Cypr Północny: Państwo nieuznawane

Republika obejmuje ok. 25% ludności i 36% terytorium wyspy.

Turecka Republika Cypru Północnego

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti

Flaga Herb
Hymn: İstiklâl Marşı (Marsz niepodległości)
Język urzędowy	turecki
Stolica	Nikozja Północna (Lefkoşa)
Ustrój polityczny	republika autonomiczna
Głowa państwa	prezydent Ersin Tatar
Status terytorium	państwo nieuznawane na arenie międzynarodowej, terytorium sporne
Zależne od	de iure  Turcji de facto niepodległe państwo
Szef rządu	premier Ünal Üstel
Powierzchnia  • całkowita  • wody śródlądowe	3355 km² 2,7%
Liczba ludności (2014)  • całkowita   • gęstość zaludnienia  • narody i grupy etniczne	313 626 86 osób/km² Turcy cypryjscy Grecy cypryjscy
Waluta	Lira turecka (TL)
Powstanie	15 listopada 1983
Strefa czasowa	UTC +2 – zima UTC +3 – lato
Kod ISO 3166	TR
Domena internetowa	.tr
Kod samochodowy	TR
Kod telefoniczny	+90 392
Multimedia w Wiki Commons
Informacje w Wikipodróżach
Hasło w Wikisłowniku

Cypr Północny posiada własny rząd, parlament, konstytucję i hymn (İstiklâl Marşi). Członkowie parlamentu liczą 50 członków i są wybierani w wyborach powszechnych co 5 lat, prezydent wybierany jest co 5 lat. Dwie największe partie polityczne to Partia Jedności Narodowej oraz Turecka Partia Republikańska.

Osobny artykuł: Wybory prezydenckie na Cyprze Północnym w 2005 roku.

Cypr Północny administracyjnie został podzielony na 6 dystryktów, jednak z punktu widzenia Republiki Cypryjskiej jego tereny wciąż wchodzą w skład jednostek administracyjnych Cypru.

Jedynym państwem oficjalnie uznającym na arenie międzynarodowej Cypr Północny jest Turcja. Organizacja Narodów Zjednoczonych uznaje to terytorium za obszar Cypru pod turecką okupacją. W 2004 Cypr Północny został formalnym członkiem Organizacji Współpracy Islamskiej. W tym samym roku Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy nadało Turkom cypryjskim status obserwatora. Nachiczewańska Republika Autonomiczna wydała rezolucję uznającą niepodległość Cypru Północnego, czego jednak nie uczynił sam Azerbejdżan. W październiku 2012 Cypr Północny został obserwatorem Organizacji Współpracy Gospodarczej.

Unia Europejska konsekwentnie odmawia uznania Cypru Północnego i nazywa teren republiki obszarem Republiki Cypru pod turecką okupacją.

• 11 tys. lat p.n.e. – pierwsi osadnicy na wyspie Cypr.
• XIV wiek p.n.e. – Mykeńczycy opanowali wyspę.
• XV wiek – Wenecja podbiła Cypr.
• 1571 – Imperium Osmańskie zdobyło wyspę.
• 1878 – w wyniku kongresu berlińskiego Osmani odstąpili Cypr Wielkiej Brytanii.
• 1925 – wyspa oficjalnie kolonią brytyjską.
• 1950 – w referendum greccy Cypryjczycy w 60% opowiedzieli się za przyłączeniem do Grecji.
• 1957 – Cypr brytyjską autonomią.
• 1960 – wyspa uzyskała niepodległość.
• 1963 – starcia między mieszkańcami greckiej i tureckiej części wyspy.
• 1964 – oddziały UNFICYP wylądowały na terytorium Republiki Cypru.
• 15 lipca 1974 – domagająca się przyłączenia Cypru do Grecji opozycja, z Gwardią Narodową na czele, dokonała krwawego zamachu stanu obalając legalne władze Cypru, mordując przy okazji setki Turków i prorządowych Greków.
• 20 lipca 1974 – inwazja turecka zakończona pokonaniem Gwardii Narodowej i zajęciem północnej części wyspy, przez tureckie wojska okupacyjne, pozostające tam do dziś. Brak ruchu osobowego pomiędzy częściami podzielonej wyspy. Na nieokupowanej części terytorium do władzy powrócił legalny rząd Cypru, a teren ten stał się państwem niemal wyłącznie greckim etnicznie i językowo.
• 13 lutego 1975 – proklamowanie Tureckiego Federalnego Państwa Cypru (Kıbrıs Türk Federe Devleti), czysto nominalnie wchodzącego w skład Cypru. Rozpoczyna się masowa akcja kolonizacyjna, z zasiedlaniem północnej części wyspy przez Turków z kontynentu, aktualnie stanowiących już większą część jej mieszkańców.

   

• 15 listopada 1983 – proklamowano Turecką Republikę Północnego Cypru, ogłaszając jednocześnie niepodległość.
• 2003 – przywrócenie swobody przepływu osób pomiędzy obiema częściami wyspy, jako krótkie odwiedziny, bez możliwości zmiany stałego zamieszkiwania.
• 2004 – Referendum w sprawie zjednoczenia wyspy i akceptacja tzw. planu Annana zjednoczenia wyspy, przez większość mieszkańców Cypru Północnego. Plan odrzucony został po greckiej stronie wyspy, jako – zdaniem Greków – drastycznie nierówno traktujący strony konfliktu, ekonomicznie i w sferze bezpieczeństwa. W szczególności: zwrotowi podlegałaby tylko ⅓ własności ziemi, greckie siły zbrojne miałyby być niezwłocznie rozwiązane (oddziały cypryjskie) lub wycofane do Grecji (oddziały Republiki Greckiej), natomiast tureckie siły zbrojne miałyby pozostawać na wyspie, jeszcze przez co najmniej 15 lat. Wątpliwość Greków budziła też zbyt duża – ich zdaniem – liczba tureckich osadników, którzy mieliby następnie stać się obywatelami zjednoczonego Cypru.

 

Zgodnie z wynikami spisu powszechnego z 2006 roku, przeprowadzonego przez władze Cypru Północnego, 120 007 obywateli Cypru Północnego (tj. 67,41%) posiadało obydwoje rodziców urodzonych na Cyprze oraz 12 628 (7,09%) jednego rodzica urodzonego na Cyprze, natomiast 42 572 obywateli Cypru Północnego (23,91%) posiada obydwoje rodziców urodzonych w Turcji. Ponadto według danych tego spisu 133 937 mieszkańców Cypru Północnego (50,5%) miało wyłącznie obywatelstwo Cypru Północnego, 42 795 mieszkańców (16,1%) miało, poza obywatelstwem Cypru Północnego, również inne obywatelstwo, w tym 33 870 (12,8%) tureckie, natomiast 77 731 mieszkańców (29,3%) miało wyłącznie tureckie obywatelstwo.

Religie

• Islam (99%)
• Chrześcijaństwo (0.4%)

 

Siły zbrojne Tureckiej Republiki Cypru Północnego to Dowództwo Sił Bezpieczeństwa, które składa się z 8000 żołnierzy. Armia ta jest słabo uzbrojona i silnie uzależniona od Turcji, z której to czerpie większość swojego korpusu oficerskiego. Głównym zadaniem tych jednostek jest ochrona zielonej linii oraz utrzymanie bezpieczeństwa wewnętrznego.

Ponadto, na terenie Cypru Północnego, stacjonują również jednostki regularnych tureckich sił zbrojnych.

Z Turcji z portów Alanya i Tasucu pływają promy przewoźnika Akgünler do portu Girne (Kirenia) na północnym wybrzeżu Cypru. Port lotniczy Ercan – międzynarodowy port lotniczy położony 18 km na południowy wschód od Nikozji jest głównym portem lotniczym Cypru Północnego. Ze względu na położenie na tureckiej części wyspy, lotnisko jest obsługiwane wyłącznie przez tureckie linie takie jak Turkish Airlines, Onur Air czy Pegasus Airlines.

• Zielona linia

• Zypern Times
• Strona internetowa Cypru Północnego (ang.)
• „Państwo, którego nie ma na mapach” (artykuł z obszernym opisem historii)
• Treaty of Guarantee. Signed at Nicosia, on 16 August 1960
• Cypr Północny – najciekawsze atrakcje turystyczne