Celesyria: Dolina między górami Liban a górami Antyliban

W starożytności miano to nadawano różnym terytoriom na obszarze między Cylicją a Egiptem. Diodor Sycylijski w swym dziele Biblioteka historyczna (II 2,3) opisując na podstawie relacji Ktezjasza z Knidos podboje dokonane przez Ninusa (legendarnego założyciela Niniwy), wymienia wśród podbitych krain: Egipt, Fenicję, Celesyrię, Cylicję, Pamfilię, Licję, Karię, Frygię i Lidię. W tym wypadku nazwa ta najprawdopodobniej odnosi się do całej Syrii. W innym miejscu Diodor jednak podaje, że Celesyria otacza Fenicję (Biblioteka historyczna XVIII 6,3), co może odnosić się do doliny Bekaa – części Syrii, wklęsłej doliny pomiędzy łańcuchami gór Liban i Antyliban (obecnie w granicach Syrii i Libanu).

W czasach rywalizacji Seleukidów i Ptolemeuszy nazwa ta stopniowo objęła prawie całą południową Syrię (terytoria pomiędzy górami Liban a Eufratem) z Heliopolis (obecnie Baalbek), Palmyrą, Emesą i Damaszkiem – włącznie z Judeą.

Za czasów cesarza Hadriana w II wieku stolicą eparchii Celesyrii był Damaszek w południowej Syrii.

Pod koniec II wieku Septymiusz Sewer podzielił Syrię na dwie prowincje i nazwą Celesyria określano całą Syrię północną (włącznie z Kommageną) ze stolicą w Laodycei Nadmorskiej – w odróżnieniu od Syria Phoenice (obejmującej Fenicję i dawną Celesyrię).

• Tomasz Grabowski: Ostatni triumf Ptolemeuszy. Czwarta wojna syryjska (221-217 p.n.e.). Kraków: Towarzystwo Wydawnicze "Historia Iagellonica", 2010, s. 131-137. ISBN 978-83-62261-17-8.
• Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988, s. 139. ISBN 83-01-03529-3.
• Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum, 1980.