Sheyi Emmanuel Adebayor (d.
26 Şubat 1984, Lomé, Togo), Santrafor mevkiinde forma giymiş Nijerya asıllı Togolu eski millî futbolcudur.
 | |||
| Kişisel bilgileri | |||
|---|---|---|---|
| Tam adı | Sheyi Emmanuel Adebayor | ||
| Doğum tarihi | 26 Şubat 1984 | ||
| Doğum yeri | Lome, Togo | ||
| Boyu | 1,95 m (6 ft 5 in) | ||
| Mevkisi | Santrafor | ||
| Altyapı kariyeri | |||
| 1994-1999 | Sporting Club de Lomé | ||
| 1999-2001 | Metz | ||
| Profesyonel kariyeri* | |||
| Yıllar | Takım | Maç | (Gol) |
| 2001-2003 | Metz | 44 | (15) |
| 2003-2006 | Monaco | 78 | (18) |
| 2006-2009 | Arsenal | 104 | (46) |
| 2009-2010 | Manchester City | 34 | (15) |
| 2011 | →Real Madrid (kiralık) | 14 | (5) |
| 2011-2012 | →Tottenham (kiralık) | 33 | (17) |
| 2012-2015 | Tottenham | 59 | (18) |
| 2015-2017 | Crystal Palace | 12 | (1) |
| 2017-2019 | Başakşehir | 60 | (24) |
| 2019 | Kayserispor | 8 | (2) |
| 2020 | Olimpia | 2 | (0) |
| 2021-2023 | Semassi | ||
| Toplam | 448 | (161) | |
| Millî takım kariyeri | |||
| 2000-2019 |  Togo | 85 | (32) |
| Toplam | 85 | (32) | |
| * Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir. | |||
Adebayor, Togo millî takımını Almanya'daki 2006 FIFA Dünya Kupası'nda temsil etti. Ülkenin ilk kez ve sadece bugüne kadar Dünya Kupası'ndaki tek mücadelesi olmuştur.
Ocak 2010'da Adebayor, Togo takımının otobüsü Angola'daki 2010 Afrika Uluslar Kupası'na giderken silahlı saldırıya uğrayan oyunculardan biriydi ve ardından millî takımı bıraktığıını açıkladı.
2013 yılında, Güney Afrika'daki 2013 Afrika Uluslar Kupası mücadelesi için Togo takımına geri döndü ve çeyrek finale yükselmelerine yardımcı oldu. Şu anda Togo'nun 32 golle tüm zamanların en iyi golcüsüdür.
Nijerya asıllı futbolcu ülkesinde o Togo ligi takımlarından Sporting Club de Lomé'da futbola başladı. Adebayor U-15 seviyesine futbol oynarken Fransız kulübü Metz tarafından keşfedildi.
Adebayor, 1999 yılında (15 Yaşında) Metz'e transfer oldu. iki yıl alt yapıda oynadıktan sonra U-17 düzeyinde 2001 yılında 17 yaşında profesyonel oldu ve A Takıma yükseldi.
İlk sezonunda, 10 maçı oynamış ve 2 gol atmıştır. 2002-03 sezonunda, Adebayor, 34 maçta 13 gol attı.
Togolu golcü, 2003-04’te Fransız ekibi Metz’den 3.2 milyon Euro’ya Monaco’ya transfer oldu. 3 sezon Monaco forması giyen Adebayor burada gösterdiği performansla dünya futbol gündeminde önemli bir yere oturdu.
ilk sezonunda ve 31 maçta 8 gol attı. Şampiyonlar Ligi 10 maçta iki gol attı.
İkinci sezonunda 35 maçta 9 gol ve Avrupa kupalarında 10 maçta 2 gol kaydederek toplamda 45 maçta 11 gol kaydetti. Monaco'daki 3.sezonunda daha az forma şansı bulan Adebayor, ligde 1 maçta 1 gol, Avrupa kupalarında ise 2 maçta forma giydi.
Monaco forması ile 3 sezonunda 79 maç 18 gol ve toplamda da 100 maçta 20 gol atmayı başaran Adebayor, İngiltere Premier League takımlarında Arsenal'in teknik direktörü Arsène Wenger'in dikkatini çekmeyi başardı.
13 Ocak 2006 tarihinde Monaco’ya transfer olduktan 3 sene sonra değerini tam üçe katlayarak 10 milyon Euro’ya Arsenal'e transfer oldu.
Arsenal'de 4 sezon forma giyen Adebayor özellikle takımın yıldızı Henry’nin ayrıldığı 2007-08 sezonunda 36 maçta attığı 24 golle Premier League’deki en başarılı sezonunu geçirirken ve ‘Afrika’da Yılın Futbolcusu’ seçilmiştir.
Adebayor çocukluğundaki idollü Arsenal'in eski yıldızı Nwankwo Kanu benzerliği nedeniyle Baby Kanu takma adı verildi.
İlk Premier Lig maçını 4 Şubat 2006'da, Birmingham City FC karşısında oynadı.
Derby County karşısında Arsenal'de ilk kez hat-trick yaptı. 2007-08 sezonunda Arsenal Yılın Takımı ile seçildi ve Adebayor BBC tarafından yılın Afrika Futbolcusu seçildi.
2007-08 sezonu Premier Lig'deki performansı ile Milan ve Barcelona tarafından 30.000.000 £ transfer teklifi yapıldı fakat o kulübünde Adebayor'u takımda tutmayı başardı.
2008-09 sezonunda ise 26 maçta 14 gol, 3 asistlik performans sergilerken,
| “ | Henry’nin aldığı parayı almazsam giderim | „ |
diyerek kulübüne rest çekti.
Arsenal forması ile 4 sezonunda 105 maçta 46 gol 19 asist, toplamda ise 143 matça 62 gol 21 asist ile oynayana Adebayor 29 milyon Euro’ya Manchester City’ye transfer oldu.
18 Temmuz 2009 tarihinde Adebayor 29 milyon Euro’ya transfer ücreti karşılığında Manchester City ile beş yıllık sözleşme imzaladı.
İlk sezonun da 26 lig maçında 14 gol 3 asist ile oynadı ve başarılı bir performans sergiledi. İkinci sezonunda takımda bulunan Arjantin'li forvet Tevez, Paraguay'lı forvet Santa Cruz ve Galatasaray'dan kiralık olarak dönen Brezilyalı Jô ile İnter Milan'dan transfer olan Gana asıllı İtalyan forvet Balotelli ile birlikte üst düzey 5 forveti olan takımda daha az yer bulmaya başladı.
İkinci sezonunda sadece 8 Premier Lig maçında forma giydi ve sadece 1 gol kaydetti.
2010-11 sezonunun ikinci yarısında Manchester City, Bundesliga takımlarında Wolfsburg başarılı Bosna-Hersek'li santraforu Edin Džeko'da transfer etmesiyle gözden düştü ve Real Madrid'in Arjantinli santraforu Higuaín'inde sakatlanması ve sezonu kapatması nedeniyle, Real Madrid'in dünyaca ünlü başarılı teknik direkörü José Mourinho isteğiyle satış opsiyonlu olarak Real Madrid'e kiralandı.
Adebayor, Manchester City forması ile 1,5 sezonda 34 maç, 15 gol, 3 asist ve toplamda, 43 maç, 19 gol, 3 asistlik performans sergiledi.
Adebayor Premier Lig kariyerinde, 139 maç, 61 gol ve 22 asist yapmayı başardı.
Manchester City'de beklenen performansı sergileyemeyen Togo'lu yıldız 2010-2011 sezonunun ikinci yarısında La Liga takımlarından Real Madrid'e sezon sonunda satın alma opsiyonuyla birlikte kiralık olarak verildi.
Adebayor, Fransa ve İngiltere'nin ardında Avrupa'nın üst düzey başka bir ligi olan La Liga'da vasat bir performans sergiledi. Higuaín sakatlığı ve José Mourinho'nun oyun stilini beğenmediği Cezayir'li Fransız santrafor Benzema'nın yerine sık sık Adebayor'u oynattı.
Adebayor, ligin ikinci yarısında Real Madrid formasıyla La Liga'da 14 maç, 5 gol ve toplamda 22 maçta 8 gol kaydetti.
2016-17 sezon 31.1.2017 tarihinde Premier League ekiplerinden Crystal Palace FC'dan Süper Lig ekibi İstanbul Başakşehir FK külübüne transfer olmuştur, yeni kulübünde 26 numaralı formayı giymiştir.
26 Ağustos 2019'da Adebayor, bir yıllık sözleşme ile Kayserispor'a katıldı.
11 Şubat 2020'de Adebayor, Paraguay Primera División kulübü Olimpia'a Kayserispor'dan bedelsiz transfer oldu. Adebayor, Paraguay'da oynayan birçok Afrikalı oyuncudan biri oldu ve en önemlisi Paraguay futbol tarihinin en yüksek ücretli oyuncusu unvanını aldı. Olimpia'nın Adebayor'u trasfer etme yarışında Arjantin Süper Liga kulübü Boca Juniors'ı geçtiği açıklandı. 14 Şubat 2020'de Paraguay'a varışında Adebayor'u, sabahın erken saatlerinde Silvio Pettirossi Uluslararası Havaalanı'nda çok sayıda taraftar karşıladı. Daha sonra sözleşmesini imzaladı ve tıbbi muayenesini başarıyla geçti. Club Olimpia daha sonra resmi sunumunu Estadio Manuel Ferreira'da gerçekleştirdi. Adebayor'un 25 numaralı formayı giyeceğini bildirdi. Adebayor, 2016 yılında kulübe katılan Manchester City'den eski takım arkadaşı Roque Santa Cruz ile Olimpia'da tekrar bir araya geldi. Adebayor, arkadaşı Santa Cruz'un Olimpia'ya gelmesini ve ikna etmesinin etkisi olduğunu söyledi.
Adebayor 1 Temmuz 2020 tarihinde kulüp ile sözleşmesini karşılıklı olarak feshetmiştir. COVID-19 pandemisi nedeniyle liglere verilen arada ülkesine giden Adebayor'un Paraguay'a dönmesinin sağlığı açısından riskli olacağı kaydedilmiştir. Böylece Adebayor iki kez Libertadores ve iki kez de lig maçı olmak üzere toplamda sadece 4 maçta forma giyebilmiştir.
Adebayor, Temmuz 2021'de ülkesi Togo'nun Championnat National takımlarından Semassi'ye transfer oldu.
Adebayor, 21 Mart 2023 tarihinde 39 yaşında profesyonel futbolu bıraktığını açıkladı.
Adebayor evli ve Kendra adında bir kızı var (Haziran 2010 doğumlu). Georgia Revolution FC orta saha oyuncusu Alex Harlley'nin amcasıdır.
Adebayor inancından bahsetti ve şöyle dedi: "Hayatta yaptığım her şey, Yaratıcım Tanrı'nın eline koydum. Bana bugün olduğum yerde olma şansını verdi ve hepsini benden uzaklaştırabilecek olan o. Benim için Tanrı'dan daha önemli bir şey yok” şeklinde konuştu.
Adebayor dört yaşına kadar yürüyememiştir. Annesi genç Adebayor'u tedavi görmesi için Afrika'nın çevresine götürdü. Adebayor daha sonra "mucizesi" hakkında konuştu, "Ben kilisede yatıyordum ve Pazar sabahı saat dokuz ya da on civarında dışarıda oynayan çocukları duyabiliyordum. Aniden biri kiliseye bir top attı. Ayağa kalkıp koşan ilk kişi bendim, çünkü o topu almak istedim. ”
5 Mayıs 2015'te Adebayor, halka açık Facebook sayfasında ailevi sorunlarını açıklayan uzun bir yazı yayınladı. Bu sıkıntılar arasında büyük miktarlarda para isteyen birkaç akrabası ve kız kardeşi, bilgisi olmadan onlar için satın aldığı bir evi kiraladıkları ve kardeşi Peter'ın ölümünden kendisini sorumlu tuttuklarını söyledi. Temmuz 2017'de Adebayor, aile meseleleriyle ilgili bir röportajda, rahmetli kardeşinin Real Madrid'e kredi büyüsünden sonra Adebayor'u tutmamalarını isteyen resmi bir mektup gönderdiğini belirtti.
Togo doğumlu Adebayor, ülkesi Nijerya'yı değil doğduğu ülkesini temsil etmeyi seçti ve Togo millî takımında oynamaya başladı.
Adebayor Togo millî takımı ile 2006 Afrika Uluslar Kupası elemelerinde 11 gol atarak takımına katkıda bulundu ve 10 Şubat 2009 tarihinde Afrika Futbol Konfederasyonu (CAF) tarafından 2008 yılının Afrikalı Futbolcusu ödülüne laik görüldü ve ilk defa Togo'lu futbolcu Afrika'da yılın en iyi oyuncusu ödülünü kazandı.
Adebayor Togo millî takımı ile 2006 FIFA Dünya Kupası katıldı. Fakat gruplardan çıkamadılar.
8 Ocak 2010 tarihinde Togo millî futbol takımının Afrika Uluslar Kupası maçı için Angola’ya taşıyan otobüse silahlı saldırı yapıldı. Saldırıda üç kişi hayatını kaybederken ikisi futbolcu yedi kişi yaralandı. Adebayor olaydan yara almadan kurtuldu. Togo millî takımı kupadan çekilme kararı aldı. Adebayor Nisan ayından Manchester City'nin resmi internet sitesinde yattığı yazılı açıklamasında,
| “ | Ocak ayında Afrika Uluslar Kupası'ndaki trajik olayın ardından millî takımı bırakmak gibi zor bir karar aldım. Saldırıdan bu yana geçen haftalar ve aylarda duygularımı ölçüp biçtim. Hala korkunç saldırı gününün etkisindeyim. Sadece futbolcuyduk ve maça çıkarak ülkemizi temsil edecektik, ancak bizi öldürmek isteyen insanlar tarafından saldırıya uğradık. Saldırıyı hiçbir zaman unutamayacağım, asla yaşamak istemediğim bir andı | „ |
ifadelerini kullandı ve Togo millî takımı bıraktığını açıkladı. fakat 1,5 yıl aradan sonra tekrar Togo millî takımında forma giyme kararını açıkladı ve 2014 FIFA Dünya Kupası elemeleri 1. tur rövanş maçında Togo'nun Gine'yi 1-0'lık skorla elediği maçta 90 dakika forma giydi.
| Profesyonel Kariyeri | Ulusal Lig | Kupa | Lig Kupası | Süper Kupa | Uluslararası Lig | Toplam | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Sezon | Kulüp | Lig kademesi | Maç | Gol | Ass. | Maç | Gol | Ass. | Maç | Gol | Ass. | Maç | Gol | Ass. | Maç | Gol | Ass. | Maç | Gol | Ass. | |||||
 Fransa | Lig | Coupe de France | Coupe de la Ligue | T.des champions | UEFA | Toplam | |||||||||||||||||||
| 2001-02 | Metz | Ligue 1 | 10 | 2 | - | 1 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 11 | 2 | - | |||||
| 2002-03 | Ligue 2 | 34 | 13 | - | 2 | - | - | 4 | 2 | - | - | - | - | - | - | - | 40 | 15 | - | ||||||
| Toplam | 44 | 15 | - | 3 | - | - | 4 | 2 | - | - | - | - | - | - | - | 51 | 17 | - | |||||||
| 2003-04 | Monaco | Ligue 1 | 31 | 8 | - | 4 | - | - | - | - | - | - | - | - | 9 | - | - | 44 | 8 | - | |||||
| 2004-05 | 34 | 9 | - | 2 | - | - | 4 | 3 | - | - | - | - | 10 | 2 | - | 50 | 14 | - | |||||||
| 2005 | 13 | 1 | 1 | - | - | - | 1 | - | - | - | - | - | 7 | 3 | 2 | 21 | 4 | 3 | |||||||
| Toplam | 78 | 18 | 1 | 6 | - | - | 5 | 3 | - | - | - | - | 26 | 5 | 2 | 115 | 26 | 3 | |||||||
 İngiltere | Lig | FA Cup | EFL Cup | FA C.Shield | UEFA | Toplam | |||||||||||||||||||
| 2006 | Arsenal | Premier League | 13 | 4 | 4 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 13 | 4 | 4 | |||||
| 2006-07 | 29 | 8 | 6 | 3 | 2 | - | 4 | 2 | - | - | - | - | 8 | - | - | 44 | 12 | 6 | |||||||
| 2007-08 | 36 | 24 | 4 | 2 | 2 | - | 1 | 1 | - | - | - | - | 9 | 3 | 1 | 48 | 30 | 5 | |||||||
| 2008-09 | 26 | 10 | 5 | 2 | - | - | - | - | - | - | - | - | 9 | 6 | 2 | 37 | 16 | 7 | |||||||
| Toplam | 104 | 46 | 19 | 7 | 4 | - | 5 | 3 | - | - | - | - | 26 | 9 | 3 | 168 | 62 | 22 | |||||||
| 2009-10 | Manchester City | Premier League | 26 | 14 | 5 | 2 | - | 1 | 3 | - | - | - | - | - | - | - | - | 31 | 14 | 6 | |||||
| 2010 | 8 | 1 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 6 | 4 | - | 14 | 5 | - | |||||||
| Toplam | 34 | 15 | 5 | 2 | - | 1 | 3 | - | - | - | - | - | 6 | 4 | - | 45 | 19 | 6 | |||||||
 İspanya | Lig | Copa del Rey | Copa de la Liga | Supercopa | UEFA | Toplam | |||||||||||||||||||
| 2011 | Real Madrid | La Liga | 14 | 5 | - | 2 | 1 | - | - | - | - | - | 6 | 2 | - | 22 | 8 | - | |||||||
| Toplam | 14 | 5 | - | 2 | 1 | - | - | - | - | - | - | - | 6 | 2 | - | 22 | 8 | - | |||||||
| İngiltere | Lig | FA Cup | EFL Cup | FA C.Shield | UEFA | Toplam | |||||||||||||||||||
| 2011-12 | Tottenham | Premier League | 33 | 17 | 11 | 4 | 1 | 1 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 37 | 18 | 12 | |||||
| 2012-13 | 25 | 5 | 2 | 1 | - | - | - | - | - | - | - | - | 8 | 3 | - | 34 | 8 | 2 | |||||||
| 2013-14 | 21 | 11 | 5 | 1 | - | - | 1 | 1 | - | - | - | - | 2 | 2 | - | 25 | 14 | 5 | |||||||
| 2014-15 | 13 | 2 | 1 | 1 | - | - | 1 | - | - | - | - | - | 2 | - | - | 17 | 2 | 1 | |||||||
| 2015 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | |||||||
| Toplam | 92 | 35 | 19 | 7 | 1 | 1 | 2 | 1 | - | - | - | - | 12 | 5 | - | 113 | 42 | 20 | |||||||
| 2016 | Crystal Palace | Premier League | 12 | 1 | 1 | 3 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 15 | 1 | 1 | |||||
| Toplam | 12 | 1 | 1 | 3 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 15 | 1 | 1 | |||||||
 Türkiye | Lig | Türkiye Kupası | Lig Kupası | Süper Kupa | UEFA | Toplam | |||||||||||||||||||
| 2017 | Başakşehir | Süper Lig | 11 | 6 | 1 | 5 | 1 | 1 | - | - | - | - | - | - | - | 16 | 7 | 2 | |||||||
| 2017-18 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | |||||||||
| Toplam | 11 | 6 | 1 | 5 | 1 | 1 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 16 | 7 | 2 | |||||||
| Kariyer toplam | 389 | 141 | 45 | 32 | 7 | 2 | 19 | 9 | - | - | - | - | 76 | 25 | 5 | 511 | 181 | 52 | |||||||
| No | Tarih | Millî takım | Maç | Gol | Ass. |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | 2000 | Togo | 5 | - | - |
| 2001 | 1 | - | - | ||
| 2002 | 3 | 1 | - | ||
| 2003 | 4 | 2 | - | ||
| 2004 | 5 | 4 | - | ||
| 2005 | 5 | 6 | - | ||
| 2006 | 7 | - | - | ||
| 2007 | 4 | 4 | - | ||
| 2008 | 4 | 5 | - | ||
| 2009 | 5 | 1 | 1 | ||
| 2010 | - | - | - | ||
| 2011 | 1 | - | - | ||
| 2012 | 4 | 3 | - | ||
| 2013 | 4 | 1 | 1 | ||
| 2014 | 6 | 2 | 1 | ||
| 2015 | 1 | 1 | - | ||
| 2016 | 8 | - | - | ||
| 2017 | 3 | - | - | ||
| A Millî Toplam | 75 | 30 | 3 | ||
| Alt Toplam | 75 | 30 | 3 | ||
| Wiki Commons'ta Emmanuel Adebayor ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
This article uses material from the Wikipedia Türkçe article Emmanuel Adebayor, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Aksi belirtilmedikçe içeriğin kullanımı CC BY-SA 4.0 lisansı kapsamında uygundur. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Türkçe (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.
