Andrzej Zybertowicz: Polski socjolog

30 września 1954 w Bydgoszczy) – polski socjolog, publicysta i nauczyciel akademicki, profesor nauk społecznych, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, doradca społeczny prezydentów RP: Lecha Kaczyńskiego (2008–2010) i Andrzeja Dudy (od 2015).

Andrzej Zybertowicz

Andrzej Zybertowicz (2008)
Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	30 września 1954 Bydgoszcz
Pełne imię i nazwisko	Andrzej Janusz Zybertowicz
Profesor nauk społecznych
Specjalność: socjologia wiedzy, teoria społeczna
Alma Mater	Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Doktorat	1985
Habilitacja	1997
Profesura	1 grudnia 2021
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Okres zatrudn.	1977–2020
Dyrektor
Instytut	Instytut Socjologii UMK
Okres spraw.	1998–2006
Multimedia w Wiki Commons
Cytaty w Wikicytatach

Wykształcenie i działalność zawodowa

W 1977 ukończył studia historyczne na UMK oraz archiwistyczne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. W 1985 uzyskał stopień naukowy doktora na UAM na podstawie pracy Problem stosowania teorii materializmu historycznego we współczesnej historiografii polskiej, której promotorem był Jerzy Topolski. Stopień doktora habilitowanego otrzymał w 1997 na Uniwersytecie Warszawskim w oparciu o dorobek naukowy oraz rozprawę zatytułowaną Przemoc i poznanie: Studium z nie-klasycznej socjologii wiedzy. W pracy naukowej specjalizuje się w zagadnieniach z zakresu socjologii wiedzy i teorii społecznej.

Został pracownikiem naukowym Instytutu Filozofii UMK, w latach 1989–1995 pracował w Katedrze Socjologii, od 1995 związany z Instytutem Socjologii UMK (w latach 1998–2006 pełnił funkcję jego dyrektora). Został kierownikiem Podyplomowego Studium Socjologii Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Zakładu Interesów Grupowych. Objął stanowisko profesora nadzwyczajnego UMK, był również profesorem nadzwyczajnym Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi. Wchodził w skład Komitetu Naukoznawstwa Polskiej Akademii Nauk.

Jest autorem tekstów publikowanych na łamach m.in. „W Sieci”, „Naszego Dziennika” i „Gazety Polskiej”.

W czerwcu 2020 Prezydium Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów podjęło decyzję odmawiającą przedstawienia prezydentowi jego kandydatury do tytułu profesora. Andrzej Zybertowicz tytuł profesora nauk społecznych otrzymał 1 grudnia 2021.

Działalność publiczna

Na początku lat 80. związany z grupą „Sigma”, działającą w ramach Socjalistycznego Związku Studentów Polskich. W 1980 opracował wraz z Romanem Bäckerem tekst programowy pt. Ostatnia szansa PZPR w ramach Komisji Konsultacyjno-Porozumiewawczej Podstawowych Organizacji Partyjnych w Toruniu należącej do tzw. struktur poziomych PZPR.

W stanie wojennym kolportował autorską ulotkę przeciw jego wprowadzeniu. Publikował w „Obecności”, toruńskim piśmie podziemnym, zajmował się dystrybucją nielegalnych wydawnictw. Od 6 lipca do 14 września 1982 był aresztowany, zwolniony z uwagi na stan zdrowia. Sprawę umorzono w 1983 na mocy amnestii. Był współzałożycielem Społecznego Stowarzyszenia Obrony Praw Człowieka i wykładowcą w Klubie Myśli Politycznej w Toruniu.

W 2006 był ekspertem Komisji Weryfikacyjnej Wojskowych Służb Informacyjnych. Od 2006 do 2007 przewodniczył radzie programowej Centralnego Ośrodka Szkolenia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Od 1 lipca 2007 do 16 listopada 2007 był głównym doradcą premiera Jarosława Kaczyńskiego do spraw bezpieczeństwa. Od 2008 do 2010 był doradcą prezydenta Lecha Kaczyńskiego do spraw bezpieczeństwa państwa.

Uważany jest za twórcę sloganu i głównego teoretyka tzw. układu polityczno-biznesowego. W 2014 został członkiem rady programowej Prawa i Sprawiedliwości. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w tym samym roku startował z listy PiS w okręgu nr 2 obejmującym województwo kujawsko-pomorskie i nie uzyskał mandatu posła, zdobywając 39 911 głosów.

Był członkiem komitetów naukowych II i III Konferencji Smoleńskiej z lat 2013–2014, dotyczących katastrofy samolotu Tu-154 w Smoleńsku z 10 kwietnia 2010.

We wrześniu 2015 został doradcą społecznym prezydenta RP Andrzeja Dudy. Został również doradcą szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego. W grudniu 2021 wszedł w skład Rady ds. Bezpieczeństwa i Obronności działającej w ramach Narodowej Rady Rozwoju.

W sierpniu 2023 z rekomendacji posłów Prawa i Sprawiedliwości został powołany przez Sejm w skład Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022. Odwołany przez Sejm 29 listopada 2023.

• O obiektywnej funkcji społecznej ruchu robotniczego i ideologii marksistowskiej w XIX wieku, „Acta Universitatis Nicolai Copernici” nr 143, Toruń 1983.
• Między dogmatem a programem badawczym: problemy stosowania materializmu historycznego we współczesnej historiografii polskiej, PWN, Warszawa-Poznań 1990.
• W uścisku tajnych służb. Upadek komunizmu i układ postnomenklaturowy, Antyk, Komorów 1993.
• Przemoc i poznanie: studium z nie-klasycznej socjologii wiedzy, UMK, Toruń 1995, ISBN 83-231-0645-2.
• Privatizing the police-state: the case of Poland (współautor z Marią Łoś), St. Martin's Press, Nowy Jork 2000.
• Transformacja podszyta przemocą. O nieformalnych mechanizmach przemian instytucjonalnych (współautor z Radosławem Sojakiem), UMK, Toruń 2008.
• III RP: kulisy systemu – rozmawia Joanna Lichocka, Wydawnictwo Słowa i Myśl, Warszawa 2013.

• Prof. dr hab. Andrzej Janusz Zybertowicz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2022-02-25] .^{[martwy link]}
• Sławomir Kalembka (red.), Pracownicy nauki i dydaktyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 1945–1994. Materiały do biografii, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 1995.

• Andrzej Zybertowicz – strona prywatna. [dostęp 2014-03-16].