Fryderyka Elkana

Fryderyka Judkowska, ur. 4 grudnia 1942 w Aczyńsku w ZSRR, obecnie Rosja) – polska piosenkarka i wokalistka jazzowa działająca w Polsce i we Francji; także aktorka niezawodowa. Absolwentka warszawskiej Średniej Szkoły Muzycznej w klasie śpiewu. Wykonywała zarówno standardy jazzowe, jak i utwory z repertuaru polskiej muzyki rozrywkowej.

Karierę rozpoczęła pod koniec lat 50. w zespołach Polskiego Radia m.in. w Orkiestrze Tanecznej Polskiego Radia prowadzonej przez Edwarda Czernego. W 1961 dołączyła do kabaretu warszawskiego klubu studenckiego Stodoła. Również w tym roku wystąpiła na Festiwalu Kabaretów Studenckich w Częstochowie, gdzie zdobyła I nagrodę. Potem zdobyła popularność i uznanie jurorów występami na festiwalach w Opolu i Sopocie.

W 1964 wyjechała do Francji, gdzie występowała w paryskiej Olympii oraz nagrała płytę w języku francuskim (dla wytwórni Barclay). Koncertowała w wielu krajach, m.in. w Belgii, Bułgarii, Rumunii, ZSRR.

Kolejnym etapem w karierze piosenkarki było nawiązanie współpracy ze Swingtetem Janusza Zabieglińskiego, w którym śpiewała jako wokalistka jazzowa.

Potem w takim samym charakterze współpracowała z zespołami Zbigniewa Namysłowskiego, Włodzimierza Nahornego oraz Andrzeja Kurylewicza. Z tym ostatnim wystąpiła na Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Jazzowej Jazz Jamboree '66 w Warszawie. Współpracowała także z Urszulą Dudziak. W kolejnym roku na festiwalu tym wystąpiła z Big Bandem PRiTV pod dyrekcją Bogusława Klimczuka.

W 1969 wraz z mężem - karykaturzystą Januszem „Mayk” Majewskim wyemigrowała do Szwecji i zakończyła działalność estradową. Polskę odwiedziła w roku 2002.

Nagrody

• 1961 – I nagroda na Festiwalu Kabaretów Studenckich w Częstochowie
• 1963 – wyróżnienie na KFPP w Opolu za piosenkę Czarna Mańka
• 1964 – wyróżnienie na KFPP w Opolu za utwór Znad białych wydm

Dyskografia

Solowa

• 1964 Fryderyka Elkana (EP, Pronit N-0317)
• 1965 Fryderyka Elkana (EP, Muza N-0340)

Składanki

• 1961 Dla każdego coś miłego (LP, Pronit L-0303)
• 1962 (EP, Veriton V-263)
• 1965 Fryderyka Elkana / Hanna Rek (SP, Muza SP-121)
• 1965 Rytmy młodych (LP, Pronit XL-0244)
• 1967 Opole '67 (LP, Muza XL-0421)
• 197? Z archiwum Veritonu (2) Modne rytmy – Retro (LP, Veriton SXV-802)
• 1975 Goniąc kormorany – Przeboje Andrzeja Tylczyńskiego (LP, Pronit SX-1168)
• 1991 Pójdę wszędzie z tobą – Piosenki z lat 1961–1964 (LP, Muza SX-2978)
• 1997 Agnieszka Osiecka – Pięć oceanów (CD)
• 1999 Złote lata – Polskie przeboje lat 50. i 60. (5 CD-box, Soundpol/Przegląd „Reader’s Digest”, SPR CD 007-011)

Wybrane piosenki

• Bei mir bist du schön (duet z Urszulą Dudziak)
• Czarna Mańka
• Deszczowy koncert
• Gonią wilki za owcami
• Koci twist
• Kolorowa cza-cza
• List z Majorki
• Nie pisz do mnie więcej
• Piosenka z przedmieścia
• Trudniej wierną być w sobotę
• We wtorek o szóstej
• Zielone liście drzew
• Znad białych wydm

• 1964 – Pierwszy, drugi, trzeci... (wykonanie muzyki)
• 1969 – Koncert na 707 ulic (obsada aktorska)

• 1964 – Elza – jako Wykonawczyni piosenki (reż. Adam Hanuszkiewicz)
• 1969 – Makbet – jako Wiedźma (reż. Andrzej Wajda)

• Wolański R., Leksykon Polskiej Muzyki Rozrywkowej, Warszawa 1995, Agencja Wydawnicza MOREX, ISBN 83-86848-05-7, tu hasło Elkana Fryderyka, s. 47.

• Fryderyka Elkana w bazie filmpolski.pl