Sinti lub Sinte (l.poj.
r.m. Sinto, r.ż. Sintisa) – tradycyjnie wędrowna grupa etniczna, pochodząca z Półwyspu Indyjskiego, pokrewna Romom i wraz z nimi określana zbiorczym mianem Cyganów (niem. Zigeuner, wł. Zingari, w języku sintich – Romané Chavé / Romane Tschawe / Romane Čhave, dosłownie: „Synowie Ramy” lub „Romscy synowie / chłopcy”).
Populacja | ~ 190 tysięcy |
---|---|
Miejsce zamieszkania | |
Język | |
Religia | luteranizm, wierzenia tradycyjne |
Brak jednoznacznych danych, mogących wyjaśnić genezę nazwy własnej Sinti. Być może ma ona związek z imieniem legendarnego przywódcy Sindolo, znanego ze średniowiecznych zapisków, odnoszących się do przybyłych w XV wieku do Europy Cyganów. Jej pokrewieństwo toponimowi Sindh (prowincja w dzisiejszym Pakistanie) jest również prawdopodobne, gdyż region ten leży w obszarze, na którym zachodził najwcześniejszy etap etnogenezy Romów. Dane językoznawcze zdają się jednakże wskazywać obcy charakter tego etnonimu, który w deklinacji zachowuje się jak inne słowa zapożyczone.
Większość Sintich posługuje się dialektem północno-zachodniej gałęzi języka romskiego, zwanym przez nich samych sintikanes, w którym można zaobserwować duży wpływ leksykalny i gramatyczny niemczyzny. Rozumienie zasad romanipen pozostało wśród nich najczęściej bardzo ortodoksyjne, co zdaje się być efektem długiej historii prześladowań. Wędrowny tryb życia, tradycyjnie wiązany z większością grup etnicznych określanych jako Cyganie, w przypadku Sintich zaczął zanikać w XIX wieku. Jednakże niektóre rodziny kontynuują tę tradycję do dziś, zarabiając na życie prowadzeniem wędrownego cyrku lub uprawianiem innych form rozrywki ulicznej (żonglerki, sztuki iluzji, akrobacji na linie, koniu itd.; patrz: tradycyjne profesje Romów).
Według części opracowań naukowych, etnogeneza Sintich przebiegała odmiennie od etnogenezy Romów, jednakże dane językoznawcze zdają się nie potwierdzać tego twierdzenia. Europejski etap tego procesu związany był z obszarem historycznych Niemiec, Niderlandów, północnych regionów Francji i Włoch. W Niemczech i Austrii Sinti pojawili się w XV wieku, zaś z czasem uwidocznił się wśród nich podział na dwie grupy: Eftavagarja (dosłownie: „siedem wozów”) i Estraxarja (dosłownie: „z Austrii”). Eftavagarja wywędrowali do Francji, gdzie w wyniku kontaktu z innymi częściami etnosu romskiego doszło do utworzenia grupy Manuszy. Niektóre opracowania naukowe, opierając się na podobieństwie używanych przez nich dialektów romani, traktują Sintich i Manuszy jako jedną grupę etniczną, będącą częścią narodu romskiego. Estraxarja natomiast przemieścili się do Włoch i Chorwacji, na tereny historycznego Królestwa Węgier oraz do Czech.
W czasie II wojny światowej Sinti wraz z Romami byli eksterminowani przez III Rzeszę, m.in. w obozie zagłady Treblinka (patrz: Porajmos).
W Polsce istnieje niewielka społeczność Sintich, których przodkowie zamieszkiwali w XIX wieku ziemie zaboru pruskiego lub zostali po 1945 roku włączeni w granice Polski wraz z innymi mieszkańcami Ziem Odzyskanych. Wśród wierzących dominującym wyznaniem jest katolicyzm, jednak przodkowie polskich Sinti byli również wyznawcami luteranizmu, zapewne w wyniku oddziaływania kultury niemieckiej.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Sinti, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.