Sojuz 22 (kod wywoławczy Ястреб – Jastrząb) – misja kosmiczna poświęcona badaniu Ziemi, wykonana przy pomocy zmodyfikowanej kapsuły Sojuza, przygotowanej uprzednio do roli zapasowego statku w misji Sojuz-Apollo.
Dane misji | |
Indeks COSPAR | 1976-93A |
---|---|
Zaangażowani | |
Pojazd | |
Statek kosmiczny | |
Masa pojazdu | 6510 kg |
Rakieta nośna | |
Załoga | |
Załoga | |
Start | |
Miejsce startu | |
Początek misji | 15 września 1976 (09:48:30 UTC) |
Orbita okołoziemska | |
Apogeum | 296 km |
Perygeum | 185 km |
Okres orbitalny | 89,3 min |
Inklinacja orbity | 64,8° |
Lądowanie | |
Miejsce lądowania | 150 km NW od Celinogradu |
Lądowanie | 23 września 1976 (07:40:47 UTC) |
Czas trwania misji | 7 d, 21 h, 52 min, 17 s |
Liczba okrążeń Ziemi | 127 |
Program Sojuz |
Kosmonauci Walerij Bykowski i Władimir Aksionow spędzili na orbicie tydzień, fotografując powierzchnię Ziemi przy pomocy specjalnie skonstruowanej kamery. Ich obserwacje miały pomóc w planowaniu gospodarki ZSRR i NRD oraz w lokalizowaniu złóż surowców naturalnych.
Misja Sojuz 22 charakteryzowała się nietypowym dla programu Sojuz wysokim kątem nachylenia orbity pojazdu – 64,75º. Rosjanie nie korzystali z takiej orbity od czasu programu Woschod. Orbita miała dać maksymalne możliwości obserwacji powierzchni ziemi, ze szczególnym uwzględnieniem Wschodnich Niemiec.
Głównym wyposażeniem pojazdu była skonstruowana w NRD kamera wielozakresowa Carl Zeiss, zamontowana w miejscu modułu dokowania pojazdu. Kamera wyposażona była w sześć obiektywów, z których cztery pracowały w zakresie światła widzialnego, a dwa w podczerwieni. Obiektywy były w stanie fotografować pas o szerokości 165 kilometrów, pokrywając w ciągu 10 minut 500 000 kilometrów kwadratowych. Pierwsze wykonane z orbity zdjęcia przedstawiały konstruowaną linię kolei Bajkał – Amur.
Trzeciego dnia misji załoga sfotografowała Syberię po Morze Ochockie, a także północno-zachodnią część ZSRR. Czwarty dzień poświęcono na badania atmosfery Ziemi – w tym celu wykonano m.in. zdjęcia wschodu i zachodu Księżyca, a także na badania geologiczne i agronomiczne Azji środkowej, Kazachstanu i Syberii. Dzień piąty poświęcono badaniom Azerbejdżanu, południowego Uralu, ponownie kolei Bajkał – Amur i zachodniej Syberii. W tym samym czasie obszary te fotografował samolot An-30, wyposażony w identyczną kamerę, w celu późniejszego porównania zdjęć. Dzień szósty zajęły badania Syberii, północnego ZSRR i jego europejskich republik.
Ostatni, siódmy dzień poświęcono badaniom NRD, gdzie ponownie zdjęcia wykonane ze statku kosmicznego dublował wyposażony w identyczną kamerę samolot. Wykonano także ponownie zdjęcia wcześniej fotografowanych obszarów Azji Środkowej, Kazachstanu, wschodniej Syberii i południowo-zachodniego ZSRR, w celu porównania z wcześniejszymi zdjęciami. Łącznie załoga wykonała ponad 2400 zdjęć 30 obszarów.
Interesujące jest to, że w czasie trwania tej – oficjalnie całkowicie cywilnej – misji, siły NATO prowadziły w Norwegii manewry pod kryptonimem Exercise Teamwork. Położenie ich sprawiało, że znajdowały się poza zasięgiem stacji programu Ałmaz – jednym z zadań Sojuza 22 mogło być obserwowanie tych ćwiczeń.
Po wykonaniu wszystkich zdjęć, kosmonauci musieli zdemontować kamerę, aby wydobyć z niej filtry, potrzebne do późniejszego skalibrowania zdjęć.
Poza wykonywaniem zdjęć, załoga przeprowadziła także kilka eksperymentów biologicznych. Wykorzystując wirówkę, badali rozwój roślin w warunkach sztucznego ciążenia – mieli także akwarium, w którym obserwowali rozwój ryb w stanie nieważkości. Badali także wpływ promieniowania kosmicznego na wzrok. Wpływ promieni na zmysł wzroku został zaobserwowany przez astronautów biorących udział w programie Apollo – po zamknięciu oczu widzieli pod powiekami jasne błyski, wywołane przez przechodzące przez oko promieniowanie kosmiczne.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Sojuz 22, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.