Punkt Procentowy: Jednostka różnicy między wartościami jednej wielkości podanymi w procentach

Na przykład wzrost wielkości z 20% do 30% jest równy 10 punktom procentowym.

Punkt procentowy jest często mylony z rzeczywistą zmianą procentową (rozumianą jako procentowa zmiana wartości: wartość końcowa minus wartość początkowa) w odniesieniu do wartości początkowej. Nieodróżnianie procentów od punktów procentowych jest powszechnym błędem, powielanym i utrwalanym także w mediach, które pogłębiają nieporozumienia związane z tymi pojęciami.

Przykład 1: Bezrobocie spadło w tym miesiącu o 3%. Informacja jest mało precyzyjna, ale można podejrzewać, że chodzi o stopę bezrobocia. Wiadomo, że stopa ta na początku miesiąca wynosiła 7%. Spadek o 3% nie znaczy, że nowa wartość wynosi 4%, lecz 7% − (3% × 7%) = 6,79%. Spadek z 7% do 4% byłby wprawdzie równy 3 punktom procentowym, ale zarazem ok. 43% wartości bezrobocia na początku miesiąca.

Przykład 2: Bank podniósł stopę oprocentowania kredytu z 10% do 11%, w takim razie podniósł o 1 punkt procentowy, ale zmiana ta oznacza 10% wzrost tej stopy, jeżeli za bazę przyjąć jej wartość przed podniesieniem.

Przykład 3: Suma możliwych do zdobycia punktów na egzaminie wynosi 150 pkt, a zaliczenie można uzyskać od 50% ogółu punktów. Wynik wynosi 71 punktów, co daje ok. 47,3%. Prowadzący zajęcia przyznaje dodatkowo, za pełną frekwencję na zajęciach, „pięcioprocentowy bonus”. Rozważmy dwa przypadki:

• prowadzący przyznaje dodatkowo 5% punktów zdobytych: 47,3% + 5% × 47,3% = 47,55 punktów = 49,7% (brak zaliczenia)
• prowadzący przyznaje dodatkowo 5 punktów procentowych: (47,3 + 5)% = 52,3% (zaliczenie)

•   Czym punkt procentowy różni się od procentu? Janusz Weiss na tropie , Polskie Radio Program I, jedynka.polskieradio.pl [dostęp 2024-01-14].