Doctoraat: Academische graad

De bijbehorende titel is doctor of dr. Het behalen van een doctoraat heet promotie, en de persoon die dat doet heet (in Nederland) promovendus of (in België) doctorandus. De benaming is afgeleid van het Latijnse gerundivum dat "hij die moet promoveren/doctoreren" betekent.

Het doctoraatsdiploma ofwel de promotiebul wordt verkregen na de geslaagde verdediging van een proefschrift. Dit is een origineel wetenschappelijk werk waaraan doorgaans meerdere jaren is gewerkt. Het doctoraatsdiploma kan ten vroegste drie jaar na aanvang behaald worden. In de praktijk neemt het wetenschappelijk onderzoek 4 tot 6 jaar in beslag. Meestal is men in die periode aangesteld aan een universiteit of in een wetenschappelijke instelling: contractueel of via een beurs of als assistent aan de universiteit.

Het doctoraat moet niet verward worden met het doctoraalexamen, het afsluitende examen dat in Nederland leidde tot de drs. titel, inmiddels vervangen door de graad van master.

Een doctoraat kan ook toegekend worden voor bijzondere verdienste, zonder dat de kandidaat een wetenschappelijk werk moet verdedigen. Men spreekt dan van een eredoctoraat (doctoratus honoris causa).

Sinds 2004 is het in Vlaanderen, en sinds 2010 ook in Nederland, mogelijk voor kunstenaars en ontwerpers om een doctoraat in de kunsten te behalen. Het doctoraat in de kunsten wordt behaald op basis van een artistieke prestatie, aangevuld met een reflectie op het werkproces door de doctorandus (mogelijk, maar niet noodzakelijk, onder de vorm van een proefschrift).

• Hoogleraar
• Ius promovendi (promotierecht)
• Proefschrift
• Universiteit
• Wetenschappelijke promotie

• ‘Kunstenaar wordt doctor in de kunsten’, De Standaard, 10 september 2004