Krytyka tekstu (łac.
critica textus) – dział filologii, odgałęzienie krytyki literackiej, poświęcony pracom edytorskim nad dawnymi dziełami zachowanymi w manuskryptach.
Praca edytorska obejmuje kolacjonowanie rękopisów, tworzenie stemma codicum, testimoniów, aparatu krytycznego. Prawie zawsze towarzyszy jej też wprowadzanie mniejszych lub większych poprawek (zwanych koniekturami) do przekazanego tekstu w celu usunięcia spostrzeżonych defektów transmisji.
Krytykę tekstu zapoczątkowali uczeni aleksandryjscy w III wieku p.n.e., wtedy też powstały pierwsze znaki edytorskie odsyłające czytelnika do komentarza, sygnalizujące trudne miejsca, niepewność przekazu bądź beznadziejne zepsucia (ten ostatni znak, tzw. obelos, ma dziś postać krzyżyka † i znany jest jako crux philologorum, krzyż filologów).
W epoce nowożytnej krytyka tekstu rozwinęła się w wyniku potrzeby opisania historii i, w efekcie, ustabilizowania przekazu tekstów pisarzy starożytnych (głównie klasycznych pisarzy łacińskiego i greckiego antyku oraz Biblii), wydawanego w różnych wersjach na skutek setek lat ręcznego kopiowania. Odtworzenie procesu formowania się tekstu i określenie poszczególnych zależności pomiędzy ewentualnymi jego wersjami daje także możliwość poprawiania błędów, które się wkradły do manuskryptów w trakcie ich przepisywania. Taka praca pozwala ostatecznie opracować wydanie krytyczne danego tekstu.
Rękopisy ze względu na podobieństwa i różnice tekstologiczne dzielone są na typy, rodziny, grupy, oraz pary.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Krytyka tekstu, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.