Nilüfer Hatun, (doğum adı Holifera, Holophira veya Olivera) (d.
1283, ö. 1383 veya 1388, Bursa), Yarhisar Tekfuru'nun kızı, Osmanlı Devleti'nin ikinci padişahı Orhan Gazi'nin eşi ve üçüncü padişahı I. Murad'ın annesidir.
Nilüfer Hâtun نیلوفر خاتون | |
|---|---|
 Nilüfer Hâtun'un mezarı, Bursa'daki Orhan Gazi Türbesi'ndedir. | |
| Doğum | Holofira (Holifere) / Olivera 1283 Yarhisar |
| Ölüm | 1383 veya 1388 Bursa, Osmanlı Devleti |
| Defin yeri | Orhan Gazi Türbesi, Bursa, Türkiye |
| Din | İslam |
| Evlilik | Orhan Gazi |
| Çocuk(lar) | Gazi Süleyman Paşa I. Murad Şehzade Kasım |
Osmanlı Devleti'nde yabancı eşlerden ilki aynı zamanda ilk yabancı kökenli sultandır. Rum asıllıdır. Asıl adı Holofira idi. Nilüfer, bu adın Türkçeleşmiş halidir. Orhan Gazi ile evlendirilmeden önce Bilecik Tekfuru'nun oğluyla nişanlıydı. Osmanlıların 1299'da Bilecik'i ele geçirmeleri ve ardından yakınlardaki düğün konvoyuna yapılan baskın sırasında tutsak alındığı ve Osman Gazi tarafından oğlu Orhan Gazi ile evlendirildiği söylenmektedir. Tarihçi Necdet Sakaoğlu'nun aktardığına göre Nilüfer Hatun, cariye durumundaki ilk padişah eşidir. Osmanlı Hanedanı'na anne tarafından Rum kanı (genetiği) taşıyan ilk şehzadeleri de o doğurmuştur. 1360 yılında ölen Gazi Süleyman Paşa ile ondan on yaş daha küçük olan üçüncü Osmanlı padişahı I. Murad'ın annesidir.
Faslı gezgin İbn Battuta'nın İznik'te bizzat kendisi ile görüştüğünü Nilüfer Hatun'un huzuruna kabul edildiğinde onu Beylûn Hatun Olarak seyyahatnamesine kaydetmiştir Orhan Gazi'nin Baş hâtunudur. Nilüfer, "lotus" adındaki kutsal çiçek anlamına gelir. Onun bu adı, İznik'teki imaretinin kitabesinde yazılıdır. İslâmî bir adı olmayan Nilüfer'in sağlığında yaptırdığı tesisler arasında herhangi bir cami bulunmamaktadır. İbn Battuta'nın naklettiğine göre Orhan Gazi ile birlikte Bursa'da oturmayan Beylûn Hâtun, ondan ayrı olarak o yıllarda "Anadolu'nun Kudüs'ü" olarak adlandırılabilecek kadar Hristiyanlarca kutsal kabul edilen İznik'te ikamet etmekteydi. İznik'e giden gezgin İbn Battuta, bomboş olan kentte saray hizmetkârlarından birkaçı ve sultanın hanımı Beylun hatun oturuyor, Beylun hatun kent toplumuna hükümranlık eden erdemli iyi yürekli bir kadın. Kendisi adil ve olgun bir yönetici Emirindeki hizmetkârlar kendisini çok severdi her sözünü yerine getirirlerdi. İznik'te Sultanönülü (Eskişehir) fakih Hacı Alâeddin'e konuk olan İbn Battuta söylediğine göre Orhan Gazi seferlerde iken kentin yönetimini ve askeri yönetimi Beylûn Hatun üstlenmiştir. Askerlerin komutası Beylûn Hatun'dadır. Orhan Gazi'nin eşlerinden dindarlığıyla ünlü olan Beylûn Hâtun olduğunu ve Hacı Alâeddin ile birlikte ziyaretine gittikleri Beylûn Hâtun'un kendilerine izzet ve ikramlarda bulunduğunu, birkaç gün sonra Orhan Bey'in de oraya geldiğini yazmaktadır.
Nilüfer Hatun İznik Ve Bursa'yı, Camiler imaretler, medreselerle donattı. Bursa'da kaplıca kapısı yanında bir tekke, Bursa kalesinde bir cami.Darülharp Mahallesi'nde bir mescit, kendi adını taşıyan Nilüfer çayı .Bursa Mudanya yolu üzerinde bir Irmağa köprü yaptırdı. Köprü kendi adıyla anılır İznik'te, oğlu I. Murad tarafından kendisinin adına bir imarethane inşa edilmiştir. Ayrıca yaptığı hayır işleriyle. Bursalıların gönlüne taht kurmuştur. Adı yüzyıllar sonra Bursa'nın bir ilçesine verilmiştir. Kabri Bursa'daki Orhan Gazi Türbesi'ndedir. Ayrıca adı, Orhan Gazi'nin kendi türbesi olan Bursa'daki (Gümüşlü) Tophane'de bulunmaktadır.
| Önce gelen: Yeni Unvan | Valide Hatûn 1362 – 1388 | Sonra gelen: Devlet Hatûn |
This article uses material from the Wikipedia Türkçe article Nilüfer Hatun, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Aksi belirtilmedikçe içeriğin kullanımı CC BY-SA 4.0 lisansı kapsamında uygundur. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Türkçe (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.
