Dęblin – miasto w województwie lubelskim, w powiecie ryckim.
miasto i gmina | |||||
Pomnik Bohaterskich Lotników Dęblińskiej Szkoły Orląt | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Powiat | |||||
Prawa miejskie | 13 listopada 1954 | ||||
Burmistrz | Beata Siedlecka | ||||
Powierzchnia | 38,33 km² | ||||
Wysokość | 115 m n.p.m. | ||||
Populacja (2019-12-31) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Strefa numeracyjna | +48 81 | ||||
Kod pocztowy | 08-530 | ||||
Tablice rejestracyjne | LRY | ||||
Położenie na mapie powiatu ryckiego | |||||
Położenie na mapie Polski | |||||
Położenie na mapie województwa lubelskiego | |||||
51°34′00″N 21°51′41″E/51,566667 21,861389 | |||||
TERC (TERYT) | 0616011 | ||||
SIMC | 0955740 | ||||
Urząd miejski Rynek 1208-530 Dęblin | |||||
Strona internetowa |
Dęblin położony jest w historycznej Małopolsce, w południowo-zachodniej części ziemi stężyckiej, przy ujściu rzeki Wieprz do Wisły, w szerokiej dolinie rzecznej, która osiąga 15 km szerokości. Dolina ma budowę terasową. Najstarsza terasa położona jest 20 m nad zwierciadłem Wisły.
Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. miasto miało 16 058 mieszkańców.
W 1629 roku właścicielem wsi w powiecie stężyckim województwa sandomierskiego był Piotr Aleksander Tarło.
W średniowiecznych zapiskach można się spotkać z nazwami Deblin (1505) i Deblyn (1508) co oznacza, że osada nazywana była wtedy Deblinem. W połowie XVI wieku pojawia się obecna nazwa. Nie istnieje żadna potwierdzona dostatecznymi argumentami hipoteza dotycząca jej pochodzenia. W okresie zaborów, po wybudowaniu w 1842 w pobliżu Dęblina twierdzy, miasto nosiło nazwę Iwanogród (ros. Ивангород), na cześć Iwana Paskiewicza, namiestnika Królestwa Polskiego.
W jednym z przedmieść Chicago, Oak Lawn, Illinois, w którym prawie co piąty mieszkaniec jest polskiego pochodzenia, znajduje się ulica Deblin Lane.
Legenda głosi, że nazwa wzięła się od tego, że w Dęblinie rosło dużo dębów, a w rzekach pływały ryby liny.
W latach 1961–1981 pod polską banderą pływał po morzach europejskich drobnicowiec „Dęblin”.
Zabytki w Dęblinie:
Na lewym brzegu Wisły, kilkanaście kilometrów od Dęblina, znajduje się jeden z większych kompleksów leśnych w Polsce – Puszcza Kozienicka. Większość jej drzewostanu – głównie w części wschodniej – stanowi sosna. Występują w niej też dęby i graby. W części zachodniej rosną lasy mieszane z jodłą, brzozą, grabem, świerkiem, osiką i jesionem. Miejscami zachowały się nieliczne jawory i modrzewie.
Na prawym brzegu Wisły, na północ od Dęblina występują bory sosnowe i sosnowo-dębowe, a w podmokłych dolinach łęgi, najczęściej wierzbowo-topolowe i jesionowo-olszowe. Na tym terenie do większych kompleksów leśnych należą lasy garwolińskie, ciągnące się wzdłuż nadwiślańskiej krawędzi Wysoczyzny Żelechowskiej. Na lewym brzegu Wieprza w północno-zachodniej części Wysoczyzny Lubartowskiej rosną lasy gołębskie.
Dęblin ma obszar 38,51 km² (2002), w tym:
Miasto stanowi 6,26% powierzchni powiatu.
Dane z 31 grudnia 2014:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
Jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
Populacja | 17876 | 100 | 8456 | 51 | 8437 | 49 |
Gęstość zaludnienia [mieszk./km²] | 464 | 227 | 236 |
Na początku lat 90., wraz z całym krajem, Dęblin przeszedł okres zasadniczych przemian gospodarczych. Duże państwowe przedsiębiorstwa, związane z obronnością kraju, zwalniały pracowników i zmniejszały produkcję. Obecnie obiekty w niektórych wojskowych zakładach są w pełni wykorzystywane i odnajmowane dęblińskim przedsiębiorcom. W mieście powstało około tysiąca nowych prywatnych podmiotów gospodarczych. Otworzono między innymi przedsiębiorstwa przemysłu dziewiarskiego, konfekcyjnego, materiałów budowlanych, przetwórstwa owocowo-warzywnego. Przedsiębiorstwo komunalne przekształcone w spółkę z o.o. również notuje systematyczny wzrost[potrzebny przypis]. Najwięcej osób zatrudnionych jest w przemyśle na rzecz wojska, tj. w Wojskowych Zakładach Lotniczych Nr 3 oraz w Wojskowych Zakładach Inżynieryjnych.
Dęblin posiada wiele połączeń drogowych i kolejowych. Rangę miasta podnosi usytuowane w nim wojskowe lotnisko Dęblin-Irena. Obecnie lotnisko służy przede wszystkim szkoleniu pilotów.
Dęblin ma liczne połączenia kolejowe, m.in. z Lublinem, Warszawą, Otwockiem, Radomiem, Bydgoszczą, Białą Podlaską, Łukowem, Przemyślem, Szczecinem i Kielcami. Funkcjonuje również komunikacja prywatna. Główne linie to Dęblin PKP – Dęblin Rynek, Dęblin – Stawy – Ryki – Lublin, Dęblin – Ryki – Otwock – Warszawa oraz Dęblin – Puławy.
Dęblin jest ważnym węzłem kolejowym. Przebiegają przezeń: linia kolejowa 7 Warszawa Wschodnia – Dorohusk (przez Lublin) i linia 26 do Radomia (przez Pionki). Dziennie na stacji zatrzymuje się kilkadziesiąt pociągów regionalnych i międzyregionalnych.
Przez miasto przechodzą drogi krajowe i wojewódzkie:
Większość mieszkańców Dęblina stanowią katolicy. W mieście działalność religijną prowadzą następujące kościoły i związki wyznaniowe:
Największym klubem sportowym w miejscowości jest występujący aktualnie w A klasie MKS „Orlęta 1925” Dęblin. Orlęta 1925 są kontynuatorem tradycji założonego w 1925 roku Wojskowego Klubu Sportowego Orlęta Dęblin. Na dzisiaj we wszystkich sekcjach klubu zrzeszonych jest ponad 200 osób w tym 100 dzieci. Drużyna szachowa Czarni Dęblin z powodzeniem występuje w II Lidze Seniorów. W miejscowości działa również klub piłkarski Gabaryty Dęblin. Drużyna występuje obecnie w B klasie. Działa też klub tenisa stołowego U-MKTS LOB Dęblin, którego dwa zespoły występują obecnie w IV Lidze Lubelskiej.
Puławy, Ryki, Stężyca, Sieciechów.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Dęblin, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.