Esquistosomiasis
Kay esquistosomiasis (bilharziasis kaqhina, riqsisqa ch’urukuna khurukunamanta ruphay, chaymanta Katayama ruphay) kay unquy khururayku rikurin kay Esquistosoma imayna kayninhina kan.
Kayta unkusqa chimpachiyta hisp’anaman utaq ch’unchulaman quyta atin. Rikuchinnin kanman wisa nanay, k’ichalira, aka yawarwan, hisp’aykaqpi yawar. Maypichus unaymanta hepatitis hap’ichin, ruru nanay, infertilidad, utaq isqu unquy p’urupi quyta atikunman. Wawakunapi hap’iyta atikunman mana sumaq hatuyaq mana yuyay kanchu.
| Esquistosomiasis | |
|---|---|
 Skin blisters on the forearm, created by the entrance of Schistosoma parasite. | |
| Akllana hawa imankunawan | |
| CIE-10 | Plantilla:ICD10 |
| CIE-9 | Plantilla:ICD9 |
| MedlinePlus | 001321 |
| MeSH | D012552 |
 Hampiqpa willaynin | |
Hap’iynin
Kay unquy chimpakun yakurayku maychus khurukuna tiyan. Kay khurukuna unqusqayakurayku rikurimunku. Kay unquy ancha wawallapipuni hatunyachasqa suyukunapi rikun maychus kanku asuwan munasqa unqusqa yaku pukllaspa. Wak qutukuna kanku tarpuq runakuna, challwa hap’iqkuna hinapis runakuna maychus hap’inku mana llimphu yakuta punchawkunapi. Kayta helmintos unqusqakuna qutupi khusqa. Kay rikuchin qallarin mask’aspa runtukunata khurupta utaq akapi khurukuna runakunapi. Hinapis anticuerpos kay yawar unquypi mask’akuyta atikunman.
Hark’akuna hampinakuna ima
Tukuy ima chaynana tiyan hark’anapaq kay unquyta yakuta pichan chaymanta ch’urukuna yupaynin huchuyachin. Ayllukunapi maypi unquykunaqa atinkun llapa qutupaq praziquantel hampiwan khusqan sapa wata hamut’aspan. Kay ruwakun pisiyachispa yupayta unqusqa runakunata chanta mirachisqa unqusqamanta huchuyachiy. Hinapis praziquantel hampita kay unqusqapaq maychus ñin Organización Mundial de la Salud kaqrayku maychus yachanku mana sumaqta kayta.
== Epidemiología ==Kay esquistosomiasis unquy hap’in 210 (iskay junu chunkayuq)runakunapi kay k’alitun pachapi, chaymanta nikunpis 12.000 (chunka waranqa iskayuq) kaqmanta 200.000 (iskay pachaq waranqapaqa) kaqman sapa wata runakuna wañunku. Kay unquy asuwan Africa kaqpi tarisqan, hinapis Asia chaymanta America del Sur. 700.000.000 (qamchis junu) runakunapi, aswan 70 (qanchis chunkayuq) suyukunapi, tiyakunku maychus unquy riqsisqa. Esquistosomiasis chanta malaria unqusqalla kan huk parasitokuna unquy aswan hatun economico impactohina tiyan. Ñawpaq pachamanta musuq punchawkunaman 20 siglopi, kay esquistosomiasis riqsisqa sintoma kay yawar hisp’api kasqan chayta huk qhari yawar menstruaciónpi Egipto kaqmanta hinapis rikusqa rito qallariypaq wawakunapaq t’aqakun q’uñi unquykunawan. Kayta akllasqa mana qhawasqa tropical unqusqa kaqhina kan.
Willakuykuna
This article uses material from the Wikipedia Qichwa simi article Esquistosomiasis, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Samiqwanqa llamk'ankiman CC BY-SA 4.0 nisqa ruraq hayñikama, mana wakin hina willaptinqa. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Qichwa simi (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.