Persona non grata (łac.
Termin ten nie jest równoznaczny z pojęciem „osoby niepożądanej”, gdyż za taką można uznać jedynie personel administracyjny i techniczny (np. lekarzy, sekretarki) oraz służbę misji dyplomatycznej (np. kierowcy, kucharze, ogrodnicy).
Na gruncie prawa międzynarodowego, kwestię tę reguluje konwencja wiedeńska o stosunkach dyplomatycznych z 18 kwietnia 1961, gdzie w art. 9 pkt 1 zapisano:
Państwo przyjmujące może w każdym czasie i bez obowiązku uzasadnienia swej decyzji zawiadomić państwo wysyłające, że szef misji, bądź którykolwiek z członków personelu dyplomatycznego misji, jest persona non grata albo, że ktokolwiek inny z członków personelu misji jest osobą niepożądaną. Państwo wysyłające odpowiednio do okoliczności bądź odwoła daną osobę bądź położy kres jej funkcjom w misji.
W praktyce stosunków dyplomatycznych, procedury uznania za persona non grata używa się najczęściej wobec dyplomatów, którzy rażąco naruszyli prawo lub obyczaje państwa przyjmującego, w szczególności poprzez prowadzenie działalności szpiegowskiej. Często bywa to również kara za publiczne krytykowanie państwa przyjmującego lub próbę nadmiernej ingerencji w jego sprawy wewnętrzne. Niekiedy jest to również forma okazania niezadowolenia z określonych działań państwa wysyłającego. W takich sytuacjach wydalenie dyplomatów staje się częścią szerszego kryzysu w stosunkach dwustronnych.
Wydalenie dyplomatów, niezależnie od swoich przyczyn, jest uważane za akt nieprzyjazny wobec państwa wysyłającego i niemal zawsze spotyka się z retorsjami, zwykle w postaci wydalenia (ekspulsja) takiej samej liczby dyplomatów podobnego szczebla z placówki państwa przyjmującego w państwie wysyłającym.
W szczególnych przypadkach państwa uznają także za persona non grata zagranicznych polityków, którzy zajęli skrajnie nieprzyjazne stanowisko wobec tego państwa. Np. w latach 90. Polska uznała za osobę niepożądaną Władimira Żyrinowskiego po tym, jak w jednej z wypowiedzi przyrównał ją do prostytutki. Może być to również forma sankcji nałożonej na przywódcę lub wysokiej rangi funkcjonariusza państwa, nałożona w celu „ukarania go” za określone działania, np. udział w dyktatorskim reżimie. W takich sytuacjach, polityk otrzymuje zakaz wstępu na terytorium danego państwa lub ich grupy (jeśli tego rodzaju sankcje nałoży np. Unia Europejska).
This article uses material from the Wikipedia Polski article Persona non grata, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.