Katastrofa Górnicza W Kopalni Kleofas

 

Miejscem katastrofy był szyb Frankenberg, położony na terenie odsady Załęża – Obroki, ówcześnie na terenie Cesarstwa Niemieckiego. Szyb głęboki na 450 metrów był drążony od dołu kopalni i nie wychodził na powierzchnię, do której pozostało około 120 metrów. Na dnie szybu ustawiono maszynę parową do pompowania wody, której później użyto do gaszenia pożaru. Przyczyną pożaru była nieostrożność maszynisty – Karola Kotta, który podczas przelewania nafty do płonącej lampy, spowodował pożar. Płomienie ogarnęły drewnianą obudowę, a pożar rozprzestrzenił się w rejony pozostałych szybów kopalni. W rejonie katastrofy znajdowało się 144 górników, z czego zginęło 105 z nich.

Górnicy do kopalni zjechali szybem Recke (70 z nich; im udało się uratować) i Walthera (144, spośród nich zginęło 105). Ponieważ dojście do szybu Walthera prowadziło przez palący się szyb Frankenberg, górnicy uciekali w kierunku szybów Szwarzenfeld i Cezar, ale nie miały one żadnych urządzeń do wyciągania ludzi z kopalni poza kubłem na linie (szyb Szwarzenfeld służył do spuszczania drewna do kopalni). Akcja ratownicza trwała do wieczora 5 marca. Ofiary katastrofy zostały pochowane w zbiorowych mogiłach w Chorzowie, Dębie i Bogucicach.

Podczas pogrzebu, odbywającego się na bogucickim cmentarzu, ks. Ludwik Skowronek w imieniu wiernych z Załęża ślubował wystawienie w Załężu kościoła wotywnego pod wezwaniem świętego Józefa – patrona dobrej śmierci. Ślubowanie zostało wypełnione – kościół św. Józefa powstał w latach 1898–1900. W jego bocznym ołtarzu pw. św. Barbary znajdują się tablice z nazwiskami ofiar katastrofy. Ponadto katowickie ulice w tej dzielnicy noszą imiona niektórych ofiar katastrofy: Szymona Badury, Szymona Borysa, Jerzego Cholewy, Józefa Ciemały, Leopolda Czoika, Franciszka Dudka, Jakuba Grządziela, Rafała Kempki, Jana Koczeby, Macieja Mamoka, Piotra Musialika oraz Jana Piechy.

• Katastrofy górnicze w Polsce
• Ratownictwo górnicze