L-Isla

L-Isla tinsab fuq ilsien art li jinsab spalla ma' spalla mal-Birgu, u jħares lejn il-Belt Valletta. Din il-belt hi wkoll magħrufa bħala Senglea. Fl-antik dan l-ilsien art kien magħruf bħala l-Għolja ta' San Ġiljan minħabba l-kappella żgħira li kien hemm iddedikata lil dan il-qaddis.

L-Isla / Senglea
Malta
Amministrazzjoni
Stat sovran	Malta
Reġjuni ta’ Malta	Port Region (Port) (en)
Ġeografija
Koordinati	35°53′16″N 14°31′01″E / 35.8878°N 14.5169°E / 35.8878; 14.5169 14°31′01″E / 35.8878°N 14.5169°E / 35.8878; 14.5169
L-Isla L-Isla (Malta)
Superfiċjenti	0.2 kilometru kwadru
Għoli	18 m
Demografija
Popolazzjoni	2,784 abitanti (31 Marzu 2014)
Informazzjoni oħra
bliet ġemellati	Cassino (en)
islalocalcouncil.com

L-Isla għandha t-titlu ta' Città Invicta, minħabba l-episodju fl-Assedju l-Kbir tal-1565, meta id-difensuri ta' din il-peniżola rnexxielhom jirreżistu u jirribattu l-attakki tat-Torok minn fuq is-swar tagħha. L-isem ta' din il-belt hu x'aktarx ġej mit-Taljan, penisola, li fuq il-mapep antiki seta' tqassar għal 'isola' u wara sar Isla. Intant jista' jkun ukoll li l-isem ġej mix-xebħ tal-art ma' 'lsien' ħiereġ 'il barra.

Fi żmien meta l-Ordni ta' San Ġwann kien il-Birgu, din l-art kienet tintuża għall-kaċċa. Fl-1555 il-Gran Mastru Claude De La Sengle ta l-bidu tal-urbanizzazzjoni fuq din l-art u tħejja anki pjan forma ta' skakkiera, l-istess bħal ma wara sar biex inbniet il-Belt Valletta. Hu għalhekk li l-Isla bdiet tissejjaħ Senglea.

Matul it-Tieni Gwerra Dinjija, l-Isla sofriet bumbardamenti kbar li qerdu ħafna mill-belt u qatlu ħafna abitanti. Fis-16 ta' Jannar 1941, blitz mil-Luftwaffe fuq l-HMS Illustrious, li kien irmiġġat ma' Parlatorio Wharf, taħt Kordin, ikkawża distruzzjoni kbira ta' din il-belt. Il-knisja parrokkjali ntlaqtet ukoll. Ir-Re Ġorġ VI żar l-Isla meta kien Malta, fl-20 ta' Ġunju 1943.

Fl-24 ta' Awwissu 1957, ġiet ikkonsagrata l-Bażilika l-ġdida li nbniet flok dik li waqgħet fil-gwerra.

• Il-Bażilika u knisja parrokkjali ddedikata lit-Twelid tal-Madonna.
• Ix-xatt tal-Isla.
• Il-Ġnien tal-Gardjola bil-veduta tal-Port il-Kbir.
• Il-knisja tal-Portosalvu (San Filippu Neri).
• L-akkwati tal-Maċina li jagħtu għall-Baċir Nru 1 f'Bormla (illum ambjent ta' rilassament).

• Juan Bautista Azopardo (20 ta' Frar 1772 – 23 ta' Ottubru 1847), fundatur tal-Flotta Navali Arġentina (1810).

• Francesco Zahra (1710–1773), pittur.
• Fortunato Panzavecchia (1779–1850), qassis, storiku, edukatur u lingwista.
• Giorgio Mitrovich (1795–1885), politiku.
• Louis Shickluna (1808–1880), bennej tal-bastimenti fil-Kanada.
• Andrea De Bono (1821–1871), esploratur tax-xmara Nil u x-xmara Sobat fl-Afrika.
• Ignazio Panzavecchia (1855–1925), qassis u politiku.
• Mauro Inguanez (1887–1955), qassis u librar.
• John F. Marks (1894–1954), bniedem intellettwali u attivist fil-Partit Laburista.
• Erin Serracino Inglott (1904–1983), lessikografu, lingwista, traduttur, awtur.
• Gigi Gauci (1911–2003), politiku u wieħed mill-fundaturi tal-Partit Laburista.
• Charles Clews (27 ta' Settembru 1919 – 29 ta' Jannar 2009), attur komiku, kittieb u editur, imwieled l-Isla.
• Vitorin Galea (31 ta' Diċembru 1926 – 17 ta' Marzu 1996), attriċi.
• Anthony Perici (1920–2010), politiku u sindku ta' Twinsburg, Ohio.
• Charles Thake (21 ta' Diċembru 1927 – 12 ta' Mejju 2018), attur komiku.

• Michelangelo Vella (7 ta’ Novembru 1710 – 25 ta’ Diċembru 1792), kompożitur, organista u pedagogu.

• Maurits Cornelis Escher (17 ta' Ġunju 1898 – 27 ta' Marzu 1972), inċiżur u litografu.