သ္ၚု စၞ

သ္ၚု (အၚ်္ဂလိက်: Rice) ဂှ် ဒှ်သတ် နူတၞံသြောအ် မပ္တိတ်လဝ် သၞောက်တုဲ မဒှ်စၞစအဓိက ကောန်မၞိဟ် ပ္ဍဲဂၠးတိဏအ် ဗွဲမဂၠိုင်ကဵု ဒေသ၊ ဗွဲတၟေင် ကောန်အာရှတအ်မွဲရ၊၊...

ပိုဲတံစပုၚ်ဟွံအိုတ်ကၠဟ်ထောံပေၚ်ပြးသၟဝ်ခုၚ်ဟွံစွံၚုဟ်မးပုၚ်သ္ၚုအိုတ်ရ၊ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်တုဲ ပုၚ်ပိုဲစဒၟံၚ်တ္ၚဲဏံဂွံဒှ်ကၠုၚ်သြောံသ္ၚုဂှ်လေဝ် သၟာဝါဗ္ၚတံဒုၚ်ကၠုၚ်ဒဒိုက်နာနာသာ်...

သွက်ဂွံဗါ်သၞဂှ် နွံမွဲ၊၊ ကြဳဇှ်ဣဓိဖံဂှ် ပ္ဍဲမုက်မွဲလပါ်ဂှ် တက်မ္ဂး သြောအ်သ္ၚု စၞအဟာရတအ် ပေင်အာ ဟင် ဖလူ ရ၊၊ မုက်မွဲလပါ်ဂှ် တက်မ္ဂး ဗွိုက်လတက်ဂှ် ပေင်ကၠုင်၊...

ယဲဏမ်ဍာတ် ၂၈ % မာန်ရ၊၊ ပွမစစၞ မကိတ်ညဳ ကုပရေင်ထတ်ယုက် မပ္တံကဵု စစၞ မၞုံကဵု သြောအ်ပေင်င် (whole grains and fiber) မဒှ် သ္ၚုကဆံင် ဟွံဂွံဖအး ဗဗုလဝ်၊ မရုဲစ...

ကေုာံကောန်သၟိၚ်ပိ သီုကဵုဍိုက်သ္ကံတွဳဝါရတံဂှ်တုဲ လွဳပရာဒုၚ်ကာကုသဵု နကဵုဇွောံမသြောံသ္ၚုစၞစသုၚ်ပုၚ်သွတံဂှ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလမရေၚ်တၠုၚ်ဒုၚ်သဇိုၚ်ကုသၚ်မၞုံပဓာန်ကျာ်ဂှ်...

ၜဵုညိညရ။ ပုင်နာင်ဒမ် ဂှ် ဒှ်စၞဂယး ဂကူမန်ကီု သီုကဵု ဂကူခမေန်တအ်ရ။ မန်အခိင်လၟုဟ် စအောန်တုဲ ဆမၞိဟ်အာယုက်ဇၞော်တအ်ဟေင် မလေပ်စ နဒဒှ် စၞဂယးရ။ တုဲပၠန် ပုင်နာင်ဒမ်ဂှ်...

သဂြာ၊ မဟၜေတ်၊ ဍာ်လဖက်၊ ကဝ်ကလေံ၊ ဂဝ်ဖဳ၊ ကွာၚ်ဍာ်ကလေံ)။ ပွမစစၞ ကသဳဓာတ် လောန်ကာဲ (ဥပမာ- သ္ၚု၊ ဂျုၚ်၊ သြောံဂန်၊ ဝုန်ဂလာ၊ ပလေၚ်၊ မသကူ) ညးဂိယဲ ပွမပၠုပ်မံၚ်အာဟာရ...

ဟီုဂွံရ။ စ စၞမကိတ်ညဳကဵု ပရေင်ထတ်ယုက် ဗီုကဵု သတ်ဆု၊ မဆု၊ သၞေဝ် ကေုာံ အရာမကၠောန်လဝ် နကဵု သြောအ်ပေင်င် (whole grain) (သြောအ်ပေင်င် ဟီုမ္ဂး သ္ၚုမသးလဝ် ဆခၞော်တိတ်တုဲ...

ပြကိုဟ်ကၞိကိတ် ပွမပူဇဴပၟတ် ပွမပူဇဴနကဵုဂၞော် ပွမပူဇဴနကဵုကာမ် ပွမပူဇဴနကဵုကၞောန်သ္ၚု ပွမပူဇဴနကဵုသ္ၚု ပွမပူဇဴနကဵုကၠေၚ်သွဟ် ပွမပူဇဴနကဵုကၠေၚ် ပွမပူဇဴနကဵုပါၚ် ပွမပူဇဴနကဵုဆီ...

(ညံၚ်သဳလအာတ်ဒါန်ဂှ်ကီုတုဲ သွက်ညးပ္တုဲကုသဵုတံလေဝ် ဆဵုသဳလစှ်ေအာတ်ဒါန်သ္ၚုဗက်ဂှ် စုတ်ဏာပေၚ်ပေၚ်မပ္တံသ္ၚုဗွဲတုန်)။ အာတ်ကောန်ၜါ၊ (ညံၚ်ရဴဗမၞး ဇူဇကာ အာတ်ကောန်သၟိၚ်ဝေသန္တဝ်ဂှ်ကီုတုဲ...

ပုင်အတး လဆောဝ်ကော်စ ပုင်သင်္ကြာန် ဂှ် ဒှ်စၞစ အခိုက်မန် မစ ပ္ဍဲသဘင်အတးသင်္ကြာန်။ ပုင်အတးမန်ဂှ် ဍုန်လဝ်ပုင်ဍိုန်ဍိုန်ၜတ်တ်တုဲ စုတ်ဍာ်တုဲ စကဵု ခၞာကကှ်ကှ်...

ကြုက် သီုကဵု ဍုင်ဗၟာ ဒေသသေံဇၞော်တအ်ရ၊၊ ပ္ဍဲအခိင်လၟုဟ် အာလူဂှ် ဒှ်စၞစအဓိက မတုပ်ကုသ္ၚု ကေုာံ ဖၞံ/ပါဿတာတုဲ ပ္ဍဲအာလူဂှ် ဟိုတ်မၞုံကဵု ဓါတ်ကာဗောဟာက်ဒရုက် (carbohydrates)တုဲ...

သ္ၚောဲ (ကြိ)၊ သမ္ၚောဲ (မြိပတ် - ဇမ္ၚောဲ) ဇမ္ၚောဲ။ ဟု (ကြိ)၊ သ္ၚု (နာမ်)၊ (ဝါကျ ဥပမာ - ဍုန်ပုင် သ္ၚုဣကြောဟ် စုတ်ဍာ်အောန် ပုင်ဟုအာ။) သ္ၚေဝ် (ကြိ)၊ သမ္ၚေဝ် (နာမ်)။...

ဲဏှေအ်မွဲဏှေအ်တံဂှ်ဆီပ္ဍဲထိုၚ်စၞ မၞုံသၟဝ်စၠာၚ်ဂှ် ကလေၚ်ခက်အာတုဲ လေပ်က္တဵုဗဒှ်ကဵု ယဲစၞဟွံလောဲလေၚ် ပကတိဍာ်ဓါတ်မပစိန်ကဵုစၞ မၞုံပ္ဍဲခန္ဓကာယပိုဲမၞိဟ်တံဂှ်...

ယိုဟ်သ္ၚု ဗၟာမကော် (ထမနဲ)၊ ခၞံ၊ ပုင်အတး (ပုင်သင်္ကြာန်) ပ္ဍဲဍုင်သေံ။ ပ္ဍဲဍုင်သေံ၊ ညးတအ်ကော်စ ဗီုသေံ Khao chae (ข้าวแช่) မဒှ် ပုင်ဍာ်မွဲဂကူဂှ် ဒှ်စၞဗွိုင်နန်...

အေ …  ယဝ်ရ ရမ္သာင်ကောန်င္ၚာ်တအ် သ္ၚိတ်ဒၟံင်၊ ရမ္သာင်မဂဳဂှ် ထတ်ဒၟံင်တှ်ေ သ္ၚုဟွံမဲဟာ။ လဓဳအံင် ဗ္ၜူစဴဟာ ၜါဂှ် ဒးဒှ်မွဲရ။ လအ်အာတှ်ေ ပိုယ်ဍိက်တအ်လေဝ် ယျဵုအာရ...

ဗီုကဵုမကဝေၚ် မကၠောန်လဝ်ကဵုတိကလေတ် သွက်ဂွံစကာ ပ္ဍဲအရာ မတော်လၟိဟ်ဂၞန် ဗီုကဵု စရၚ်သ္ၚု၊ သြောအ်တအ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ် ပ္ဍဲဒၞာဲဒတန် ယေန်သၞာၚ် ကောန်မၞိဟ်တြေံ ပ္ဍဲဒေသအဳဂျေပ်တအ်ရ၊၊...

ဗီုကဵုမကဝေၚ် မကၠောန်လဝ်ကဵုတိကလေတ် သွက်ဂွံစကာ ပ္ဍဲအရာ မတော်လၟိဟ်ဂၞန် ဗီုကဵု စရၚ်သ္ၚု၊ သြောအ်တအ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ် ပ္ဍဲဒၞာဲဒတန် ယေန်သၞာၚ် ကောန်မၞိဟ်တြေံ ပ္ဍဲဒေသအဳဂျေပ်တအ်ရ၊၊...

(၂၀၁၆) ဂှ် ဇြပ်စတုဒ္ဒိသာကျာ်တၟအ် ပေင် ၁၂၅ သၞာံဂှ် ဖာပ်ဗစကၟုဲဂမၠိုင် အိုတ်သ္ၚု ၁၀၀ နပြင်၊ ဗ္စပုင် နကဵု သွတ္ၜင်ဗစး ကဵုဖျုန်ကၠိက်၊ သွခပဳသြောအ်ကဵုဖျုန်ကၠိက်၊...

ယွံမိ ဒြၚ်စိၚ်ပသ္ၚုဂှ် စိန်မွဲလှ်ေဟာ” အမရာဂး၊ “ အဲသမှာအာရောၚ်သဒှ်”မဟောဟ်သဓဂးတုဲ ထိုၚ်သ္ၚုဂှ်ဗ္ဒုၚ်ကဵုအမရာ၊ ဗြဴမအရာဂွံထိုၚ်သ္ၚုဂှ်တုဲ ဆၝောံသ္ၚုသက်က်ဂြိုက်ကေတ်တုဲ...