Se pâu fu̍t
Sêu-chhìm
Chhai pún Wiki sông kien-li̍p liá-chak ya̍p-mien "Se+pâu+fu̍t"!fe̍t chhiáng chhâm-kháu khì-thâ sêu-chhìm kiet-kó.
Se-pâu-fu̍t (Yîn-ngî: Cell Nucleus; Là-tên-ngî: Nucleus) he chhùn-chhai yî Chṳ̂n-fu̍t se-pâu chûng ke fûng-pit sṳt mo̍k chhong pâu hi, nui-phu hàm yû se-pâu…
Tân-fu̍t se-pâu (Monocyte) he ngìn-thí miên-yi̍t hi-thúng chûng yit-chúng pha̍k-se-pâu.…
Chṳ̂n-fu̍t Sâng-vu̍t (真核生物, Eukaryote) he khì se-pâu khí-yû se-pâu-fu̍t ke Tân-se-pâu Sâng-vu̍t lâu Tô-se-pâu Sâng-vu̍t ke chúng-chhṳ̂n, kì pâu-koat só-yû…- kûng-nèn. Thai-tô-sú cho-tet sṳ́-yung ngiuk-ngién khon-to ke sâng-vu̍t he Tô-se-pâu sâng-vu̍t. Só-yû Tô-se-pâu sâng-vu̍t tû su̍k-yî Chṳ̂n-fu̍t sâng-vu̍t.…
khon-to kì-têu. Se-khiûn yit-pân he tân se-pâu, se-pâu kiet-kèu Kién-tân, khiet-fa̍t se-pâu-fu̍t, Se-pâu Kut-ka yî-khi̍p mo̍k-chhong pâu-hi, li-yì lia̍p-sien-thí…
Sien-lia̍p-thí (Mitochondrion) chhai Se-pâu Sâng-vu̍t-ho̍k chûng he chhùn-chhai yî thai-tô-su Chṳ̂n-fu̍t Sâng-vu̍t se-pâu chûng ke Se-pâu-hi.…
Thung-vu̍t he Tô-se-pâu Chṳ̂n-fu̍t Sâng-miang-thí chûng ke yit thai lui-khiùn, yu hêm-cho Thung-vu̍t-kie. Thung-vu̍t sṳ̂n-thí ke kî-pún hìn-thai fi chhai…
sâng-vu̍t fûn-vì lióng-thai lui: ngièn-fu̍t sâng-vu̍t lâu Chṳ̂n-fu̍t sâng-vu̍t. Ngièn-fu̍t sâng-vu̍t fûn-vì lióng-ke vet: se-khiûn (Bacteria) lâu kú-khiûn (Archaea)…
(yì se-pâu fû-khi̍p); ha̍p-sṳ̀n thoi-chhia chet cho-tet li-yung nèn-liòng lòi ha̍p-sṳ̀n se-pâu chûng ke kok-ke chû-fûn, yì Thàn-pha̍k-chṳt lâu fu̍t-sôn…
tô thòng fò fu̍t-sôn) yit-ngióng, Thàn-pha̍k-chṳt he Thi-khiù sông sâng-vu̍t-thí chûng ke pit-yeu chû-sṳ̀n sṳ̀n-fûn, chhâm-lâu liáu se-pâu sâng-miang fa̍t-thûng…
Chûng-fà Ngìn-mìn Khiung-fò-koet （分類「Pâu-hàm VIAF sṳt-phe̍t-fù ke thiàu-muk」）Ôn-chhiòn lî-se-fi Sòng-ngim lî-se-koet, sṳ-kie thi-sâm thai kîn-chi-thí, yû sṳ-kie song hien-yi sṳ-pîn chui-tô ke kiûn-chhui, yúng-yû fu̍t-vú-hi, yû fat-sa…
Dalai Lama 14-sṳ （分類「1935-ngièn chhut-se」）6-ngit – ), miàng Tenzin Gyatso (Chhòng-ngî: བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ), he Chhòng-chhòn Fu̍t-kau ke thi 14 thai lâu hien-hâ ke Dalai Lama. Kì chhai 1989-ngièn tet-to…
Peter Paul Rubens （分類「Pâu-hàm 19 hong ke khièn-vî khúng-chṳ」）1957-1664), fu̍t-làn-tet-sṳ̂ fa-kâ, pâ-lo̍k-khiet fa-phai chó-khì thoi-péu. Kì sâng chhai tet-koet, fu-chhîn he thò-lì lòi-to tet-koet ke. 21 se yí-kîn tet-tó…- Chhṳ̀n Yîn-kiet （分類「1953-ngièn chhut-se」）Chhṳ̀n Yîn-kiet (陳盈潔, 1953-ngièn 10-ngie̍t 15-ngit – ) he Thòi-vân ńg-kô-sú, chhut-se chhai Sîn-chuk-yen Koân-sî-chṳ́n.…
Dario Fo （分類「1926-ngièn chhut-se」）Chhut-se-ngit 1926-ngièn 3-ngie̍t 24-ngit Chhut-se-thi 桑賈諾 Pún-miàng Dario Luigi Angelo Fo Ko-sṳ̂n-ngit 2016-ngièn 10-ngie̍t 13-ngit (90-se) Ko-sṳ̂n-thi…- Chhôn-tôn Không-sṳ̀n （分類「Pâu-hàm 14 hong ke khièn-vî khúng-chṳ」）Mû-ngî-miàng 川端 康成 Chhut-se-ngit 1899-ngièn 6-ngie̍t 11-ngit Chhut-se-thi Thai-fán-sṳ Ko-sṳ̂n-ngit 1972-ngièn 4-ngie̍t 16-ngit (72-se) Ko-sṳ̂n-thi 逗子市 Koet-sit…
tô-chhṳ pûn kí-po, kîn-ko Sṳ́m-chhà, fu̍t-sṳ̍t heu, khó-nèn chiông khí-yû phau-li̍t, chhìn-oi ke nui-yùng thin vì "18-se yî-sông chu-chhak yung-fu hí-khó…- Then Chhêu （分類「1979-ngièn chhut-se」）Khiung-fò-koet ke yên-yèn. Kì yî 1979-ngièn 2-ngie̍t 8-ngit yî Kông-sî-sén chhut-se. 2015-ngièn:《Lie̍t-ngit Chok-sîm》（烈日灼心） 2016-ngièn:《Mî-ngìn-ǹg》（美人魚） Then…
- thi-ngi khóan chhí thoi liáu yî PowerBook G4 sâng-sán sien ke Yîn thi̍t ngì fu̍t-sîm pit ki hîn thien-nó. Kì ya-he MacBook kâ-chhu̍k chûng ke kô tôn kî hîn…
- Chióng Kie-sa̍k （分類「1887-ngièn chhut-se」）蔣中正、蒋介石、蔣志清、蔣周泰、蒋介石 Chhut-se-ngit 1887-ngièn 10-ngie̍t 31-ngit Chhut-se-thi 溪口鎮 Pún-miàng 蔣瑞元 Ko-sṳ̂n-ngit 1975-ngièn 4-ngie̍t 5-ngit (87-se) Ko-sṳ̂n-thi Thòi-pet-sṳ …
