Tekenen

t Kan verdeeld wödden in twi'jen. Ie heb 't 'woorneemings-tèken', wat dan ok enuumd kan wödden: tèken naor de natuur, wat met beduuld wöd dat de tekenaar 'tgien tekent wat e kan ziene en doorbi'j de natuur zo warklik mooglik ofbeeld. En ie hebt d'r nog iene: 'verbeeldings-tèken', wat a'j ok kunt zeggen as: teken naor de verbeelding, wat met beduuld wöd dat de tekenaar tekent wat e anvuult, hoe as e de realiteit op dat moment ervaort en wat as hi'j in dingen zöt. Ofwel, abstracte en abstracteerde tekenkunst. 'n Tekening kan as betiekenisloos zeene wödden, of 't kan ok 'n verwarking of 'n interpretatie van 'n veurstelling wèzen.

Tekeningen wödt emaakt deur grafietpotlood, holtskool, kontépotlood, siberies kriet, pastel of inkt. De pasteltechniek wöd vake zeen as 'n tekentechniek, maar 't wöd toch in edeeld bi'j de schilderskaante. Pentekening wöd emaakt met 'n tekenpenne of 'n rietpenne, en inkt of bister. Toen as de potlood nog niet bestund, tekenden zi'j altied met 'n zilverstifte op veurbewarkt papier. Tèken kon ok edaon wödden met penseel en Oost-Indiese inkt, maar ok eventueel met varve. Bi'j 'n combenatie van inkt en water wöd d'r ok wel espreuken van ewassen (pen)tekening. Hierbi'j wöd lichtere parti'jen in scchilderd met 'n verdunnen oplössing van tekeninkt of watervarve. De draoger is miestal pepier of karton, maar ok hier bint dan weer vulle uutzöndering op.

Vake kump t tèken veur t schilderi'je of beeld, as zijnde de veurstudie. Dan sprek ie over schetsen. Deur de onderzuukende karakters van de kunstenaars wödt met tekening sneller tot de essentie deur-edrung, bint ze spontaner en gevuuliger. De kunstenaar kan in zien tekening zien grenzen verleggen en op onderzuuk uutgaon wat veur 'm of heur belangriek is.

In de 20e eeuwe hef de tekenkunst de staotus kregen van 'n zulfstaandige kunstvörme. De tekening die doorbi'j onstaon wöd 'autonome tekenkunst' enuumd.

t Stripverhaal is 'n kombenatie van tekenkunst en schrieveri'je (literatuur).

Dit artikel is eskreaven in et sallandsk.