กรมขุนยี่สารเสนีย์

ใน คำให้การชาวกรุงเก่า, คำให้การขุนหลวงวัดประดู่ทรงธรรม และ คำให้การขุนหลวงหาวัด ระบุว่าพระองค์เป็นพระมเหสีในเจ้าฟ้าธรรมธิเบศไชยเชษฐ์สุริยวงศ์

กรมขุนยี่สารเสนีย์ มีพระนามเดิมว่า เจ้าฟ้านุ่ม แต่ใน คำให้การชาวกรุงเก่า ระบุพระนามว่า เจ้าฟ้านวน เป็นพระราชธิดาในสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ประสูติแต่กรมหลวงพิพิธมนตรี คำให้การขุนหลวงหาวัด ระบุว่าพระชนนีสืบเชื้อสายพราหมณ์จากเมืองเพชรบุรี พระองค์มีพระพี่น้องร่วมพระชนกชนนีแปดพระองค์ ได้แก่ เจ้าฟ้าสิริประชา (หรือประชาวดี), เจ้าฟ้าสิริประภา (หรือประภาวดี), เจ้าฟ้าอินทวดี (หรือพินทวดี), เจ้าฟ้ากษัตรีย์, สมเด็จพระที่นั่งสุริยาศน์อมรินทร์, เจ้าฟ้าบัวจัน (หรือจันทรวดี), และสมเด็จพระเจ้าอุทุมพร

เมื่อสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศทรงตั้งเจ้าฟ้าธรรมธิเบศไชยเชษฐ์สุริยวงศ์เป็นพระมหาอุปราช จึงพระราชทานเจ้าฟ้านุ่มเป็นพระมเหสี และโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระนามกรมว่า กรมขุนยิสารเสนีย์ หรือ ยี่สารเสนีย์ เข้าใจว่า "ยี่สาร" เป็นคำยืมจากภาษาเปอร์เซีย แปลว่า "ตลาดขายของแห้ง" ปรากฏในเอกสารเก่าต่าง ๆ แต่ในกฎหมายตราสามดวงพบว่าเป็นชื่อตำแหน่งข้าราชการต่าง ๆ และไม่เกี่ยวข้องกับตลาด อย่างไรก็ตามเจ้าฟ้านุ่มก็มิได้ประสูติการพระโอรสธิดา

หลังพระสวามีถูกสำเร็จโทษไปแล้ว กรมขุนยี่สารเสนีย์ปรากฏในเอกสารไทยอีกครั้งในปลายรัชกาล เมื่อวันแรม 5 ค่ำ เดือน 6 พ.ศ. 2301 สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ พระบิดา ประชวรหนักจวนสวรรคต กรมพระราชวังบวรสถานมงคล (เจ้าฟ้าอุทุมพร) โปรดให้ทูลเชิญกรมหลวงพิพิธมนตรี เจ้าฟ้าจันทวดี และกรมขุนยี่สารเสนี ไปประทับ ณ พระตำหนักสวนกระต่าย

หมายเหตุ

อ้างอิง

บรรณานุกรม