ประวัติศาสตร์นิพนธ์

แม้อารยธรรมสมัยโบราณอย่างอียิปต์โบราณและเมโสโปเตเมียจะมีการบันทึกเหตุการณ์รายปี แต่การบันทึกประวัติศาสตร์นิพนธ์เริ่มครั้งแรกในศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสตกาล เมื่อเฮอรอโดทัสประพันธ์ ฮิสตอรีส ที่บรรยายถึงภูมิศาสตร์ การเมืองและความขัดแย้งของวัฒนธรรมกรีก เอเชียตะวันตกและแอฟริกาเหนือ ต่อมาศตวรรษที่ 2 ก่อนคริสตกาล เคโตผู้อาวุโสประพันธ์ ออริจิเนส งานเขียนที่บันทึกการสถาปนาโรม สาธารณรัฐโรมัน และการเรืองอำนาจ ออริจิเนส ยังเป็นบันทึกประวัติศาสตร์โรมชิ้นแรกที่เป็นภาษาละติน ในช่วงเวลาใกล้กัน ซือหม่า ถันและซือหม่า เชียนร่วมกันเขียน ฉื่อจี้ เอกสารประวัติศาสตร์จีนที่ว่าด้วยรัชกาลจักรพรรดิเหลืองถึงจักรพรรดิฮั่นอู่ จากนั้นประวัติศาสตร์นิพนธ์สมัยกลางมีทั้งบันทึกเหตุการณ์ในยุโรป วรรณกรรมอิสลามของนักประวัติศาสตร์มุสลิม และงานเขียนประวัติศาสตร์ญี่ปุ่นและเกาหลีที่อิงจากรูปแบบของจีน ล่วงถึงยุคเรืองปัญญาสมัยคริสต์ศตวรรษที่ 18 ประวัติศาสตร์นิพนธ์โลกตะวันตกได้ก่อร่างและพัฒนาโดยปัญญาชนหลายคน เช่น วอลแตร์ เดวิด ฮูมและเอ็ดเวิร์ด กิบบอน

ความสนใจของนักประวัติศาสตร์เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา มีการเปลี่ยนผ่านจากประวัติศาสตร์การเมือง เศรษฐกิจ การทูตสู่ประวัติศาสตร์สังคมและวัฒนธรรม ระหว่างค.ศ. 1975–1995 พบว่าสัดส่วนของศาสตราจารย์ประวัติศาสตร์ในมหาวิทยาลัยอเมริกันที่เป็นนักประวัติศาสตร์สังคมเพิ่มจาก 31 เป็น 41 เปอร์เซ็นต์ ขณะที่สัดส่วนของนักประวัติศาสตร์การเมืองลดลงจาก 40 เป็น 30 เปอร์เซ็นต์ ในค.ศ. 2007 การสำรวจอาจารย์ 5,723 คนจากคณะประวัติศาสตร์ในมหาวิทยาลัยบริติช พบว่าอาจารย์ 1,644 คน (29 เปอร์เซ็นต์) ระบุตนเองเป็นนักประวัติศาสตร์สังคม ส่วนอาจารย์ 1,425 คน (25 เปอร์เซ็นต์) ระบุตนเองเป็นนักประวัติศาสตร์การเมือง ตั้งแต่ทศวรรษ 1980 มีความสนใจประวัติศาสตร์ในแง่ความทรงจำและการระลึกถึงเหตุการณ์ในอดีต ซึ่งเป็นประวัติศาสตร์ที่ถูกจดจำและนำเสนอเพื่อการเฉลิมฉลอง