Isao Takahata (jap.
29 października 1935 w Ujiyamadzie, zm. 5 kwietnia 2018 w Tokio) – japoński reżyser filmowy, producent i scenarzysta anime, współzałożyciel (wraz ze swym przyjacielem i współpracownikiem Hayao Miyazakim) wytwórni filmów animowanych Studio Ghibli. Do jego najważniejszych filmów należą: dramat wojenny Grobowiec świetlików i obyczajowy Powrót do marzeń.
Takahata w 2014 na Annecy International Animated Film Festival | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód | |
Lata aktywności | 1961–2016 |
Odznaczenia | |
Urodzony w Ujiyamadzie (obecnie Ise) w prefekturze Mie, ukończył prestiżową japońską uczelnię – Uniwersytet Tokijski – po czym, zachęcony przez przyjaciela, złożył podanie i został przyjęty do pracy w studiu filmowym Toei Animation. Jego debiutem reżyserskim był Taiyō no ōji: Horusu no daibōken (Horus, książę Słońca), który poniósł finansową klęskę, aczkolwiek został później doceniony przez krytyków (magazyn „Animage” umieścił go na trzecim miejscu 100 najlepszych filmów anime). Co nietypowe dla reżysera filmów animowanych, Takahata nigdy wcześniej nie pracował jako rysownik czy animator.
Podczas pracy w Toei poznał Hayao Miyazakiego, który m.in. był jednym z rysowników pracujących nad Horusem. W 1972 Takahata wyreżyserował Panda KoPanda, według scenariusza Miyazakiego.
W 1981 nakręcił komedię Jarinko Chie, a w latach 1981–1983 – serial animowany (64 odcinki) pod tym samym tytułem. W 1982 wyreżyserował film Serohiki no Gōshu (Wiolonczelista Gōshu), do którego napisał scenariusz według opowiadania Kenjiego Miyazawy. Film został wysoko oceniony przez krytykę.
Gdy Miyazaki tworzył film Nausicaä z Doliny Wiatru, zwrócił się do Takahaty, by został producentem, co ten uczynił mimo braku doświadczenia w tej roli. Po sukcesie Nausiki Miyazaki założył Studio Ghibli, z Takahatą jako współzałożycielem. Obaj twórcy współpracują w reżyserii, pisaniu scenariuszy i produkcji. Takahata był producentem Laputy (1986) i dyrektorem muzycznym Podniebnej poczty Kiki (1989); on też przekonał Joe Hisaishiego do pisania muzyki do filmów pełnometrażowych.
Pierwszym filmem Studia w reżyserii i według scenariusza Isao Takahaty był wojenny dramat Grobowiec świetlików z 1988, określony mianem jednego z najlepszych filmów tego gatunku. Jego kolejnymi filmami były obyczajowy Powrót do marzeń, komediowy Rodzinka Yamadów i ekologiczny Szopy w natarciu. Wcześniej, w 1987, nakręcił według własnego scenariusza nie-animowany film dokumentalny Yanagawa Horiwari Monogatari (Opowieść o kanałach Yanagawy), zrealizowany za prywatne pieniądze Miyazakiego. Film Księżniczka Kaguya nakręcony na podstawie dawnej baśni japońskiej był nominowany do Oscara w kategorii „Najlepszy pełnometrażowy film animowany” za rok 2014.
W wywiadzie z 1992 Takahata stwierdził, że wysoko ceni francuską sztukę filmową, m.in. twórcę animacji Paula Grimault, którego twórczość miała wpływ na jego decyzję o rozpoczęciu pracy przy filmach animowanych; ceni także Fredericka Backa i Jurija Norsztejna. W 2015 został oficerem francuskiego Orderu Sztuki i Literatury.
Nagroda | Rok | Kategoria | Nominowana praca | Wynik |
---|---|---|---|---|
Nagroda Japońskiej Akademii Filmowej | 1995 | Nagroda specjalna | Szopy w natarciu (jap. 平成狸合戦ぽんぽこ Heisei tanuki gassen ponpoko) | Wygrana |
This article uses material from the Wikipedia Polski article Isao Takahata, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.