Kiám-sek
Tiàm chit ê wiki khui "Chong+kàu+Kái+kek" chit ia̍h!
Chong-kàu Kái-kek sī 16 sè-kí kàu 17 sè-kí ùi Au-chiu ê Ki-tok-kàu kái-kek ūn-tōng, mā-sī Sin-kàu sáng-seng ê koè-têng. Martin Luther tī 1517 nî hoat-piáu… |
Tùi-hoán Kái-kek (Latin: Contrareformatio) he̍k-chiá kiò Thian-chú-kàu Kái-kek, sī Thian-chú-kàu-hōe tùi Sin-kàu ê Chong-kàu Kái-kek ūn-tōng ê hoán-èng… |
Kái-kek (改革) sī tùi pau-hâm chèng-tī, siā-hōe, bûn-hoà, keng-chè, chong-kàu téng-téng hong-bīn ê kái-liông kap kek-sin. Kái-kek si̍t-chè-siōng sī kai-chân… |
Sin-kàu mā kiò Keng-chèng-kàu ia̍h Khòng-gī-kàu (Eng-gí: Protestantism), sī Ki-tok-kàu tī Martin Luther khí-thâu ê Chong-kàu Kái-kek liáu-āu, tùi Lô-má… |
khòng-chè ê kho-ha̍k kek-bēng, khé-bông ūn-tōng, bûn-gē-ho̍k-heng kap chong-kàu kái-kek, peng-chhiáⁿ chiâⁿ-chò Au-bí chèng-tī ha̍k-soat ê chú-liû koan-tiám… |
ji̍t) sī chong-kàu kái-kek tiong-kan ê 1 ê Hoat-kok Sin-kàu Sîn-ha̍k-ka. I mā sī Ki-tok-kàu sîn-ha̍k lâi-té Calvin-chú-gī iah-sī kóng kái-kek-chong sîn-ha̍k… |
Hun-lân ê Luther-phài bo̍k-su, i sī Hun-lân-gí bûn-ha̍k ê khai-ki-chiá, mā sī Sūi-tián (tong-sî thóng-tī Hun-lân) Chong-kàu Kái-kek ê tiōng-iàu jîn-bu̍t.… |
Má-teng, sī Chong-kàu Kái-kek ê khí-thâu-chiá. I sī chi̍t-ê sîn-hū ia̍h sîn-ha̍k kàu-siū. I tī 1517 nî hoat-piáu 95-tiâu Lūn-tê lâi chí-khòng kàu-hoē hoat-hêng… |
soán-tè-hô͘ soán--chhut-lâi ê kun-chú. Āu--lâi Chong-kàu Kái-kek liáu-āu koh pìⁿ tòng-soán-chiá su-iàu keng-kòe Kàu-hông ê ka-bián lâi khak-jīm hông-tè-ūi.… |
Tóng-cheng Sòng Sîn-chong ūi-tio̍h beh siau-tû Pak-sòng kiàn-kok í-lâi ê chek-pè, jīm-iōng kái-kek-phài tāi-sîn Ông An-se̍k chìn-hêng kái-kek, sú chheng Hi-lêng… |
hoat-pò͘ sìn-hōng Ki-tok-kàu ê bēng-lēng. 1525 nî: Tek-kok chong-kàu kái-kek ūn-tōng-ka Martin Luther m̄-koán Lô-má Thian-chú-kàu ê sîn-hū bē-sái kiat-hun… |
8-sè sī England chong-kàu kái-kek ê chhōa-thâu-lâng, i hō͘ England Kàu-hōe thoat-lî Roma Kàu-têng, jî-chhiáⁿ ka-kī chòe England ê kàu-hōe léng-tō. I ū… |
Iran (Tùi Iran Islam-kàu Kiong-hô-kok choán--kòe) hāu-seⁿ Muhammad Reza Shah tī 1953 nî chiap-ūi, niá-chhōa chi̍t kái Pe̍h-sek Kek-bēng, kái-kek pau-koat thó͘-tē kap lú-sèng tâu-phiò-koân téng sū-bū. Kong-gôan… |
ji̍t) sī Bí-kok ê ki-tok-kàu kái-kek-chiá, i kiàn-li̍p liáu chi̍t khoán kiò chò Christian Science ("Ki-tok-kàu Kho-ha̍k") ê chong-phài. Kathleen Kuiper,… |
Gregorius Le̍k-hoat (Tùi Kek-lí-le̍k choán--kòe) Gregorius Le̍k-hoat (Hàn-jī: 格里曆 Kek-lí-le̍k) sī hiān-chú-sî thong sè-kài siāng phó͘-phiàn ê le̍k-hoat. Chit ê le̍k-hoat sī Kàu-hông Gregorius 13-sè tī 1582… |
Tiong-kok Kok-bîn-tóng chèng-hú ê chhiong-tut khó-giām kok-ka chèng-koân hām chong-kàu cho·-chit ê koan-hē. Sio-liâm ê bûn-chiuⁿ: Sek-an-soaⁿ Âng I-lī-a Kang… |
Ki-tok-kàu sī it-sîn-lūn ê chong-kàu, siong-sìn ûi-it ê sîn, Bân-lâm-gí hoan-e̍k siōng-tè ia̍h-sī siōng-chú. Só͘-ū siong-sìn Iâ-so͘ Ki-tok sī kiù-sè-chú… |
Eng-lân (Tùi Eng-kek-lân choán--kòe) "Chong-kàu kái-kek kap phó͘-sè kàu-hōe ūn-tōng". Tâi-ôan Kàu-hōe Kong-pò. Ông Chú-chiau (1961 nî 11 goe̍h). "Chheng-kàu-tô͘ ê cheng-sîn". Tâi-ôan Kàu-hōe… |
Tiúⁿ-ló Kàu-hoē thâu-khí-seng sī 1865-nî 6-go̍eh 16-ji̍t iû So͘-keh-lân ê Má-ngá-kok i-seng (James Laidlaw Maxwell) tāi-piáu Eng-kok Tiúⁿ-ló kàu hōe tī… |
Bêng-tī Î-sin (toān-lo̍h kái-kek ê hong-chiam) kái-kek ūn-tōng. Thàu-koè chit-ê ūn-tōng, kā siōng-boé 1-ê bo̍k-hú Edo Bo̍k-hú sak--tó, hō͘ thian-hông chhin-sin lâi chú-chhî koán-lí kok-ka, kái-kek… |