Clarmont-Ferrand: Capitala d'Auvèrnha, chapluòc dau Puèi de Doma
Clarmont-Ferrand (prononciat localament , dins le lengatge literari Clarmont d'Auvèrnha, escriut de còps Clarmont-Farrand; en francés: Clermont-Ferrand) z-es la capitala istorica d'Auvèrnha e v-una de las dètz vialas mai grandas d’Occitània.
Maitot z-es la prefectura dau departament dau Puèi de Doma.
La viala es mencionada per los grècs coma la capitala de la tribú daus arvèrnes (Arverni) davant de se desvolopar a l'epòca galloromana embei le nom d'Augustonemetum au sègle i aC. En tot relevar de la província de l'Aquitània Promèira, fuguèt subjècte aus pilhatges repetits de part daus pòbles qu'envasiguèron Gàllia, sobretot los vandals, los alans, los visigòts e los francs. La viala actuala de Clarmont-Ferrand resulta de la fusion de las doas vialas de Clarmont e de Montferrand en 1633.
Embei una aira urbana a l'entorn de 500 000 abitants, qu'es la mai grand viala dau nòrd d'Occitània e una viala joina e estudianta embei 40 000 estudiants.
Eraudica
Blasonament: «D’azur embei la crotz de golas bordada d’aur, cantonada de quatre flors de lis dau mesme».
Geografia
Clarmont-Ferrand z-es una viala dau centre de l'Estat francés, chapluòc dau departament dau Puèi de Doma.
z-Es situada dins le Massís Centrau a una nautor de 410 mètre e z-es dominada per la Linha daus Puèis (una chadena de volcans sopits) que culmina a 900 mètres. A l’èst de Clarmont comença la plana de Limanha, banhada per le riu d’Alèir.
Clarmont z-es au rescontre de dos grands ais d'autoestradas: la A71 e la A75 (que relia Besièrs embei París) e l'ais Bordèu / Sant Estève / Lion (embei las A89 e A72).
Clima
Le clima de Clarmont se caracteriza per una ben granda amplitud termica embei d'estius franc chauds e d'ivèrns ben freids.
La Linha daus Puèis arrèsta las niulas que vènon de l'oèst en tot alimentar coma aquò las fonts coma Volvic, e maitot en demenir la pluviometria de Clarmont d'Auvèrnha que z-es una de las mai bassas d'Occitània.
Istòria
Clarmont d'Auvèrnha z-es mencionada per le geograf grèc Estrabon embei son nom gal: Nemossos.
Z-èra una viala daus Arvèrnes que vencèron (embei le chapdau gallés Vercingetorix) las legions romanas a rasa de Clarmont, vèrs Gergòia.
Conquestada fin finala par los romans, la viala prenguèt le nom d’Augustonemetum, en onor de l’emperaire August. Creissèt biaucòp e devenguèt una de las mai grandas vialas de Gàllia.
Au sègle V, fuguèt assetjada e conquestada par los visigòts que la conservèron jusca l'an 507, chaçats per los francs.
Au sègle IX, n-òm comenquèt d'apelar la viala Clarmont (de Clarus Mons, qui designava le chastèl qu'aparava la viala). Fuguèt atacada ben de còps per los vikings.
En 1095 le papa Urban II lai presiquèt la Promèira Crosada. La viala de Montferrand fuguèt presa en 1388 per Peiròt de Fontans, rotèir dau partit anglés.
Demografia
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Economia
Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !Transpòrts
Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !Ligasons exterioras
Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !Transpòrts urbans
Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !Administracion
Clarmont z-es devesida en 6 cantons:
- Le canton de Clarmont-Ferrand 1 compta 22 250 abitants
- Le canton de Clarmont-Ferrand 2 compta 24 754 abitants
- Le canton de Clarmont-Ferrand 3 compta 24 644 abitants
- Le canton de Clarmont-Ferrand 4 compta 22 149 abitants
- Le canton de Clarmont-Ferrand 5 compta 27 135 abitants
- Le canton de Clarmont-Ferrand 6 compta 25 802 abitants
Patrimòni
Clermont-Ferrand z-es classada viala d'art e d'istòria.
Edificis religiós
- Nòstra Dama dau Pòrt : bastida au sègle XII e classada per l'UNESCO au Patrimòni Mondiau de l'Umanitat.
Catedrala e estatua d'Urban II - Catedrala de Nòstra Dama de l'Assompcion
Monuments civils e luòcs remirables
- Opèra Municipala
Cultura
Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !Espòrt
Festenaus
Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !Musèus
Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !Relacions internacionalas
Vilas embessonadas
Reialme Unit: Aberdeen.- Reialme Unit: Salford.
Alemanha: Ratisbona.
Bielorussia: Gomel.
Espanha: Uviéu.
.svg)
Acòrdis de cooperacion
Portugal: Braga
Estats Units: Norman (Oklahoma)
Personatges celèbres nascuts
- Apollinar de Clarmont, comte d'Auvèrnha
- Charles-Toina Ravel, poèta occitan de la Revolucion
- Blasi Pascal (1623-1662), filosòf, teologian e matematician
- Antòni Francés Marmontèl (1816-1898), pianista e pedagòg
- Édouard Michelin (1859-1940), inventor dau pneumatic desmontable
- Fernand Forèst (1851-1914), inventor dau motor de combustion intèrna
Articles connèxes
- Lista daus evesques de Clarmont
Liams extèrnes
- Enciclopèdia daus chamins de fèrre
Nòtas e referéncias
Nòtas
Referéncias
Wikidata: Q42168
Multimedia: Clermont-Ferrand
This article uses material from the Wikipedia Occitan article Clarmont-Ferrand, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Lo contengut es disponible jos licéncia CC BY-SA 4.0 levat mencion contrària. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Occitan (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.