อำเภอพระนครศรีอยุธยา
พระนครศรีอยุธยา เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นศูนย์กลางการบริหารศูนย์กลางธุรกิจของจังหวัดพระนครศรีอยุธยาเดิมชื่อว่า อำเภอรอบกรุง จัดตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ.
2440">พ.ศ. 2440 ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 6 ได้เปลี่ยนชื่อ เป็น อำเภอกรุงเก่า ซึ่งในประกาศนี้กระทรวงมหาดไทยได้ระบุว่า "เปลี่ยนชื่ออำเภอรอบกรุง เป็น อำเภอรอบกรุง" ในอีก 7 วันต่อมาได้แก้ไขให้ถูกต้องเป็น "เปลี่ยนชื่ออำเภอรอบกรุง เป็น อำเภอกรุงเก่า" และเปลี่ยนชื่ออีกครั้งหนึ่งในสมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม พ.ศ. 2500 จากอำเภอกรุงเก่า เป็น "อำเภอพระนครศรีอยุธยา" ซึ่งเป็นชื่อในปัจจุบัน
อำเภอพระนครศรีอยุธยา | |
|---|---|
| การถอดเสียงอักษรโรมัน | |
| • อักษรโรมัน | Amphoe Phra Nakhon Si Ayutthaya |
| คำขวัญ: เมืองหลวงเก่า ชนเผ่าโบราณ สืบสานงานท้องถิ่น แผ่นดินมรดกโลก | |
 แผนที่จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เน้นอำเภอพระนครศรีอยุธยา | |
| พิกัด: 14°21′8″N 100°34′36″E / 14.35222°N 100.57667°E | |
| ประเทศ |  ไทย |
| จังหวัด | พระนครศรีอยุธยา |
| พื้นที่ | |
| • ทั้งหมด | 130.6 ตร.กม. (50.4 ตร.ไมล์) |
| ประชากร (2566) | |
| • ทั้งหมด | 139,399 คน |
| • ความหนาแน่น | 1,067.37 คน/ตร.กม. (2,764.5 คน/ตร.ไมล์) |
| รหัสไปรษณีย์ | 13000 |
| รหัสภูมิศาสตร์ | 1401 |
| ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอพระนครศรีอยุธยา ถนนปรีดีพนมยงค์ ตำบลหอรัตนไชย อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา 13000 |
 ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย | |
ที่ตั้งและอาณาเขต
อำเภอพระนครศรีอยุธยาตั้งอยู่ทางตอนกลางของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอบางปะหันและอำเภอนครหลวง
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภออุทัย
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอบางปะอิน
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอบางไทรและอำเภอบางบาล
ประวัติศาสตร์
- พ.ศ. 2440 ตั้งอำเภอมีชื่อว่า อำเภอรอบกรุง
- วันที่ 11 มิถุนายน 2459 จัดตั้งสุขาภิบาลเมืองกรุงเก่า ในท้องที่อำเภอรอบกรุง รวม 5 ตำบล ได้แก่ ตำบลหัวรอ ตำบลหอรัตนไชย ตำบลท่าวาสุกรี ตำบลคลองสวนพลู และตำบลกะมัง
- วันที่ 29 เมษายน 2460 เปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอรอบกรุง จังหวัดกรุงเก่า มณฑลกรุงเก่า เป็น อำเภอกรุงเก่า
- วันที่ 23 มีนาคม 2461 เปลี่ยนแปลงชื่อมณฑลกรุงเก่า เป็น มณฑลอยุธยา และเปลี่ยนแปลงชื่อจังหวัดกรุงเก่า เป็น จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
- วันที่ 10 ธันวาคม 2478 จัดตั้งท้องที่สุขาภิบาลเมืองนครศรีอยุธยา ขึ้นเป็นเทศบาลเมืองนครศรีอยุธยา
- วันที่ 14 พฤศจิกายน 2481 เปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลเมืองนครศรีอยุธยา ครั้งที่ 1
- วันที่ 16 เมษายน 2483 โอนพื้นที่หมู่ 11 (ในขณะนั้น) ของตำบลหัวรอ ไปขึ้นกับตำบลสวนพริก, โอนพื้นที่หมู่ 12 (ในขณะนั้น) ของตำบลหัวรอ ไปขึ้นกับตำบลหันตรา, โอนพื้นที่หมู่ 1,2,8 (ในขณะนั้น) ของตำบลท่าวาสุกรี ไปขึ้นกับตำบลหัวดุม และโอนพื้นที่หมู่ 3,4,5 (ในขณะนั้น) ของตำบลกะมัง ไปขึ้นกับตำบลไผ่ลิง
- วันที่ 30 กรกฎาคม 2483 เปลี่ยนแปลงชื่อตำบลประตูจีน อำเภอกรุงเก่า เป็น ตำบลประตูชัย
- วันที่ 29 กรกฎาคม 2490 ตั้งตำบลบ้านรุน แยกออกจากตำบลคลองตะเคียน ตั้งตำบลคลองสวนพลู แยกออกจากตำบลไผ่ลิง และตำบลเกาะเรียน ตั้งตำบลวัดตูม แยกออกจากตำบลสวนพริก ตั้งตำบลบ้านป้อม แยกออกจากตำบลภูเขาทอง และตำบลปากกราน ตั้งตำบลลุมพลี แยกออกจากตำบลคลองสระบัว
- วันที่ 14 กรกฎาคม 2492 เปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลเมืองนครศรีอยุธยา และกำหนดเขตตำบลในพื้นที่ตำบลหอรัตนไชย ตำบลหัวรอ ตำบลท่าวาสุกรี และ ตำบลกะมัง ให้มีความถูกต้อง
- วันที่ 20 มิถุนายน 2499 เปลี่ยนแปลงเขตพื้นที่เทศบาลเมืองนครศรีอยุธยา เป็นครั้งที่ 2
- วันที่ 5 มีนาคม 2500 โอนพื้นที่ตำบลประตูชัย เข้าไปอยู่ในเขตเทศบาลเมืองนครศรีอยุธยา
- วันที่ 13 มีนาคม 2500 เปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอกรุงเก่า เป็น อำเภอพระนครศรีอยุธยา
- วันที่ 2 พฤศจิกายน 2505 เปลี่ยนแปลงเขตพื้นที่เทศบาลเมืองนครศรีอยุธยา เป็นครั้งที่ 3
- วันที่ 11 มิถุนายน 2506 โอนพื้นที่หมู่ 1 (ในขณะนั้น) ของตำบลคลองสระบัว เฉพาะส่วนที่ถูกตัดเข้าไปอยู่ในเขตเทศบาลเมืองนครศรีอยุธยา ไปขึ้นกับตำบลหัวรอ
- วันที่ 10 พฤศจิกายน 2514 จัดตั้งสุขาภิบาลอโยธยา ในพื้นที่บางส่วนของตำบลไผ่ลิง บางส่วนของตำบลหันตรา และบางส่วนของตำบลคลองสวนพลู
- วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลอโยธยา เป็น เทศบาลตำบลอโยธยา
- วันที่ 16 ธันวาคม 2542 ยกฐานะจากเทศบาลเมืองนครศรีอยุธยา เป็น เทศบาลนครนครศรีอยุธยา
- วันที่ 24 พฤษภาคม 2547 ยกฐานะจากเทศบาลตำบลอโยธยา เป็น เทศบาลเมืองอโยธยา
- วันที่ 30 สิงหาคม 2548 เปลี่ยนแปลงชื่อเทศบาลนครนครศรีอยุธยา เป็น เทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา
การแบ่งเขตการปกครอง
การปกครองส่วนภูมิภาค
พื้นที่อำเภอพระนครศรีอยุธยาแบ่งเขตการปกครองย่อย เป็น 21 ตำบล แต่ละตำบลแบ่งออกเป็น หมู่บ้าน รวม 113 หมู่บ้าน ได้แก่
| 1. | ประตูชัย | (Pratu Chai) | - | 12. | วัดตูม | (Wat Tum) | 5 หมู่บ้าน | ||||||
| 2. | กะมัง | (Kamang) | - | 13. | หันตรา | (Hantra) | 6 หมู่บ้าน | ||||||
| 3. | หอรัตนไชย | (Ho Rattanachai) | - | 14. | ลุมพลี | (Lumphli) | 6 หมู่บ้าน | ||||||
| 4. | หัวรอ | (Hua Ro) | - | 15. | บ้านใหม่ | (Ban Mai) | 9 หมู่บ้าน | ||||||
| 5. | ท่าวาสุกรี | (Tha Wasukri) | - | 16. | บ้านเกาะ | (Ban Ko) | 7 หมู่บ้าน | ||||||
| 6. | ไผ่ลิง | (Phai Ling) | - | 17. | คลองสวนพลู | (Khlong Suan Phlu) | 4 หมู่บ้าน | ||||||
| 7. | ปากกราน | (Pak Kran) | 14 หมู่บ้าน | 18. | คลองสระบัว | (Khlong Sa Bua) | 6 หมู่บ้าน | ||||||
| 8. | ภูเขาทอง | (Phukhao Thong) | 4 หมู่บ้าน | 19. | เกาะเรียน | (Ko Rian) | 7 หมู่บ้าน | ||||||
| 9. | สำเภาล่ม | (Samphao Lom) | 11 หมู่บ้าน | 20. | บ้านป้อม | (Ban Pom) | 11 หมู่บ้าน | ||||||
| 10. | สวนพริก | (Suan Phrik) | 6 หมู่บ้าน | 21. | บ้านรุน | (Ban Run) | 4 หมู่บ้าน | ||||||
| 11. | คลองตะเคียน | (Khlong Takhian) | 13 หมู่บ้าน |
การปกครองส่วนท้องถิ่น
พื้นที่อำเภอพระนครศรีอยุธยา ประกอบด้วยองค์การปกครองส่วนท้องถิ่น 15 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลประตูชัย ตำบลกะมัง ตำบลหอรัตนไชย ตำบลหัวรอ และตำบลท่าวาสุกรีทั้งตำบล และบางส่วนของตำบลหันตรา ตำบลบ้านเกาะ ตำบลคลองสวนพลู ตำบลคลองสระบัว และตำบลเกาะเรียน
- เทศบาลเมืองอโยธยา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไผ่ลิงทั้งตำบล รวมทั้งตำบลหันตราและตำบลคลองสวนพลู (นอกเขตเทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา)
- องค์การบริหารส่วนตำบลปากกราน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปากกรานทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลภูเขาทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลภูเขาทองทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลสำเภาล่ม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสำเภาล่มทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลสวนพริก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสวนพริกทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลคลองตะเคียน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองตะเคียนทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลวัดตูม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวัดตูมทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหันตรา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหันตรา (นอกเขตเทศบาลพระนครศรีอยุธยาและเทศบาลเมืองอโยธยา)
- องค์การบริหารส่วนตำบลลุมพลี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลลุมพลีทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านใหม่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านใหม่ทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านเกาะ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านเกาะ (นอกเขตเทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา)
- องค์การบริหารส่วนตำบลคลองสระบัว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองสระบัว (นอกเขตเทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา)
- องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะเรียน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านรุนทั้งตำบล รวมทั้งตำบลคลองสวนพลู (นอกเขตเทศบาลพระนครศรีอยุธยาและเทศบาลเมืองอโยธยา) และตำบลเกาะเรียน (นอกเขตเทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา)
- องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านป้อม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านป้อมทั้งตำบล
หน่วยกู้ภัย
- สมาคมอยุธยารวมใจ (กู้ภัยอยุธยา)
- ศูนย์วิทยุกู้ภัยพุทไธสวรรย์
สถานศึกษา
ระดับอุดมศึกษา
- มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา
- มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ ศูนย์หันตรา,ศูนย์วาสุกรี
- สถาบันเทคโนโลยีแห่งอโยธยา
ระดับอาชีวศึกษา
- วิทยาลัยอาชีวศึกษาพระนครศรีอยุธยา
- วิทยาลัยเทคนิคพระนครศรีอยุธยา
- วิทยาลัยเทคโนโลยีและอุตสาหกรรมการต่อเรืออยุธยา
- วิทยาลัยเทคโนโลยีพณิชยการอยุธยา
- วิทยาลัยเทคโนโลยีบริหารธุรกิจอยุธยา
- วิทยาลัยเทคโนโลยีอยุธยา
สาธิต
ระดับมัธยมศึกษา
- โรงเรียนอยุธยาวิทยาลัย
- โรงเรียนจอมสุรางค์อุปถัมภ์
- โรงเรียนอยุธยานุสรณ์
- โรงเรียนปากกรานพิทยา
สถานพยาบาลรัฐและเอกชน
- โรงพยาบาลพระนครศรีอยุธยา โรงพยาบาลศูนย์
- โรงพยาบาลราชธานี (โรงพยาบาลเอกชน)
- โรงพยาบาลพีระเวช (โรงพยาบาลเอกชน)
- โรงพยาบาลราชธานีโรจนะ (โรงพยาบาลเอกชน)
การคมนาคม
ทางราง
อำเภอพระนครศรีอยุธยามีสถานีรถไฟสองแห่งได้แก่สถานีอยุธยาในตำบลหอรัตนไชย และสถานีบ้านม้าในตำบลบ้านเกาะอยู่ถัดจากสถานีอยุธยาไปทางทิศเหนือ ทั้งสองสถานีเป็นส่วนหนึ่งของรถไฟทางไกลสายเหนือและตะวันออกเฉียงเหนือ
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
This article uses material from the Wikipedia ไทย article อำเภอพระนครศรีอยุธยา, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). เนื้อหาอนุญาตให้เผยแพร่ภายใต้ CC BY-SA 4.0 เว้นแต่ระบุไว้เป็นอื่น Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ไทย (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.