Муус Устар 30: күнэ-дьыла

Сыл бүтүө 245 күн баар.

• ЮНЕСКО  ЮНЕСКО  — Аан дойдутааҕы Джаз күнэ
• Арассыыйа  Арассыыйа — Баһаарынай сулууспа күнэ
• АХШ  АХШ — Кырдьык күнэ
• Вьетнам  Вьетнам — Кыайыы күнэ
• Грузия  Грузия — Сэбилэниилээх күүстэр күннэрэ
• Ираан  Ираан — Персия хомотун күнэ
• Пакистаан  Пакистаан — Толук буолбут эрэйдээхтэр күннэрэ
• Парагвай  Парагвай — Учуутал күнэ
• Миэксикэ  Миэксикэ — Оҕо күнэ
• Таиланд  Таиланд — Туһанааччылар бырааптарын көмүскүүр күн
• Швеция  Швеция — Хоруол күнэ

• Европа дойдулара — Вальпурга түүнэ. Кыһын бүтэһик күнэ түмүктэнэр

• 311 — Диоклетиан ыраахтааҕы Рим импиэрийэтигэр христианнары сойуолуурун тохтоппут.
• 1492 — Испания Христофор Колумб чинчийиилэрин саҕалыырыгар үлэх оҥорбут. Далай адмираалынан уонна ханнык баҕарар булбут сирин күбэринээтэринэн анаммыт.
• 1564 — Дерпт бойобуодата кинээс Андрей Курбскай, Уордаах Уйбаан ыраахтааҕы бэлиитикэтин утаран Польшаҕа куотар. Кинини билигин оонньоон «бастакы диссидент» диэн ааттыыллар.
• 1598 — Генрих IV Францияҕа гугеноттар итэҕэллэрин көҥүллүүр туһунан Нант эдиктин таһаарбыт.
• 1649 — Алексей Михайлович ыраахтааҕы Москубаҕа уонна атын куораттарга уоту утары охсуһар идэтийбит хамаандалары тэрийэр туһунан дьаһайбыт.
• 1900 — Гавайи арыыларын АХШ бэйэтигэр сыһыарбыт.
• 1905 — Арассыыйа ыраахтааҕыта Николай II итэҕэл көҥүлүн туһунан ыйаахха илии баттаабыт.
• 1907 — Лондоҥҥа РСДРП V сийиэһэ аһыллыбыт. Большевиктар уонна меньшевиктэр бииргэ ыыппыт тиһэх сийиэстэрэ.
• 1945 — сапер, Албан аат уордьанын толору кавалера Ааллаах Үүн оскуолатын бүтэрбит Юрий Калашников Венаны ылыыга хорсун быһыытын иһин иккис Албан аат уордьанын ылбыт.
• 1954 — Орто Халыма оройуонуттан араарыллан Зырянка кииннээх Үөһээ Халыма оройуона төрүттэммит.
• 1961 — Кууба салайааччыта Фидель Кастро Ленин аатынан эйэ бириэмийэтин ылбыт. Антарктидаҕа сэбиэскэй быраас Леонид Рогозов бэйэтин муҥурдааҕын быстыбыт. Минскэй куоракка американец Ли Харви Освальд уонна Марина Прусакова сыбаайбалара буолбут. 2 сылынан Освальд АХШ бэрэсидьиэнин Джон Кеннедини ытан өлөрбүтэ.
• 1966 — Өлүөхүмэ Кыыллааҕыттан сылдьар Матрена Корнилова Социалистыы Үлэ Дьоруойун аатын ылбыт.
• 1975 — Хотугу Вьетнам сэрииһиттэрэ Соҕуруу Вьетнам киин куоратын Сайгону ылбыттар, сэрии түмүктэммит.
• 2017 — Амматтан сылдьар режиссер Дмитрий Давыдов киинэтэ Омскай куоракка буолбут "Хамсааһын" диэн киинэ бэстибээлигэр икки сүрүн бириэмийэни ылбыт.

• 1938 — Өлүөрэ нэһилиэгэр Улуро Адо — Гаврил Николаевич Курилов — дьүкээгир бэйиэтэ уонна кэпсээнньитэ, публицист, драматург, тылбаасчыт уонна педагог, дьукээгир букубаарын, тылдьыттарын ааптара, филология билимин дуоктара.

• 1942 — Сергей Асямов (01.11.1907 төр.) — Главсевморпуть Өлүөнэтээҕи авиационнай бөлөҕүн лүөччүгэ, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа (20.06.1942), майор.
• 1945 — Адольф Гитлер — Иккис аан дойду сэриитин тоҕо тарпыт буруйдаах киһи, Германия салайааччыта дьааты сиэн өлбүт.
• 1990 — Амма Эмиһигэр саха норуодунай бэйиэтэ Күннүк Уурастыырап, Саха суруйааччыларын Сойууһун солбуйар бэрэстээтэлэ.