Alper Gezeravcı: Türk askerî pilot ve ticari astronot

2 Aralık 1979; Silifke, Mersin), Türk Hava Kuvvetleri’nde askerî pilot, Türkiye Uzay Ajansı yönetim kurulu üyesi, uzaya çıkan ilk Türk astronot ve uzaya giden 610. insan.

Alper Gezeravcı
Axiom Mission 3 görevinde Gezeravcı (Ocak 2024)
Doğum	2 Aralık 1979 (44 yaşında) Silifke, Mersin
Ülkesi	Türkiye
Eğitimi	Hava Harp Okulu Hava Kuvvetleri Teknoloji Enstitüsü
Rütbesi	Hava Pilot Albay
Meslek	Ticari astronot, pilot, mühendis, asker
Görev adı	Axiom Mission 3
Uzayda geçirdiği süre	22 gün

Gezeravcı, 1979’da Mersin’in Silifke ilçesinde Yörük kökenli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Doğduktan sonra babasının mesleği sebebiyle Türkiye’nin farklı illerinde yaşamıştır.

Spor sever olan Gezeravcı, tüplü dalış, yelken, kampçılık ve rafting gibi aktiviteleri yapmakta olup, aynı zamanda da dağ yürüyüşü ve ata binme konularında deneyim sahibidir.

Gezeravcı, 2001'de İstanbul Hava Harp Okulu'nda Elektronik Mühendisliği dalında lisans eğitimini tamamladıktan sonra Dayton, Ohio'daki Wright-Patterson Hava Kuvvetleri Üssü'ndeki Hava Kuvvetleri Teknoloji Enstitüsü'nde yüksek lisans yapmıştır.

Türk Hava Kuvvetleri'nde savaş pilotu olarak görev yapmış olan Gezeravcı, aralarında T-41, SF-260, T-37, T-38, F-5, KC-135 ve F-16'nın da bulunduğu birçok uçakla 15 yıl boyunca uçuşlar yapmıştır. Ayrıca Türk Hava Yolları'nda yedi yıl kaptan pilot olarak çalışmıştır. Gezeravcı, son olarak Standardizasyon Filosu Akademik Kanat Komutanı olarak Adana'daki 10'uncu Üs Komuta Birimi'nde sorumlu personel olarak görev almıştır.

2012'de İzmir Askeri Casusluk FETÖ Kumpas davasıyla Türk Silahlı Kuvvetlerinden ihraç edilip 2020'de aklanarak göreve geri dönmüştür.

Axiom Space şirketinin Axiom Mission 3 görevi dahilinde 19 Ocak 2024 tarihinde TSİ 00.49’da ABD'nin Florida eyaletinde bulunan Kennedy Uzay Merkezi Kalkış Kompleksi 39'da gerçekleşen fırlatma ile Türkiye'nin ilk astronotu olmuştur.

13 Şubat 2024 tarihli Resmi Gazete kararına göre, Türkiye Uzay Ajansı yönetim kurulu üyesi olarak atanmıştır.

Mayıs 2022

"Türk Uzay Yolcusu ve Uzay Misyonu" görevi için 2 Türk vatandaşının seçileceği açıklandı, bu bağlamda başvurulara ilişkin bilgi Türk Uzay Ajansı'nın (TUA) internet sitesinde duyuruldu. Yaklaşık 36 bin adayın katıldığı Türk astronot seçiminde 30 aday Ankara'ya çağrıldı.

Nisan 2023

Uzay görevine katılacak ilk Türk astronotlar 29 Nisan 2023 tarihinde Recep Tayyip Erdoğan tarafından TEKNOFEST'te ki “Mayıs ayında başlattığımız süreçte biri asil, biri yedek olmak üzere 2 uzay yolcumuzu belirledik. Uzay yolcumuz bu görevde, ülkemizin kıymetli üniversite ve araştırma kurumlarının hazırladığı 13 farklı deney gerçekleştirecek. Türkiye'nin insanlı ilk uzay görevine çıkacak arkadaşımız uluslararası uzay istasyonunda 14 gün kalacak. Uzay yolcumuzun, uzayla buluşma tarihi 2023'ün son çeyreği olarak belirlendi” açıklamasıyla uzaya gidecek ilk Türk Alper Gezeravcı, ilk yedek Türk astronot Tuva Cihangir Atasever oldu.

Yolculuk

 

Uzay yolculuğu için 8 ay boyunca eğitimler alan Gezeravcı, Ax-3 ekibi ile birlikte fırlatmadan önce Florida'da iki haftalık karantina sürecine girmiştir.

Gezeravcı'nın Axiom Space-3 görevi, 17 Ocak 2024'ü 18 Ocak 2024'e bağlayan gece TSİ 01.11'de yapılması planlanmışken SpaceX tarafından yapılan açıklamada görevin TSİ 19 Ocak 2024 00.49'a ertelendiği belirtilmiştir.

 

Fırlatma 19 Ocak 2024 tarihinde (TSİ) 00.49’da ABD’nin Florida eyaletinde bulunan NASA’ya ait Kennedy Uzay Merkezi’nde başarıyla gerçekleşmiştir. Gezeravcı, bir röportajında fırlatma sırasında neler hissettin sorusuna, "tüm ülkemin tek yürek bu fırlatma sürecini ekranları başında takip ettiğini bilmek beni çok duygulandırdı, gülümsedim, içimdeki mutluluk bünyeme sığmadı. Yaşadığım bu inanılmaz süreci ve bulunduğum anın ne kadar olağanüstü olduğunu düşündüm. Kendimi çimdiklerdim ama ne yazık ki astronot kıyafetiyle bu mümkün değildi. Diğer taraftan olası acil durum senaryolarında göstereceğimiz reaksiyonlar ve uygulayacağımız prosedürleri zihnimde tekrar ediyordum. Bunlar da bu görevde ihtiyaç duyulabilecek bilgiler ve bu nedenle de her an hazır olmak çok önemliydi." şeklinde yanıt vermiştir.

Alper Gezeravcı, uzaydaki ilk resmî konuşmasında şunları söylemiştir:

ISS'e varış

 

Dragon kapsülünün, Uluslararası Uzay İstasyonu’na kenetlendikten sonra basınç eşitlenmesi ve hazırlık işlemlerinin ardından yaklaşık 90 dakika sonra kapısı açıldı. Aradaki bağlantının açılmasının ardından Alper Gezeravcı'nın bulunduğu astronotlar, Uluslararası Uzay İstasyonu’na giriş yaptı.

Hali hazırda istasyonda bulunan Expediton 70 ekibi, Gezeravcı ve diğer astronotlara bir karşılama töreni yaptı. Astronotların uzay istasyonuna giriş anlarına dair video ve fotoğraf çekimleri yapıldı. Tören sırasında ayrıca Gezeravcı’yla birlikte istasyona ulaşan Amerikalı asıllı İspanyol astronot Michael Lopez-Alegria, İtalyan Walter Villadei ve İsveçli Marcus Wandt’e birer rozet takıldı.

 

Axiom-3 ekibini taşıyan Dragon uzay aracı, yaklaşık 36 saat süren uzay yolculuğunun ardından Uluslararası Uzay İstasyonu‘na kenetlenmeyi başardı. Yanında Türk bayrağı götüren Gezeravcı, ayrıca aile fotoğraflarını yörük kültüründen semboller ve ilk görev yaptığı hava kuvvetleri filosunun peçini götürmüştür. Uluslararası Uzay İstasyonu'nda 14 gün geçiren Gezeravcı, 13 farklı bilimsel deney üzerinde çalıştı. Yolculuk öncesi TA5TRU amatör telsiz çağrı işareti tahsis edilen Gezeravcı, ISS'de bulunduğu süre boyunca TC100ISS çağrı işaretiyle iletişim kurdu.

ISS'ten dönüş

İlk Türk astronot Alper Gezeravcı da sosyal medya platformu X (Twitter) üzerinden 4 Şubat'ta yaptığı paylaşımda, ”Dünyaya dönüş için biraz daha bekleyeceğiz” diyerek ilk erteleme kararını duyurdu.

20 Ocak'ta Uluslararası Uzay İstasyonu'na ulaşan ekip, Dünya'ya dönüş tarihinin iki kez ertelenmesi nedeniyle istasyonda 18 tam gün geçirdi.

Axiom-3 ekibini taşıyan Dragon uzay aracı, 7 Şubat 2024 saat 17.20'de (TSİ) Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan ayrıldı. Yaklaşık 2 gün süren Dünya'ya dönüş yolculuğu, 9 Şubat 2024 saat 16.30'da (TSİ) kapsülün Atlas Okyanusu'na inmesiyle birlikte sona erdi. Gezeravcı ve diğer astronotlar, yaptıkları toplam 30 deneye ait malzemeler ve NASA donanımları dahil yaklaşık 250 kg ağırlığında kargo ile Dünya’ya döndü.

Cumhurbaşkanlığına ait uçakla, ailesiyle birlikte Ankara Esenboğa Havalimanı'na gelen Gezeravcı’yı 13 çocukla beraber Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Türkiye Uzay Ajansı Başkanı Yusuf Kıraç ve TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal karşıladı.