သွဟ် မဂၠာဲ သွက်
မုက်လိက် ယၟု"သ္ၚု" မွဲ နွံ ပ္ဍဲဝဳကဳ၊၊ ရံင် ပ္ဍဲသွဟ် မဂၠာဲဆဵု တၞဟ်တအ်ကီုညိ၊၊
သ္ၚု (အၚ်္ဂလိက်: Rice) ဂှ် ဒှ်သတ် နူတၞံသြောအ် မပ္တိတ်လဝ် သၞောက်တုဲ မဒှ်စၞစအဓိက ကောန်မၞိဟ် ပ္ဍဲဂၠးတိဏအ် ဗွဲမဂၠိုင်ကဵု ဒေသ၊ ဗွဲတၟေင် ကောန်အာရှတအ်မွဲရ၊၊ အရာမတဵုလွဳပ္တိတ်... |
ကွာန်ခရိုက်သၞေဟ်သ္ၚု(အၚ်္ဂလိက်: Kraik-hnihhu၊ ဗၟာ: ခရိုက်နှီးဟုရွာ အၚ်္ဂလိက်: Khayaikhneehu)ဂှ် နွံ ပ္ဍဲ တွဵုရးဍုင်မန်၊ ခရိုင်မတ်မလီု၊ ပွိုင်ဍုင်ၜါသွာင်၊... |
ယိုဟ်သ္ၚု (လဟီု: ယျးဟု)(ဗၟာ: ထမင်းနဲ) ဂှ် ဒှ်ယိုဟ်မွဲဂကူ မထပက်လဝ် နကဵု ပလေင် (သ္ၚု)၊ ကၠေင်၊ သတ်ဗြဴခၞာ၊ လ္ၚဴ၊ လဂဝ်၊ မၜဲတိတုဲ နကဵုအခိုက်ကၞာမ္ဂး ကောန်ဍုင်မန်... |
ဝတ္ထုဇမၠေအ် − ( ဍာ်သ္ၚု ) စိုပ်အခိၚ်လဒေါဝ်တ္ၚဲ နာဲၜံက်တဝ်ကဵုနာဲအမ်သဝ်ညးၜါ ကသေအ်ကၟဝ်ကေတ်သ္ကံရဲညးတံၜိုတ်မၞိဟ်စှ်တုဲ −− ဟေရဲတံ ပိုဲမၞိဟ်စှ်ဏံ... |
ဂကောံကွာန်ခရိုက်သၞေဟ်သ္ၚု၊ ဂၞန်ကောဒ်ကွာန်ဂှ် ၁၉၅၁၇၉။ အတိုင်စရင်မၞိဟ် ကၟိန်ဍုင်ဗၟာ သၞာံ ၂၀၁၄ မ္ဂး ပ္ဍဲဂကောံကွာန်ခရိုက်သၞေဟ်သ္ၚု မၞိဟ်တြုဟ် နွံ ၁၀၀၃၊ မၞိဟ်ဗြဴ... |
ဂကောံကွာန်ခရိုက်သၞေဟ်သ္ၚု၊ ဂၞန်ကောဒ်ကွာန်ဂှ် ၁၉၅၂၀၄။ အတိုင်စရင်မၞိဟ် ကၟိန်ဍုင်ဗၟာ သၞာံ ၂၀၁၄ မ္ဂး ပ္ဍဲဂကောံကွာန်ခရိုက်သၞေဟ်သ္ၚု မၞိဟ်တြုဟ် နွံ ၁၀၀၃၊ မၞိဟ်ဗြဴ... |
ဗွဲတၟေင် လကျာ်ဗၟာဂမၠိုင် ဟိုတ်နူ ဒေသရးမန် ဗီုကဵု ဍုင်မတ်မလီုတအ်ဏအ်ဂှ် ဒှ်ဒဒတန် သ္ၚုသြောအ်ကၚုဲ မဂၠိုင်တုဲ ဒှ်ဒေသ မစသုင်ဖဲလှဲတုဲ ပြာပ်ကၠုင် ပဒတဴအိုတ်ရ၊၊ စနူ ပ္ဍဲဘာလကျာ်... |
ဒၞာဲရမ္သာင်ဇြိုင် သ္ၚ ဂှ် ၜိုန်ရ ဂွံဆဵုကေတ်ဒၟံင် ပ္ဍဲလိက်မန် နူခေတ်တြေံ သ္ၚိ၊ သ္ၚု၊ သ္ၚောဲ၊ သ္ၚေက်တအ်ကီုလေဝ် နဒဒှ်ဗျည်မွဲဂှ် ဟွံစၟတ်သမ္တီလဝ်ရ။ အက္ခရ် "ဟ" ဝွံ... |
ကြိယာဗုတ် ဂှ် ကာလညး ပမနာမ်မ္ဂး ဒှ်အာ ဗွုတ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ညးဗုတ်သ္ၚု၊ ညး (ကတ္တာ) ဗုတ် (ကြိယာ) သ္ၚု (ကမ်)။ ဗွုတ် ဂှ် နွံနာနာသာ်တုဲ ဗွုတ် မစကာ နကဵုတဲမ္ဂး ဗွုတ်တဲ၊... |
ကၟာဝက်၊ ဍုင် (သကုတ် သဘင်လံင်ဗဗေင်သ္ၚု) ဍေဟ်စံင်ထောအ်ပၠန် ပန်မံင်လ္ၚုလ္ၚောန်၊ သ္ၚိပိကၠံအဴ တြဴစှ်ောမွဲပ္ၚောန်၊ ထဝ်သြန်သ္ၚုသြောအ် တူထောအ်ဂၠိုင်လောန်၊ ဗၟာစံင်ပၠင်မန် ကောန်ကွာန်ကၟာဝက်၊ အဝိဇ္ဇာကၠာ ကြိယာဝိပက်၊... |
သွက်ဂွံဗါ်သၞဂှ် နွံမွဲ၊၊ ကြဳဇှ်ဣဓိဖံဂှ် ပ္ဍဲမုက်မွဲလပါ်ဂှ် တက်မ္ဂး သြောအ်သ္ၚု စၞအဟာရတအ် ပေင်အာ ဟင် ဖလူ ရ၊၊ မုက်မွဲလပါ်ဂှ် တက်မ္ဂး ဗွိုက်လတက်ဂှ် ပေင်ကၠုင်၊... |
ယဝ်ရ ဗုတ်ဗအး ဗဗုထောအ် သ္ၚုမ္ဂး ဓါတ်မေန်နရာ ခိုဟ်ဟ် ဗဳတမေန်ခိုဟ်ဟ်ဂှ် တိတ်ဒှ်အာ ခဗိုက်သ္ၚုအိုတ်တုဲ သှ်ေဒၟံင် ဆသဂြာသၟးဂှ်ရ ပွမစသ္ၚု မဗဗုလဝ်တအ်ဂှ် ဗဒှ်ကဵု... |
ပ္ဍဲဍုၚ်ပိုဲတေံ ဇၟာပ်မၞိဟ်ဟီုဂးမံၚ်ဂှ် ကြက်မၞိဟ်ဂှ်ပုၚ်ရဆ္ဂးဂွံဒှ်ပုၚ် ကၠုၚ်နူသ္ၚုတုဲ သ္ၚုဂှ်ကၠုၚ်နူသြောံ သြောံပၠန်ကၠုၚ်နူဗ္ၚရ ဟိုတ်ဂှ် ရ ဇၟာပ်မၞိဟ်ဂျိုၚ်ဒၟံၚ်... |
ပိုဲတံစပုၚ်ဟွံအိုတ်ကၠဟ်ထောံပေၚ်ပြးသၟဝ်ခုၚ်ဟွံစွံၚုဟ်မးပုၚ်သ္ၚုအိုတ်ရ၊ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်တုဲ ပုၚ်ပိုဲစဒၟံၚ်တ္ၚဲဏံဂွံဒှ်ကၠုၚ်သြောံသ္ၚုဂှ်လေဝ် သၟာဝါဗ္ၚတံဒုၚ်ကၠုၚ်ဒဒိုက်နာနာသာ်... |
(ညံၚ်သဳလအာတ်ဒါန်ဂှ်ကီုတုဲ သွက်ညးပ္တုဲကုသဵုတံလေဝ် ဆဵုသဳလစှ်ေအာတ်ဒါန်သ္ၚုဗက်ဂှ် စုတ်ဏာပေၚ်ပေၚ်မပ္တံသ္ၚုဗွဲတုန်)။ အာတ်ကောန်ၜါ၊ (ညံၚ်ရဴဗမၞး ဇူဇကာ အာတ်ကောန်သၟိၚ်ဝေသန္တဝ်ဂှ်ကီုတုဲ... |
ဗွဲတၟေင် ပ္ဍဲကဵု ရမ္သာင် ဟ ဂၠိုင်နူ မန်ဒေသဇိုင်ၜဳ (မန်ရော) ညိဏီ ဟီုမာန်ရ၊၊ ဥပမာ သ္ၚု သ္ၚိ သ္ၚောဲ သ္ၚိတ် သ္ၚာဲ တအ်ဂှ် မန်ရောတအ် ပတိတ်ရမ္သာင် ဟ အိုတ်တုဲ နကဵုမန်ရဝ်ဟေင်... |
တိတ်အာ လပါ်မ္ၚးကွာန်တေအ်ရ။ မၞိဟ်လ္ၚဵုကေတ်နင် ဇဗၠုသတ်။ မၞိဟ်လ္ၚဵုကေတ်နင်သ္ၚု။ မၞိဟ်မွဲ ဗဵုဒၟံင်အဗၠာဲ နကဵုမတ်တိုပ်တေဝ်။ မၞိဟ်လ္ၚဵုတအ်ဂှ် ဍာ်ရမတ် ညးတအ်ကင်ကဳ။... |
ဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ဇိုၚ်မံၚ်ကီုလေဝ် ကာလကျောဝ်သ္ၚဳအာ ဂတမုက်သ္ၚိတေံမ္ဂး သဳလၜါဇကု အာတ်ဒုၚ်ဒါန်သ္ၚုဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။ "သဳလတအ် က္ညညိအဴ" ၂၀၂၂၊ သၞာံ။ လေဝ်မန်၊မိ။ ကလေၚ်ဆဵုမွဲဝါပၠန်မ္ဂး... |
မအရေဝ် အင်္ဂလိက် Congee, conjee ဂှ် ကၠုင်နူ အရေဝ်ဂလာတမေလ် (கஞ்சி kanji)ရ။ ကေတ်သ္ၚုညိညတုဲ စုတ်ဍာ်ဂၠိုင်င် ၜိုဟ်/ဍုန် စဵုကဵု ပုင်သရိုဟ်ရ။ ပ္ဍဲထၟာဲဍုင်ပုင်လ္ၚဵုဂှ်... |
ရာန်စဂွံဒၟံင် ကၠိုဟ်သၞာံရ။ ကၠောန်စ ပုင်အတးမန်မ္ဂး အရာမနွံပၟိက် အဓိကဂှ် သ္ၚုခိုဟ်ဟ် မထပှ်လဝ် စောင်၊ အိက်ကၞိ၊ မကြေဟ်၊ ထပါဲလဝ် အးအးတုဲ ကာလဍုန်မ္ဂး ဍုန်စဵုကဵု... |