ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನ

ಈ ಸಂವಿಧಾನೊ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೯, ೧೯೪೭ ಡ್ದ್ ನವಂಬರ ೨೬, ೧೯೪೯ದ ನಡುಟು ಭಾರತೊದ ಸಂವಿಧಾನೊ ರಚನಾ ಸಭೆಡ್ದ್ ರಚನೆ ಆದ್, ಜನವರಿ ೨೬, ೧೯೫೦ಗ್ ಜ್ಯಾರಿಯಾಂಡ್. ಅಯಿತ ನಿಲೆಟ್ ಭಾರತೊಡು ಪ್ರತಿಒರ್ಸೊ ಜನವರಿ ೨೬ ದಾನಿ ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಅತ್ತಂಡ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ದಿನಾಚರಣೆ ಆಚರಿಸವೊಂದುಲ್ಲೊ. ೪೪೪ ವಿಧಿಲೆನ್ ೨೨ ಭಾಗೊಲೆಡ್ ೧೦(ಬುಕ್ಕೊ ೧೨) ಅನುಚ್ಛೇದನೊಡು, ೧೧೮ ತಿದ್ದುಪಡಿಲೆನ್ ಹೊಂದ್‍ದಿಪ್ಪುನ ಈ ಸಂವಿಧಾನೊ ಒವ್ವೇ ದೇಸೊದ ಲಿಖಿತ ಸಂವಿಧಾನೊಡ್ದ್ ಮಲ್ಲವು. ಈ ಸಂವಿಧಾನೊದ ಆಂಗ್ಲ ಬಾಸೆದ ಆವೃತ್ತಿ ೧,೧೭,೩೬೯ ಸಬ್ದೊಲ್ ಉಂಡು. ಭಾರತೊದ ಸಂವಿಧಾನ ೧೯೫೦ಡ್ ಜನವರಿ ೨೬ಡ್ ಅಂಗೀಕಾರೊ ಆಂಡ್. ನಮ್ಮ ಭಾರತೊದ ಸಂವಿಧಾನೊ ಹಿಂದಿ ಬೋಕ ಆಂಗ್ಲೊ ಬಾಸೆಡ್ ಬರೆದುಂಡು. ಉಂದು ಕಾನೂನಾತ್ಮಕ ಆಯಿನ ಬೂಕು. ಭಾರತೊದ ಪ್ರಜೆಕುಲೆನ ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಲು, ಕರ್ತವ್ಯೊಲು ರಾಜ್ಯ ನಿರ್ದೇಶನೊ ತತ್ವೊಲು, ಸಂವಿಧಾನೊನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಲ್ಪುನ ವಿದಾನೊಲು, ಪಂಚಾಯಿತ್ ರಾಜ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಲು, ಕಾರ್ಯಾಂಗ, ಶಾಸಕಾಂಗ ಬೊಕ್ಕ ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಕರ್ತವ್ಯೊಲು ಉಂದೆನು ಮಾತ ವಿವರಿಸದ್ ಬರೆತೆರ್. ಭಾರತೊದ ಸಂವಿಧಾನ್ ತಯಾರ್ ಮಾನ್ತಿನರ್ ಪಂಡ್‌ದ್ ಡಾ.ಬಿ.ಆರ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್‌ರೆನ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಮೆರೆನ ಮಸ್ತು ಬೇಲೆಡ್ ಭಾರತೊದ ಸಂವಿಧಾನೊ ರಚನೆ ಆತ್ಂಡ್.

ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ
ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಪೀಠಿಕೆಯ ಮೂಲ ಪಠ್ಯ
Original title	भारतीय संविधान (IAST: ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ)
Jurisdiction	ಭಾರತ
Ratified	26 ನವೆಂಬರ್ 1949; 74 years ago (1949-೧೧-26)
Date effective	26 ಜನವರಿ 1950; 74 years ago (1950-೦೧-26)
System	ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಸಂಸದೀಯ ಸಮಾಜವಾದಿ ಜಾತ್ಯತೀತ ಗಣರಾಜ್ಯ
Branches	ಮೂರು (ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ, ಶಾಸಕಾಂಗ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಂಗ)
Chambers	ಎರಡು (ರಾಜ್ಯಸಭೆ ಮತ್ತು ಲೋಕಸಭೆ)
Executive	ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ಕೆಳಮನೆಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುವ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್.
Judiciary	ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯ, ಉಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು
Federalism	ಏಕೀಕೃತ ಕೇಂದ್ರ ಆಡಳಿತ
Electoral college	ಹೌದು, ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಮತ್ತು ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ ಚುನಾವಣೆಗಳಿಗೆ
Entrenchments	೨
Amendments	೧೦೪
Last amended	೨೫ ಜನವರಿ ೨೦೨೦ (೧೦೪ ನೇ)
Citation	Constitution of India (PDF), 2020-09-09, archived from the original (PDF) on 2020-09-29
Location	ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟ್ ಹೌಸ್, ನವದೆಹಲಿ, ಭಾರತ
Author(s)	ಬಿ.ಆರ್.ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಕರಡು ಸಮಿತಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಬೆನೆಗಲ್ ನರ್ಸಿಂಗ್ ರಾವ್ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಸಲಹೆಗಾರರು ಸುರೇಂದ್ರ ನಾಥ್ ಮುಖರ್ಜಿ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಮುಖ್ಯ ಕರಡುಗಾರರು ಮತ್ತು ಇತರೆ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯರು
Signatories	ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ೨೮೪ ಸದಸ್ಯರು
Supersedes	ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಕಾಯ್ದೆ ೧೯೩೫ ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಕಾಯ್ದೆ ೧೯೪೭

ಸಂವಿಧಾನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆದ ವಿವರ

• ಮೂಲ ಶೀರ್ಷಿಕೆ : भारतीय संविधान (IAST: ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ)
• ಅಂಗೀಕರಿಸಯಿನ ದಿನ: 26 ನವೆಂಬರ್ 1949; 70 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ(2020)
• ಜಾರಿಯಾಯಿನ ತಾರೀಕ್‍  : 26 ಜನವರಿ 1950; 69 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ(2020)
• ವ್ಯವಸ್ಥೆ : ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಸಂಸದೀಯ ಸಮಾಜವಾದಿ ಜಾತ್ಯತೀತ ಗಣರಾಜ್ಯ
• ಶಾಖೆಲು : ಮೂಜಿ (ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ, ಶಾಸಕಾಂಗ ಬೊಕ್ಕ ನ್ಯಾಯಾಂಗ)
• ಶಾಸಕಾಂಗ ಸಭೆ : ರಡ್ಡ್ (ರಾಜ್ಯಸಭೆ ಬೊಕ್ಕ ಲೋಕಸಭೆ)
• ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ : ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ನೇತೃತ್ವದ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ಸಂಸತ್ತ್‌ದ ಕೆಳಮನೆಕ್ಕ್ ಕಾರಣವಾದ್ಂಡು:
• ನ್ಯಾಯಾಂಗ : ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್, ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಬೊಕ್ಕ ಜಿಲ್ಲಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯೊಲು
• ಫೆಡರಲಿಸಂ : ಏಕೀಕೃತ ಕೇಂದ್ರ ಆಡಳಿತ (ಅರೆ-ಫೆಡರಲ್):
• ಚುನಾವಣಾ ಕಾಲೇಜ್ : ಅಂದ್, ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಬೊಕ್ಮ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ ಚುನಾವಣೆಲೆಗ್
• ಭದ್ರ- ಕಾನೂನು ಷರತ್ತುಲು : 2
• ತಿದ್ದುಪಡಿಕುಲು : 104
• ಜಾಗೆ : ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟ್ ಹೌಸ್, ನವದೆಹಲಿ, ಭಾರತ
• ಮೂಲ ಕರಡು ಲೇಖಕೆರ್ :ಬೆನೆಗಲ್ ನರ್ಸಿಂಗ್ ರಾವ್
• ಸಂವಿಧಾನದ ಲೇಖಕೆರ್:ಸಭೆತ್ತ ಕರಡು ಸಮಿತಿ
• ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆತ್ತ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಸಲಹೆಗಾರೆ:ಘಟಕ ಸುರೇಂದ್ರ ನಾಥ್ ಮುಖರ್ಜಿ-& ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆತ್ತ ಮುಖ್ಯ ಕರಡುಗಾರೆರ್
• ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆತ್ತ ಕರಡು ಸಮಿತಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷೆರ್: ಬಿ.ಆರ್.ಅಂಬೇಡ್ಕರ್
• ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆತ್ತ ಅಧ್ಯಕ್ಷೆರ್:ಡಾ. ಬಾಬು ರಾಜೇಂದ್ರಪ್ರಸಾದ್
• ಸಹಿ ಮಲ್ತ್‌ನಕುಲು ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆತ್ತ: 284 ಸದಸ್ಯೆರ್
• ಸೂಪರ್‌ಸೀಡೆಡ್ (ರದ್ದು): ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಕಾಯ್ದೆ 1935
• ಚಾಲನೆಡ್: ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಕಾಯ್ದೆ 1947

.

• ಸಂವಿಧಾನ ದೇಶದ ಜನಕುಲೆನ್ ಆಳುನ ಸರಕಾರದ ಮೂಲ ರಚನೆನ್ ನಿರ್ದಿಷ್ಟಪಡಿಸವುಂಡು. ಅವು ಕಾರ್ಯಾಂಗ, ಶಾಸಕಾಂಗ ಬೊಕ್ಕ ನ್ಯಾಯಾಂಗೊಲೆನ್ ಸರಕಾರದ ಮೂಜಿ ಮುಖ್ಯ ಅಂಗೊಲಾದ್ ಏರ್ಪಡಿಸದ್ಂಡ್. ಸಂವಿಧಾನ ಪ್ರತಿ ಅಂಗದ ಅಧಿಕಾರದ ವ್ಯಾಖ್ಯೆನ್ ಕೊರ್ಪುಂಡು ಅತ್ತಂದೆ ಅಯಿತ್ತ ಒಟ್ಟುಗೆ ಉಪ್ಪುನ ಜವಾಬ್ದಾರಿನ್‍ಲಾ ಖಚಿತಗೊಳಿಸವುಂಡು.
• ವಿಭಿನ್ನ ಅಂಗೊಲೆನ ನಡುತ್ತ ಸಂಬಂಧೊನು ಜನತೆ ಬೊಕ್ಕ ಸರಕಾರದ ನಡುತ್ತ ಸಂಬಂಧೊನು ನಿಯಂತ್ರಿಸವುಂಡು. ಸಂವಿಧಾನ ದೇಶದ ಮಾತ ಕಾನೂನುಲೆರ್ದ್ ಎಚ್ಚಿನ ಸ್ಥಾನೊನು ಹೊಂದ್‍ದ್ ಉಂಡು. ಸರಕಾರ ಮಲ್ಪುನ ಪ್ರತಿಯೊಂಜಿ ಕಾನೂನು ಸಂವಿಧಾನೊಗು ಅನುಗುಣವಾದ್‍ ಉಪ್ಪೊಡು. ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ದೇಶದ ಗುರಿಕುಲು - ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ, ಸಮಾಜವಾದ, ಜಾತ್ಯತೀತತೆ ಬೊಕ್ಕ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮಗ್ರತೆ ಪಂಡ್‍ದ್ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸವುಂಡು. * ಅವು ಪ್ರಜೆಕುಲೆನ ಹಕ್ಕ್‌ಲೆನ ಬೊಕ್ಕ ಕರ್ತವ್ಯೊಲೆನ್ ಖಚಿತವಾಗದ್ ವಿಧಿಸವುಂಡು. ಸಂವಿಧಾನ ೩೭೦ನೇ ವಿಧಿ ಬೊಕ್ಕ ಸಂವಿಧಾನ ಆಜ್ಞೆ (ಜಮ್ಮು ಬೊಕ್ಕ ಕಾಶ್ಮೀರಗ್ ಅನ್ವಯದ ಕುರಿತಾದ್), ೧೯೫೪ ಟ್ ಒದಗಿಸಾಯಿನ ಕೆಲವು ಅಪವಾದೊಲು ಬೊಕ್ಕ ಬದಲಾವಣೆಗ್ ಒಳಪಟ್ಟ್‌ದ್ಂಡ್.

ಸಂಪುಟ ಸಮಿತಿ

• ರಡನೆ ಮಹಾಯುದ್ಧ ಮೇ ೯, ೧೯೪೫ತ್ತಾನಿ ಯೂರೋಪು ಮುಕ್ತಾಯ ಆಂಡ್‍. ಅವ್ವೇ ವರ್ಸೊದ ಜುಲೈಡ್, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್‌ಡ್ ಪೊಸ ಸರಕಾರ ಅಧಿಕಾರೊಗು ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಈ ಪೊಸ ಸರಕಾರ ತನ್ನ ಭಾರತೀಯ ಧೋರಣೆ (ಇಂಡಿಯನ್ ಪಾಲಿಸಿ)ನ್ ಘೋಷಣೆ ಮಲ್ತ್‌ದ್, ಸಂವಿಧಾನದ ಕರಡ್‌ನ್ ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪೆರೆ ಸಮಿತಿನ್‍ ರಚಿಸಯೆರೆ ನಿರ್ಧಾರ ಮಲ್ತ್‌ಂಡ್.

• ಮೂಜಿ ಜನ ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಮಂತ್ರಿಲೆನ ತಂಡವೊಂಜಿ, ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಬಗೆಟ್, ಪರಿಹಾರ ನಾಡಿಯೆರೆ ಭಾರತೊಗು ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಈ ತಂಡೊನು 'ಸಂಪುಟ ಸಮಿತಿ' (Cabinet Mission) ಪಂಡ್‍ದ್ ಲೆತ್ತೆರ್.
• ಸಂವಿಧಾನದ ರೂಪುರೇಷೆಲೆನ್ ಚರ್ಚೆ ಮಲ್ತ್‌ನ ಈ ಸಮಿತಿ, ಕರಡು ಸಂವಿಧಾನ ರಚನಾ ಸಮಿತಿ ಅನುಸರಿಸವೊಡಾಯಿನ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ಕೆಲವು ವಿವರೊಲೆನ್‍ ಸ್ಪಷ್ಟಮಲ್ತ್ಂಡ್. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತದ ಪ್ರಾಂತ್ಯೊಲೆನ ೨೯೬ ಸ್ಥಾನೊಲೆಗ್ ಚುನಾವಣೆಲು ೧೯೪೬ರ ಜುಲೈ - ಅಗಸ್ಟ್‌ದ ಪೊರ್ತುಗು ಮುಗಿಂಡ್. ಆಗಸ್ಟ್ ೧೫, ೧೯೪೭ತ್ತಾನಿ ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದೊಟ್ಟುಗು ಸಂವಿಧಾನರಚನಾ ಸಮಿತಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗದ್ ಸ್ವಾಯತ್ತ ಸಭೆಯಾದ್ ಮಾರ್ಪಾಡ್ ಅಂಡ್. ಈ ಸಮಿತಿ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೯, ೧೯೪೬ತ್ತಾನಿ ತನ್ನ ಕೆಲಸೊನು ಸುರು ಮಲ್ತ್ಂಡ್.

ಸಂವಿಧಾನ ರಚನಾಸಭೆ

• ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ರಚನಾ ಸಭೆ
• ಭಾರತದ ಜನತೆ ಪ್ರಾಂತೀಯ ಸಭೆಕುಲೆನ ಸದಸ್ಯೆರೆನ್ ಆರಿಸಾದ್, ಆ ಸಭೆಕುಲು ಸಂವಿಧಾನರಚನಾ ಸಭೆತ್ತ ಸದಸ್ಯರೆನ್ ಆರಿಸಾಯೆರ್. ಸಂವಿಧಾನ ರಚನಾಸಭೆಟ್ ಭಾರತದ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಪ್ರದೇಶೊಲೆಗ್ ಬೊಕ್ಕ ಸಮುದಾಯೊಲೆಗ್ ಸೇರ್‌ನ ಸದಸ್ಯೆರ್ ಇತ್ತೆರ್. ಬೇತೆ ಬೇತೆ ರಾಜಕೀಯ ವಿಚಾರಧಾರೆಲೆನ್ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುನ ಸದಸ್ಯೆರ್ ಅಲ್ಪ ಇತ್ತೆರ್.
• ಜವಾಹರ ಲಾಲ್ ನೆಹರೂ, ರಾಜೇಂದ್ರ ಪ್ರಸಾದ್, ಸರ್ದಾರ್ ಪಟೇಲ್, ಮೌಲಾನಾ ಅಬುಲ್ ಕಲಂ ಆಝಾದ್ ಬೊಕ್ಕ ಶ್ಯಾಮ್ ಪ್ರಸಾದ್ ಮುಖರ್ಜಿ ಮೊಕುಲು ಸಭೆತ್ತ ಚರ್ಚೆಲೆಡ್ ಭಾಗವಹಿಸಾಯಿನ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಾದ್ ಉಲ್ಲೆರ್. ಪರಿಶಿಷ್ಟ ವರ್ಗೊಲೆಗ್ ಸೇರ್‌‍ನ ಮೂಪ್ಪೆಕ್‍ಲಾ ಎಚ್ಚ ಸದಸ್ಯೆರ್ ಇತ್ತೆರ್.
• ಆಂಗ್ಲೋ-ಇಂಡಿಯನ್ ಸಮುದಾಯೊನು ಫ್ರಾಂಕ್ ಆಂಟನಿ ಆರ್ ಪಾರ್ಸಿ ಜನಕುಲೆನ್ ಎಚ್.ಪಿ. ಮೋದಿ ಅರ್‌ಲಾ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಾಯೆರ್. ಆಂಗ್ಲೊ-ಇಂಡಿಯನ್ನೆರೆನ ಹೊರತಾದ್ ಮಾತ ಕ್ರೈಸ್ತೆರೆನ್ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಾಯಿನ ಖ್ಯಾತ ಕ್ರೈಸ್ತರಾಯಿನ ಹರೇಂದ್ರ ಕುಮಾರ್ ಮುಖರ್ಜಿಯೆರ್ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರ ಸಮಿತಿದ ಅಧ್ಯಕ್ಷೆರಾಗದ್ ಇತ್ತೆರ್.
• ಸಂವಿಧಾನ ತಜ್ಞೆರಾಯಿನ ಅಲ್ಲಾಡಿ ಕೃಷ್ಣಸ್ವಾಮಿ, ಬಿ.ಆರ್.ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ , ಬಿ.ಎನ್.ರಾವ್ ಬೊಕ್ಕ ಕೆ.ಎಂ. ಮುನ್ಶಿ ನಕುಲು ಸಭೆತ್ತ ಸದಸ್ಯೆರಾದ್ ಇತ್ತೆರ್. ಸರೋಜಿನಿ ನಾಯ್ಡು ಬೊಕ್ಕ ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ಪಂಡಿತ್ ಪ್ರಮುಖ ಮಹಿಳಾ ಸದಸ್ಯೆರಾದ್ ಇತ್ರೆರ್. ಡಾ. ಸಚ್ಚಿದಾನಂದ ಸಿನ್ಹಾರ್ ಸಂವಿಧಾನರಚನಾಸಭೆತ್ತ ತಾತ್ಕಲಿಕ ಅಧ್ಯಕ್ಷೆರಾದ್ ಇತ್ತೆರ್.
• ಬೊಕ್ಕ, ಡಾ.ರಾಜೇಂದ್ರ ಪ್ರಸಾದ್ ಆರ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷೆರಾದ್‍ಲಾ ಬಿ.ಆರ್.ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅರ್ ಕರಡು ಸಮಿತಿದ ಅಧ್ಯಕ್ಷೆರಾದ್‌ಲಾ ಆಯ್ಕೆ ಆಯೆರ್. ಸಂವಿಧಾನ ರಚನಾಸಭೆ ರಡ್ಡ್ ವರ್ಸೊ ೧೧ ತಿಂಗಳು ೧೮ ದಿನೊಕುಲೆನಾತ್ ಕಾಲದ ಅವಧಿಡ್ ೧೬೬ ದಿನ ಸಮಾವೇಶ ಆದ್ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಈ ಸಮಾವೇಶೊಲೆಗ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕೆರೆಗ್ ಬೊಕ್ಕ ಪತ್ರಕರ್ತೆರೆಗ್ ಪ್ರವೇಶ ಇತ್ತ್‌ಂಡ್‍.

ಕರಡು ಸಮಿತಿ

 

 

• 1946 ಟ್ ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನೊನು ರಚಿಸವುನ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಕ್ಕ್ ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕ ಸಲಹೆಗಾರೆರಾದ್ ಬಿ.ಎನ್.ರಾವ್ ನೇಮಕ ಆಯೆರ್. ಸಂವಿಧಾನೊದ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಚೌಕಟ್ಟ್‌‍ದ ಸಾಮಾನ್ಯ ರಚನೆಗ್ ಅರ್ ಕಾರಣರಾದ್ ಇತ್ತೆರ್, ಬೊಕ್ಕ 1948 ತ ಫೆಬ್ರುವರಿಡ್ ಅಯಿತ್ತ ಸುರುತ ಕರಡು ಸಿದ್ಧತೆ ಮಲ್ತೆರ್. 1946ಟ್ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನೊದ ಕರಡನ್ ರಚನೆ ಮಲ್ಪುನೆತ ಅರೆನ ಸಂಶೋಧನೆತ ಭಾಗವಾದ್, ರಾವ್ ಆರ್, ಯು.ಎಸ್.ಎ., ಕೆನಡಾ, ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಬೊಕ್ಕ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ಲೆಗ್ ಪ್ರವಾಸ ಮಲ್ರೆರ್. ಅಲ್ಪ ಆರ್ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶೆರ್, ವಿದ್ವಾಂಸೆರ್ ಬೊಕ್ಕ ಅಧಿಕಾರಿಲೆನ ಒಟ್ಟುಗು ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕ ಕಾನೂನುದ ಬಗೆಟ್ಟ್ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಮಾಲೋಚನೆಲೆನ್ ನಡಪಾಯೆರ್.ಈ ಡ್ರಾಫ್ಟ್ ನು 26 ನವೆಂಬರ್ 1949 ತಾನಿ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆರ್ದ್ ಚರ್ಚೆ ಮಲ್ತ್ಂಡ್, ಪರಿಷ್ಕರ ಮಲ್ತ್ಂಡ್ ಬೊಕ್ಕ ಅಂತಿಮವಾದ್ ಅಳವಡಿಸಾಂಡ್.
• ನರಸಿಂಗ ರಾಯೆರ್ (ಬಿ.ಎನ್.ರಾವ್) ಸರಕಾರ ಕೇನೊಂದ್‌ನಂಚ ಸಂವಿಧಾನದ ಕರಡುನು ಸಿದ್ಧ ಮಲ್ತೆರ್. ಉಂದೆಟ್ಟ್ ಒಟ್ಟು 243 ವಿಧಿಕುಲೂ 13 ಅನುಚ್ಛೇದೊಲು ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಉಂದೆನ್ ದುಂಬು ದೀವೊಂದು ಬಿ.ಆರ್.ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಆದ್ಯಕ್ಷತೆಟ್ ಸಂವಿಧಾನದ ಕರಡು ರಚನಾ ಸಮಿತಿ ಸಂವಿಧಾನೊನು ಬುಲೆಪಾವುನ, ತಿದ್ದುನ, ಪರಿಷ್ಕರಣೆ ಮಲ್ಪುನ ಬೇಲೆನ್ ಕೈಕ್ ದೆತೊಂಡ್ಂಡ್. ಬಿ.ಎನ್.ರಾವ್ ಬರೆಯಿನ ಮೂಲ ಸಂವಿಧಾನೊಗು ಬೊಕ್ಕ ಕೆಲವು ವಿಧಿಕುಲೆನ್ ಸೇರಿಸಯೆರ್; ಕೆಲವೆನ್ ಪರಿಷ್ಕಾರ ಮಲ್ತೆರ್. ಸುರುತ ಕರಡು ಪ್ರತಿನ್ ಸಂಸತ್ತ್‌ಗ್ ಕೊರ್‌ನಗ ಅಯಿಟ್ಟ್ 315 ವಿಧಿಕುಲು 8 ಅನುಚ್ಛೇದಲು ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಕಡೆಕ್ ಸಂಸತ್ತ್‌ದ ಒಪ್ಪಿಗೆ ದೆತೊನುನ ಸಮಯೊಗು ಅಯಿಟ್ಟ್ ಇತ್ತ್‌ನ ನನಲಾತ್ ವಿಧಿಕುಲು ಸೇರ್ಪಡೆ ಆದ್ ಅಯಿತ್ತ ಸಂಖ್ಯೆ 395ಕ್ಕ್ ಏರ್ಂಡ್.

ಆಶಯೊಲೆನ ನಿಷ್ಕರ್ಷೆ(ಧ್ಯೇಯೊಲೆನ ನಿರ್ಣಯ)

[[ಚಿತ್ರ:Nehru signing Indian Constitution.jpg|thumb| ಜವಹರಲಾಲ್ ನೆಹರುಮೇರ್ ಸಂವಿಧಾನೊನು ಕೈಬರವುದ ಸಹಿ ಪಾಡುನೆ (ಹಸ್ತಾಕ್ಷರಿಸುತ್ತಿರುವುದು)]] ಸಂವಿಧಾನದ ಮೂಲ ತತ್ವಲೆನ್ ಜವಹರಲಾಲ್ ನೆಹರುಮೇರ್ ಅರೆನ ಆಶಯೊಲೆನ ನಿಷ್ಕರ್ಷೆ ಡ್ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸ್‌ದೆರ್ :

1. ಭಾರತ ಸ್ವತಂತ್ರ, ಸಾರ್ವಭೌಮ, ಗಣರಾಜ್ಯ.
2. ಭಾರತವ ದುಂಬುದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತದ ಪ್ರದೇಶೊಲು, ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯೊಲು ಬೊಕ್ಕ ಭಾರತೊನು ಸೇರಿಯೆರೆ ಬಯಸುವ ಇತರ ಪ್ರದೇಶೊಲೆನ ಒಕ್ಕೂಟ.
3. ಒಕ್ಕೂಟೊನು ಸೇರುನ ಪ್ರದೇಶೊಲು ಸ್ವಾಯತ್ತ ಘಟಕೊಲು ಆದ್‍ ಒಕ್ಕೂಟೊಗು ಒಪ್ಪಿಸಯಿನ ಅಧಿಕಾರೊಲೆನ ಹೊರತಾದ್ ಸರಕಾರೊದ ಬೊಕ್ಕ ಆಡಳಿತೊದ ಮಾತ ಅಧಿಕಾರೊಲೆನ್ ಬೊಕ್ಕ ಕರ್ತವ್ಯೊಲೆನ್ ಚಲಾಯಿಸವುನವು ಆದ್ ಉಪ್ಪುಂಡು.
4. ಸ್ವತಂತ್ರ ಸಾರ್ವಭೌಮ ಭಾರತೊದ ಬೊಕ್ಕ ಅಯಿತ್ತ ಸಂವಿಧಾನೊದ ಮಾತ ಅಧಿಕಾರೊಲು ಬೊಕ್ಕ ಅಧಿಕರಣೊಲು ಭಾರತೊದ ಪ್ರಜೆಕುಲೆರ್ದ್ ತಿಕ್ಕುಂಡು.
5. ಭಾರತೊದ ಮಾತ ಪ್ರಜೆಕುಲರಗ್ ಸಾಮಾಜಿಕ, ಆರ್ಥಿಕ ಬೊಕ್ಕ ರಾಜಕೀಯ ನ್ಯಾಯ; ಕಾನೂನುದ ದುಂಬು ಸಮಾನ ಸ್ಥಾನಮಾನ ಬೊಕ್ಕ ಅವಕಾಶೊಲು; ಬೊಕ್ಕ ಕಾನೂನು ಬೊಕ್ಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸದಾಚಾರೊದ ಮಿತಿಕುಲೆಡ್ ಪಾತೆರ, ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ, ನಂಬಿಕೆ, ಭಕ್ತಿ, ಆರಾಧನೆ, ಉದ್ಯೋಗ, ಸಂಗ-ಸಹವಾಸ ಬೊಕ್ಕ ಕೃತ್ಯಲೆನ ಹಕ್ಕುಲು ಆಶ್ವಾಸಿತವಾದ್ ಉಂಡು ಉಂದು ಪೂರ ಒದಗುಂಡು.
6. ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತೆರೆಗ್, ಹಿಂದುಳಿದ ಬೊಕ್ಕ ಆದಿವಾಸಿ ಪ್ರಾಂತ್ಯೊಲೆಗ್, ದೀನ ಬೊಕ್ಕ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗೊಲೆಗ್ ಸಮರ್ಪಕ ಸಂರಕ್ಷಣೆಲೆನ್ ಒದಗಿಸವುಂಡು.
7. ಭಾರತೊದ ಗಣರಾಜ್ಯದ ಭೂಮಿ, ಸಾಗರ ಬೊಕ್ಕ ವಾಯು ಪರಿಮಿತಿಲೆನ ಸಾರ್ವಭೌಮತೆನ್ ಮಾತ ನಾಗರೀಕ ದೇಶೊಲೆನಂಚ ನ್ಯಾಯವಾದ್ ಬೊಕ್ಕ ಕಾನೂನುಗನುಸಾರವಾದ್ ಕಾಪಾಡುಂಡು.
8. ಈ ದೇಶ ಲೋಕಶಾಂತಿ ಬೊಕ್ಕ ಮನುಕುಲದ ಉದ್ಧಾರೊಗು ಬೋಡಾದ್ ತನ್ನ ಸಂಪೂರ್ಣ ಬೊಕ್ಕ ಮನಸಾರ ಪ್ರಯತ್ನೊನು ಮನ್ಪುಂಡು.

ಸಮಾಜೋದ್ಧಾರೊಗು ಒತ್ತು

 

ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಮುಕ್ತ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಸಿದ್ಧಾಂತೊಲೆನ ನಿರೂಪಣೆಡ್ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ನ್ಯಾಯಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಭಾವ ಗಮನೀಯವಾಯಿನವು. ಆಂಡ ಈ ಸಂವಿಧಾನದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯೊ ಪಂಡ್ಂಡ ಉಂದೆಟ್ಟ್ ಉಪ್ಪುನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಸಮಾನತೆಲೆನ್ ಕಡೆ ಮಲ್ಪುನ ಉದ್ದೇಶೊಲು ಉಪ್ಪುನ ತತ್ವೊಲು ಬೊಕ್ಕ ಸಮಾಜೋದ್ಧಾರದ ಆಕಾಂಕ್ಷೆಲು, ಸಂವಿಧಾನ ತಜ್ಞ ಗ್ರಾನ್ವಿಲ್ ಆಸ್ಟಿನನ, "ಸರ್ವೋದ್ಧಾರೊಗು ಸಮಾಜೊನು ಪುನಶ್ಚೇತನಗೊಳಿಸಾಯೆರೆ ಪ್ರಾಯಶಃ ಬೇತೆ ವಾ ದೇಶೊದ ಸಂವಿಧಾನಲಾ ಈತ್ ಒತ್ತು ಕೊರ್ತ್‌ಜಿ" ಪನ್ಪುನ ಅಭಿಪ್ರಾಯೊನು ಕೊರ್ತೆರ್.

ಕೇಂದ್ರೀಕರಣ

ಈ ಸಂವಿಧಾನದ ಅಡಿಟ್ಟ್ ಎಚ್ಚ ಅಧಿಕರಣ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಬೊಕ್ಕ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿನ ಕೈಟ್ ಕ್ರೋಢಿಕೃತವಾದ್ ಉಂಡು. ಭಾರತೊಡು ಹಲವಾರ್ ಜಾತಿ, ಪಂಗಡ, ಪ್ರಾಂತ್ಯೊಲು ತಮ್ಮವೇ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯೊಲೆನ್ ಹೊಂದ್‍ದ್ ಇತ್ತ್ಂಡಲಾ, ಈ ಕೇಂದ್ರೀಕರಣೊನು ಸಂವಿಧಾನಡು ಅಳವಡಿಸದ್ಂಡ್.

• ರಾಷ್ಟ್ರಪಿತ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯೆರೆನ ಬೆಂಬಲಿಗೆರ್ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಉಪ್ಪುನ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಪಂಚಾಯತಿ ಪದ್ಧತಿನ್ ಅಳವಡಿಸೊಡು ಪನ್ಪುನ ಅಭಿಪ್ರಾಯೊನು ಹೊಂದ್‌ದ್ ಇತ್ತೆರ್. ಆಂಡ ಆಧುನಿಕತೆತ್ತ ಬೆಂಬಲಿಗರಾಯಿನ ಜವಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಬೊಕ್ಕ ಅರೆನ ಬೆಂಬಲಿಗ ನೇತಾರೆರೆನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಮೇಲ್ಗೈ ಪಡೆದ್, ಪ್ರಬಲ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಸಂಸದೀಯ ರಾಜ್ಯೊಲೆನ ಒಕ್ಕೂಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆನ್ ಅಳವಡಿಸವೊಡಾಂಡ್.
• ಸಂವಿಧಾನ ಸ್ಥಾಪನೆದ ಬೊಕ್ಕದ ವರ್ಸೊಲೆಡ್ ಕ್ರಮೇಣ ಪ್ರಾಂತ್ಯೊಲು ಬೊಕ್ಕ ಪಂಗಡೊಲು ತನುಕುಲೆನ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯೊಲೆನ ನಿಟ್ಟ್‌ಡ್ ಎಚ್ಚ ಅಧಿಕಾರೊಲೆನ್ ಬಯಸ್ಂಡ್. ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಸಂವಿಧಾನದ ಕೇಂದ್ರೀಕರಣ ತತ್ವಲೆಗ್ ಅಸಮ್ಮತವಾದ್ ಉಂಡು. ಆಂಡ ಸಂವಿಧಾನೊಡು ಅಳವಡಿಸಾಯಿನ ಒರಿನ ನಿಯಂತ್ರಣೊಲಾಯಿನ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ, ಸರ್ವೋಚ್ಛ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಬೊಕ್ಕ ಒರಿನವು ಪೂರ ಸಮತೋಲನನ್ ಕಾಪುಂಡು. ಇಂಚಿಪ್ಪೊಗು ಪ್ರಾಂತೀಯ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷೊಲು ಎಚ್ಚ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಹೊಂದೊಂದು ಉಪ್ಪುನೆರ್ದ್ ಆದ್, ಕೇಂದ್ರೊಡು ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಸರ್ಕಾರೊಲು ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಅಧಿಕಾರ ಎಚ್ಚ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಆವೊಂದು ಉಂಡು.

ಸಂವಿಧಾನದ ಅಂತಿಮೊ ರೂಪ ಮಸ್ತ್‌ ಬೇತೆ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಂವಿಧಾನೊಲೆನ ಬೇತೆಬೇತೆ ತತ್ವೊಲೆಗ್‍ ಋಣಿಯಾದ್ ಉಂಡು.

ಬ್ರಿಟನ್ನಿನ ಸಂವಿಧಾನ

1. ಸರಕಾರದ ಸಂಸದೀಯ ಸ್ವರೂಪ
2. ಏಕಸ್ವಾಮ್ಯ ಪೌರತ್ವ
3. ನ್ಯಾಯದ ಪ್ರಭುತ್ವ
4. ಲೋಕಸಭಾಧ್ಯಕ್ಷೆರ್ ಬೊಕ್ಕ ಅರೆನ ಪಾತ್ರೊ
5. ಶಾಸನೆ ರಚನೆದ ವಿಧಾನ
6. ನ್ಯಾಯ ನಿರ್ಧರಿಸುನ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ (ಲೇಖನ ೧೩)

ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಸಂವಿಧಾನ

1. ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕ್‌ಲು
2. ರಾಜ್ಯಲೊನ ಒಕ್ಕೂಟದ ಸರ್ಕಾರದ ಮಾದರಿ
3. ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯತೆ ಬೊಕ್ಕ ಶಾಸಕಾಂಗದ ನಿರ್ಧಾರೊಲೆನ್‍ ಪರಿಶೀಲಿಸುನ ಅಧಿಕಾರ.
4. ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗ್ ಮಹಾಸೇನಾಧಿಪತಿಯ ಪಟ್ಟ (ಲೇಖನ ೫೨)
5. ನ್ಯಾಯ ನಿರ್ಧರಿಸುನ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ (ಲೇಖನ ೧೩)

ಐರ್ಲೆಂಡ್ ದೇಶೊದ ಸಂವಿಧಾನ

1. ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾರ್ಯನೀತಿದ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ತಾಕೀತು (ರಾಜ್ಯ ನೀತಿ ನಿರ್ದೇಶಕ ತತ್ವೊಲು)

ಫ್ರಾನ್ಸ್ ದೇಶದ ಸಂವಿಧಾನ

1. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ,
2. ಸಮಾನತೆ ಬೊಕ್ಕ
3. ಭ್ರಾತೃ‍ತ್ವ ಆದರ್ಶೊಲು

ಕೆನಡಾ ದೇಶದ ಸಂವಿಧಾನ

1. ರಾಜ್ಯೊಲೆನ ಒಕ್ಕೂಟದೊಟ್ಟುಗೆ ಪ್ರಬಲ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಮಾದರಿ
2. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರೊಗು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಮಿತ್ತ್‌ಡ್‍ ಉಪ್ಪುನ ಶಕ್ತಿಲು

ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯ ದೇಶೊದ ಸಂವಿಧಾನ

1. ಪ್ರಸ್ತುತ ವಿಷಯೊಲೆನ ಪಟ್ಟಿ
2. ರಾಜ್ಯೊಲೆನ ನಡುಟ್ಟು ಅನಿರ್ಭಂದಿತ ವ್ಯಾಪರ - ವಹಿವಾಟ್‍ಗ್ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ

1. ಮೂಲಭೂತ ಕರ್ತವ್ಯೊಲು

ಜಪಾನ್ ದೇಶೊದ ಸಂವಿಧಾನ

(ಲೇಖನ ೫೧-ಎ)

ಜರ್ಮನಿ ದೇಸೊದ ಸಂವಿಧಾನ

• ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿದ ಏರ್ಪಾಡ್ (ಲೇಖನ ೩೬೮)

 

ಭಾರತದ ಪ್ರಜೆಕುಲಾಯಿನ ನಮ, ಭಾರತೊನು ಒಂಜಿ ಸಾರ್ವಭೌಮ, ಸಮಾಜವಾದಿ, ಜಾತ್ಯಾತೀತ, ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಗಣತಂತ್ರ ಆದ್ ವಿಧಿಯುಕ್ತವಾದ್ ಸ್ಥಾಪಿಸಾದ್, ಅಯಿತ್ತ ಮಾತ ಪ್ರಜೆಕುಲೆಗ್, :ಸಾಮಾಜಿಕ, ಆರ್ಥಿಕ ಬೊಕ್ಕ ರಾಜಕೀಯ ನ್ಯಾಯ;ನು :ವಿಚಾರ, ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ, ನಂಬಿಕೆ, ಭಕ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಆರಾಧನೆಲೆಡ್ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ;ನು :ಸ್ಥಾನಮಾನ ಬೊಕ್ಕ ಅವಕಾಶಲೆನ ಸಮಾನತೆ; :ಲೆನ್ ದೊರಕಿಸಾದ್, :ವೈಯಕ್ತಿಕ ಘನತೆ ಬೊಕ್ಕ ದೇಶದ ಒಗ್ಗಟ್ಟು ಬೊಕ್ಕ ಐಕ್ಯತೆನ್ ಮಾತೆರೆಡೆಲಾ ಭ್ರಾತೃತ್ವತೆ ನ್ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿಯೆರೆ ನಿರ್ಧರಿಸಾದ್; :ನಮ್ಮ ಸಂವಿಧಾನ ರಚನಾ ಸಭೆಟ್ ಈ ೧೯೪೯ತ ನವೆಂಬರ್ ಮಾಹೆದ ೨೬ನೇ ದಿನತಾನಿ, ನಮ ಆದ್ ನಮನೆ ಈ ಸಂವಿಧಾನೊನು ಸ್ವೀಕರಿಸಾದ್, ಶಾಸನವನ್ನಾದ್ ವಿಧಿಸವೊನುಬ.

• ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ ೩೭೦ನೇ ವಿಧಿ
• "ಕಾಶ್ಮೀರದ ಬಗೆಕ್ಕ್ ಈ ಲೇಖನೊಡು ಉಪ್ಪುನ ಭರವಸೆನ್ ಆ ಸಮಯೊಡು ಅಸ್ತಿತ್ವೊಡು ಇತ್ತ್‌ನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿನ್ ಅನುಸರಿಸಾದ್ ಸೇರಿಕೆ ಮಲ್ಪೆರಾಂಡ್.

ಲೇಖನ ೩೭೦ ಬೊಕ್ಕ ೩೫ ಎ ರದ್ದು

• ಜಮ್ಮು ಕಾಶ್ಮೀರೊಗು ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನಮಾನ ಕೊರ್ಪುನ ೩೭೦ನೇ ವಿಧಿ, ಬೊಕ್ಕ ೩೫ಎ ವಿಧಿನ್ ರದ್ದ್ ಮಲ್ಪುನ ಶಿಫಾರಸ್‌ಗ್ ಸುಗ್ರೀವಾಜ್ಞೆದ ಮೂಲಕವಾದ್ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ರಾಮನಾಥ್ ಕೋವಿಂದ್ ಆರ್ ಅಂಕಿತ ಪಾಡುನ ಮೂಲಕ ರದ್ದ್ ಮಲ್ತೆರ್. ೩೭೦ ನೇ ವಿಧಿನ್ ರದ್ದ್ ಮಲ್ಪುನ ವಿಧೇಯಕನ್ ಆಗಸ್ಟ್ ೫, ೨೦೧೯ ತಾನಿ ಕೇಂದ್ರ ಗೃಹಸಚಿವೆರಾಯಿನ ಅಮಿತ್ ಶಾ ಮಂಡಿಸಯೆರ್. ವಿಧೇಯಕಗ್ ರಾಜ್ಯಸಭೆಟ್ ಅಂಗೀಕಾರ ತಿಕ್ಕ್ಂಡ್. ಉಂದು ತಾರೀಕ್ ೬, ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೧೯ಕ್ ಲೋಕಸಭೆ ಅಂಗೀಕಾರ ಮಲ್ಪುನ ಮೂಲಕ ಅಧಿಸೂಚನೆದ ರಡ್ಡ್ ನಿಯಮೊಲೆನ್ ಖಾಯಂ ಆದ್ ರದ್ದ್ ಆಂಡ್.

ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಸಂವಿಧಾನೊಲೆರ್ದ್ ಪ್ರೇರಿತ ಆಯಿನ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ಅಯಿರ್ದ್ ಪೂರ ಭಿನ್ನವಾದ್ ಉಂಡು,ಅವು ಎಂಚ ಪಂಡ ಶಾಸಕಾಂಗ ನ್ ನಾಡ್‍ದ ಪ್ರಧಾನ ಕಾನೂನು ರಚಿಸವುನ ಅಂಗ ಆದ್ ಸಂವಿಧಾನ ದೆರ್ತ್‌ದ್ ಪತ್ತುಂಡು. ಈ ರೀತಿಯಾದ್ ಶಾಸಕಾಂಗ, ಕಾರ್ಯಾಂಗ ಬೊಕ್ಕ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಲೆರ್ದ್ ಬಲಿಷ್ಠವಾದ್ ಉಂಡು. ಸಂವಿಧಾನದ ಮೂಲಭೂತ ವಿನ್ಯಾಸ ಮಜಬೂತ್ ಆದ್ ಇತ್ತ್ಂಡಲಾ, ಅಧಿಕಾರಶಾಹೀ ವರ್ಗೊಗು ದುರುಪಯೋಗದ ಆಸ್ಪದ ಕೊರ್‌ಪುಂಡು ಪನ್ಪುನ ಟೀಕೆಲಾ ಸೇರ್‌ದ್ ಉಂಡು. ದೇಶೊಡು ವ್ಯಾಪಿಸಾದ್ ಉಪ್ಪುನ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಬೊಕ್ಕ ಬಡತನೊಕುಲೇ ಉಂದೆಕ್ಕ್ ಸಾಕ್ಷಿ ಆದ್ ಉಂಡು.

• ^ ಸಂವಿಧಾನ ತಿದ್ದುಪಡಿತ ವಿಧಾನದ ವಿವರಣೆ ಮುಲ್ಪ ಉಂಡು
• ^ ಆಧಾರ: ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ
• ^ ಆಧಾರ: ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ ಪೀಠಿಕೆ
• ೨೦೧೯ ರ ಪೌರತ್ವ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಸೂದೆ;-(2019 ಪೌರತ್ವ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಸೂದೆ? ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ; dated: 10 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2019)

• ಸಂವಿಧಾನದ ಮುಖ್ಯಾಂಶೊಲೆನ ಪರಿಚಯ:ಸಮಗ್ರ ಮಾಹಿತಿ| ಒಕ್ಕೂಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆದಂಚಿ ದೇಕಿ-d: 26 ಜನವರಿ 2020,

• ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ
• ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಚುನಾವಣೆ ೨೦೧೭
• ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು
• ಭಾರತದ ಸಂಯುಕ್ತ ಪದ್ಧತಿ
• ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯಗಳ ಜನಸಂಖ್ಯೆ
• ಭಾರತದ ನ್ಯಾಯಾಂಗ
• ಭಾರತದ ನ್ಯಾಯವ್ಯವಸ್ಥೆ
• ಭಾರತದ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶೆರ್
• ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಛ ನ್ಯಾಯಾಲಯ
• ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯೊಲು ಬೊಕ್ಕ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶೊಲು
• ಭಾರತದ ನ್ಯಾಯಾಂಗ
• ಭಾರತದ ನ್ಯಾಯವ್ಯವಸ್ಥೆ
• ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ ೩೭೦ನೇ ವಿಧಿ
• ಪೌರತ್ವ
• ದ್ವಿಪ್ರಜೆತನ ಅತ್ತ್ಂಡ ದ್ವಿಪೌರತ್ವ
• ಪೌರತ್ವ (ತಿದ್ದುಪಡಿ) ಮಸೂದೆ, ೨೦೧೯‎

• ಸಂವಿಧಾನ ಪವಿತ್ರ ಗ್ರಂಥವಲ್ಲ; ನಿತಿನ್ ಪೈ; Published: 20 ಜನವರಿ 2019
• ಜನತಂತ್ರದ ಅರ್ಥ ಅರಿಯೋಣ; ಎಂ.ಅಬ್ದುಲ್ ರೆಹಮಾನ್ ಪಾಷ: 29 ಜನವರಿ 2019,
• ಸಂವಿಧಾನದ ಮೌಲ್ಯಗಳೂ ವಾಸ್ತವದ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಯೂ;ಸಿ.ಜಿ. ಮಂಜುಳಾ; dated: 01 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2015
• ಸಂವಿಧಾನ ಉಳಿಸುವುದೆಂದರೆ... - ಪ್ರೊ. ಬರಗೂರು ರಾಮಚಂದ್ರಪ್ಪ; dated: 14 ಏಪ್ರಿಲ್ 2019,

• ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ವಿಶ್ವಕೋಶ/ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನ

1. https://web.archive.org/web/20191111125035/https://www.india.gov.in/my-government/constitution-india.
2. http://indiacode.nic.in/coiweb/welcome.html.
3. Social Science – Part II: Indian National Council of Educational Research and Training textbook #ISBN 81-7450-351-X

 

ಕನ್ನಡ ವಿಕಿಸೋರ್ಸ್ ತಾನೊಡು ಈ ವಿಸಯೊಗು ಸಮ್ಮಂದೊ ಉಪ್ಪುನ ಕನ್ನಡೊ ಮೂಲೊ ಬೂಕುಲು ಉಂಡು:

Constitution of India

ಟೆಂಪ್ಲೇಟ್:IndiaFreedom

• ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ವಿಶ್ವಕೋಶ/ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನ