinden korkulan birine zarar vermeyi pek göze alamazlar..."
İtalyan yöneticilerden sonra, diğer Avrupa ülkelerine de bir düşünce akımı yaymıştır.
This article uses material from the Wikipedia Türkçe article Prens (kitap), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Aksi belirtilmedikçe içeriğin kullanımı CC BY-SA 4.0 lisansı kapsamında uygundur. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Türkçe (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.
