มาตราทองคำ

บทความนี้อ้างอิงคริสต์ศักราช/คริสต์ทศวรรษ/คริสต์ศตวรรษ ซึ่งเป็นสาระสำคัญของเนื้อหา

ในอดีต มาตราเงินและระบบโลหะสองชนิด (bimetallism) ใช้กันแพร่หลายกว่ามาตราทองคำ การเปลี่ยนมาใช้มาตราทองคำเป็นระบบเงินตราต่างประเทศล้วนเป็นอุบัติเหตุ ความผิดปกติของเครือข่าย และผลจากสถานการณในอดีต (path dependency) บริเตนใหญ่ใช้มาตราทองคำโดยพฤตินัยจากอุบัติเหตุในปี 1717 เมื่อเซอร์ไอแซก นิวตัน ซึ่งขณะนั้นเป็นหัวหน้าโรงกษาปณ์หลวง ตั้งอัตราแลกเปลี่ยนเงินเป็นทองคำต่ำเกินไป ทำให้เหรียญเงินหมดไปจากระบบ เมื่อบริเตนใหญ่กลายเป็นมหาอำนาจทางการเงินและพาณิชย์ในคริสต์ศตวรรษที่ 19 รัฐอื่นจึงเริ่มรับระบบการเงินของบริเตนไปใช้ด้วยมากขึ้น ๆ

มาตราทองคำถูกยกเลิกไปเสียส่วนใหญ่ระหว่างภาวะเศรษฐกิจตกต่ำครั้งใหญ่ก่อนมีการนำกลับมาใช้อย่างจำกัดเป็นส่วนหนึ่งของระบบเบรตตันวูดส์หลังสงครามโลกครั้งที่สอง มาตราทองคำถูกยกเลิกไปเนื่องจากมีความโน้มเอียงต่อความผันผวน ตลอดจนทำให้รัฐบาลเกิดข้อจำกัด คือ ต้องมีอัตราแลกเปลี่ยนคงที่ รัฐบาลไม่สามารถใช้นโยบายการเงินแบบขยายตัวเพื่อลดการว่างงานระหว่างภาวะเศรษฐกิจถดถอย เป็นต้น มีฉันทามติในหมู่นักเศรษฐศาสตร์ว่าการหวนกลับไปใช้มาตราทองคำจะไม่เกิดประโยชน์ และนักประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่ปฏิเสธแนวคิดที่ว่ามาตราทองคำ "มีประสิทธิภาพในการรักษาเสถียรภาพราคาและช่วยลดความผันผวนของวัฏจักรธุรกิจระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 19"