ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਸਿੱਖ

ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਸਿੱਖ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦਲੇਰ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਨੂੰ ਨਕਾਰ ਕੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਅਪਣਾਇਆ ਸੀ। ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਸ਼ਬਦ ਉਰਦੂ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਪੰਥ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ...

ਗੋਤਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜੱਟਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਇੱਥੇ ਨਾਈ, ਘੁਮਿਆਰ, ਰਾਮਦਾਸੀਏ, ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਸਿੱਖ ਅਤੇ ਤਰਖਾਣ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਾਨਸਾ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ...

ਸੀ। ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਸਿੱਖ (ਗਿੱਲ) ਜਾਤੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। ਪਿੰਡ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਮੰਤਵ ਲਈ ਉਸਨੇ ਨੇ ਹੋਰ ਜਾਤਾਂ ਨੂੰ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜੱਟ-ਸਿੱਖ, ਮਹਾਜਨ, ਮਿਸਤਰੀ...

ਬਣਵਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਪੁਰਾਤਨ ਮੰਦਰ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਤੇ ਪੂਜਾ ਅਰਚਨਾ ਦਾ ਕਾਰਜ ਪਿੰਡ ਦੇ ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦਲਿਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ਅੰਦਰ...

ਅਹਿਮ ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਥਾਂਵਾਂ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸਮਾਧੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਨਨਕਾਣਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਜਨਮਸਥਾਨ ਸਮੇਤ 9 ਗੁਰਦਵਾਰੇ ਨੇ ਅਤੇ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਸਿੱਖ ਮੱਤ...

ਵੰਡੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਆਬਾਦੀ ਲਗਭਗ 4 ਹਜ਼ਾਰ ਦੇ ਕਰੀਬ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਸਿੱਖ, ਰਵਿਦਾਸੀਆ ਸਿੱਖ, ਜੱਟ ਸਿੱਖ,ਹਿੰਦੂ, ਇੱਕ ਘਰ ਮੁਸਲਿਮ, ਨਾਈ, ਸਿੰਬੇ, ਝਿਊਰ, ਰਾਜਪੂਤ ਜਾਤੀਆਂ ਦੇ...

ਬੁਰਜ ਝੱਬਰ ਪਿੰਡ ਦਾ ਜੰਪਪਲ ਇੱਕ ਇਨਕਲਾਬੀ ਗਾਇਕ ਅਤੇ ਖੇਤ ਮਜ਼ਦੂਰ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ। ਉਹ ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਸਿੱਖ ਨਿਮਨ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਗੀਰਦਾਰੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਆਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ...

ਸਾਰੇ ਸਿੱਖ ਸਲਤਨਤ ਤੋਂ ਫ਼ੈਜ਼ ਯਾਬ ਹੁੰਦੇ ਰਹੇ। ਸਿਵਾਏ ਮੁਸਲਮਾਨ ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਰਹਿਨੁਮਾਈ ਦੇ , ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਸ਼ੱਕ ਸ਼ਬੇ ਦੀ ਨਿਗਾਹ ਨਾਲ਼ ਦੇਖਦੇ ਸਨ , ਜਿਹੜੇ ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਜਨੂੰਨੀਆਂ...

ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ। ਉਸਨੇ ਝੰਡਾ ਸਿੰਘ ਦੇ ਇੱਕ ਸੇਵਾਦਾਰ ਰੰਗਰੇਟਾ ਜਾਂ ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਸਿੱਖ ਨੂੰ ਰਿਸ਼ਵਤ ਦਿੱਤੀ, ਉਸਨੇ ਝੰਡਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਡੇਰੇ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਪਿੱਛੇ...

ਅਤੇ ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 150 ਹੈ। ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ ਸਕੂਲ ਹੈ, ਸਭ ਤੋਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਭਾਕੂ ਮਾਜਰਾ ਅਤੇ ਚਮਕੌਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਾ...

ਹਨ ਕਲਸੀ ਅਤੇ ਗਾਲ੍ਹੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਸਿੱਖ, ਚਮਾਰ, ਹਿੰਦੂ ਘੁਮਿਆਰ, ਮੁਸਲਮਾਨ ਘੁਮਿਆਰ, ਹਿੰਦੂ ਨਾਈ ਸਿੱਖ ਨਾਈ, ਮੁਸਲਮਾਨ ਨਾਈ ਵੀ ਵਸਦੇ ਹਨ। ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਛੀਂਬਿਆਂ...

ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਤੀਜੇ ਗੁਰੂ। ਗੁਰ ਅਮਰਦਾਸ ਸਾਹਿਬ ਸਿੱਖੀ ਦੇ ਖ਼ਾਸ ਨੁਹਾਰਕਾਰ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਤਨਜ਼ੀਮ ਮੰਜੀ ਕਹਾਉਂਦੇ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਤਾਅਰਫ਼ ਕਰ ਟ੍ਰੇਨ ਹੋਏ ਸਰਬਰਾਹ ਮੁਕੱਰਰ ਕੀਤੇ, ਸਿਸਟਮ...

ਨੂੰ ਪਛਾਣਿਆ ਅਤੇ ਉਸੇ ਰਾਹ ਤੇ ਚੱਲੇ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਹਮ-ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਵੀ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਮਜ਼ਬੂਤ ਇਰਾਦੇ ਤੇ ਦ੍ਰਿੜ...

ਉਹ ਸਾਰੇ ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹੀ ਵਾਪਿਸ ਆ ਗਏ। ਸੇਖੋਂ ਗੋਤ ਦੇ ਕੁਝ ਲੋਕ ਨਾਈ ਤੇ ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਸਿੱਖ ਆਦਿ ਦਲਿਤ ਜਾਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮਾਲਵੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੇਖੋਂ ਗੋਤ...

ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਏ ਨੂੰ 5 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਗੁਰੂ ਕੇ ਬਾਗ ਅਸਥਾਨ ਉਪਰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮਿਲੇ। ਸਿੱਖ ਵਿਦਵਾਨ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਸਤਬੀਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਅਨੁਸਾਰ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨਿਮਰਤਾ ਦੇ ਪੁੰਜ...

ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ- ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਟਰੇਚਰ ਨਮੂਨਾ ਪੁਰਾਣੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸਲੋਕ ਫ਼ਰੀਦ ਸਿੱਖ ਮਜ੍ਹਬੀ ਲਿਟਰੇਚਰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਲਿਟਰੇਚਰ ਹਿੰਦੂ ਲਿਟਰੇਚਰ ਈਸਾਈ ਲਿਟਰੇਚਰ ਦੁਨਿਆਵੀ ਲਿਟਰੇਚਰ ਨਵਾਂ ਲਿਟਰੇਚਰ...

ਰਾਜ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਤਾਕਤ ਕਾਫੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਦੇ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਖੁੱਲ੍ਹਾਂ ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਪੱਖਪਾਤ ਤੋਂ ਉਚੇਰਾ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਦੇ ਵਧੀਕ ਨੇੜੇ ਹੈ। ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦਾ...

ਕਾਮਨ, ਝੋਕ, ਕਾਫ਼ੀਆਂ, ਸਲੋਕ, ਕਬਿੱਤ, ਅਖਾਣ, ਦੋ ਅਰਥੇ ਸਵਾਲ, ਜ਼ਨਾਨੇ ਗਾਉਣ, ਆਮ ਗੀਤ, ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਗੀਤ, ਬੁਝਾਰਤਾਂ, ਅਲੰਕਾਰ ਤੇ ਚਮਤਕਾਰੀ ਸ਼ਾਇਰੀ, ਅਰਥ ਅਲੰਕਾਰ, ਚੋਟ ਬਾਜ਼ੀ, ਸ਼ਾਇਰਾਂ...

ਸੱਟ ਲਾਏ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇਕ ਕੌਮੀ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਵਿਚ ਇਕਮੁੱਠ ਕਰਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਸੰਗਠਨ ਕੰਮ ਅਤੇ ਕੌਮੀਅਤ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਮਜਬ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ, ਇਸ ਕੌਮੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਮੁੜ...

ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮੀ ਦੇਸ਼ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਜਿਹੜੇ ਸੁਪਨੇ ਲਏ ਸਨ,ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਇਹ ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਉਦੇਸ਼ ਪੂਰਨ ਨਾ ਹੋਇਆਂ।ਮੁਗ਼ਲ ਰਾਜ ਨੂੰ ਪਕਿਆਈ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਦੋਂ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਹੀ ਸਨ।ਅਕਬਰ...