रामधारी सिंह दिनकर

रामधारी सिंह (२३ सितम्बर १९०८ – २४ अप्रैल १९७४), जे अप्पन कलम नाम 'दिनकर'सँ जानल जाइत छल। ओ भारतीय हिन्दी ओ मैथिली भाषाक कवि, निबन्धकार, स्वतन्त्रता सेनानी, देशभक्त आ शिक्षाविद छल| भारतीय स्वतन्त्रतासँ पहिने लिखल गेल अप्पन राष्ट्रवादी कविताक फलस्वरूप ओ विद्रोहक कविक रूपमे उभरल छल| हिनक काव्यमे वीर रस (वीर भाव) केँ भाव छल, आ हुनकर प्रेरणादायक देशभक्ति रचनाक कारण हुनका राष्ट्रकवि (‘राष्ट्रिय कवि’) आ युग-चरण (युगक चरण) कऽ रूपमे प्रशंसित कएल गेल अछि| ओ हिन्दी कवि सम्मेलनक नियमित कवि छल जहि कारणे ओ हिन्दी भाषी कविता प्रेमीक लेल ओतबे लोकप्रिय आ जुड़ल रहबाक लेल प्रशंसनीय अछि।

रामधारी सिंह दिनकर
रामधारी सिंह दिनकर
जन्मरामधारी सिंह
(१९०८-०९-२३)२३ सितम्बर १९०८
सिमरिया, बंगाल प्रेसिडेन्सी, ब्रिटिश भारत (अब भारत के बिहार के बेगूसराय जिला में)
मृत्यु२४ अप्रैल १९७४(१९७४-०४-२४) (६५ वर्ष)
मद्रास, तमिलनाडु, भारत
निवासबिहार
उपनामदिनकर
पेशा
  • स्वतन्त्रता सेनानी
  • संसद सदस्य
  • निबंधकार
  • साहित्य समीक्षक।
  • पत्रकार
  • व्यंग्यकार


भाषाहिन्दी, मैथिली
मातृसंस्थापटना कलेज, पटना विश्वविद्यालय
साहित्यिक आन्दोलनभारतीय स्वतंत्रता आन्दोलन
उल्लेखनीय कामसभ
  • परशुराम के प्रतीक्षा में
  • रश्मीरथी
  • हुंकार
उल्लेखनीय पुरस्कार
  • १९५९: साहित्यिक अकादमी पुरस्कार
  • १९५९: पद्म भूषण
  • १९७२: भारतीय ज्ञानपीठ
जीवनसाथीश्यामावती देवी
बाल-बच्चा

हस्ताक्षररामधारी सिंह दिनकर
Member of Parliament, Rajya Sabha from Bihar
कार्यकाल
३ अप्रिल १९५२ – २ अप्रिल १९६४ (इस्तीफा द देलक)
राष्ट्रपतिराजेन्द्र प्रसाद (तक १९६२), सर्वेपल्ली राधाकृष्णन
प्रधानमन्त्रीजवाहरलाल नेहरू
उप राष्ट्रपतिसर्वेपल्ली राधाकृष्णन (तक १९६२), जाकिर हुसैन
व्यैक्तिक विवरण
राजनैतिक दलकांग्रेस (तक १९६४)



आधुनिक हिन्दी भाषाक उल्लेखनीय कविमे सँ एक दिनकर कऽ जन्म ब्रिटिश भारतक बङ्गाल प्रेसिडेन्सीक सिमरिया गाममे भेल छल, जे एखन वर्तमान समयमे बिहार राज्यबेगूसराय जिलाक भाग छी। सन् १९५९ मे दिनकरकेँ भारत सरकारद्वारा पद्म भूषण पुरस्कारसँ सम्मानित केनए छल आ तीन बेर राज्य सभामे नामाङ्कित सेहो केनए छल। तहिना हुनक राजनीतिक विचारक बहुत आकार महात्मा गान्धीकार्ल मार्क्स दुनू गोटेद्वारा देल गेल छल। दिनकर अप्पन राष्ट्रवादी कविताक माध्यमे स्वतन्त्रता पूर्व कालमे लोकप्रियता प्राप्त केनए छल।

दिनकर शुरूमे भारतीय स्वतन्त्रता सङ्ग्रामक बखत क्रान्तिकारी आन्दोलनक समर्थन केनए छल मुदा बादमे ओ गान्धीवादी भऽ गेल ओना ओ अपना आपकेँ 'खराब गान्धीवादी' कहैत छल जकर कारण ओ युवासभमे आक्रोश आ प्रतिशोधक भावनाक समर्थन करैत छल। कुरुक्षेत्रमे युद्ध विनाशकारी होमएकेँ बात स्वीकार कएल मुदा तर्क देल गेल की स्वतन्त्रताक रक्षाक लेल ई जरूरी छल। ओ तत्कालीन प्रमुख राष्ट्रवादी जेना राजेन्द्र प्रसाद, अनुग्रह नारायण सिन्हा, श्रीकृष्ण सिन्हा, रामवृक्ष बेनीपुरी आ ब्रज किशोर प्रसादक नजदीक छल।

दिनकर तीन बेर राज्यसभामे चुनल गेल आ सन् १९५२ अप्रैल ३ सँ सन् १९६४ जनवरी धरि एहि सदनक सदस्य छल आ ओ सन् १९५९ मे पद्म भूषणसँ सेहो सम्मानित भेल छल। ओ सन् १९६० कऽ दशकक प्रारम्भमे भागलपुर विश्वविद्यालयक कुलपति सेहो छल।



सन्दर्भ सामग्रीसभ

Tags:

भारतीय स्वतन्त्रता आन्दोलनमैथिली भाषाहिन्दी भाषा

🔥 Trending searches on Wiki मैथिली:

५८स्तनधारी प्राणीतुलसीएलिजाबेथ टेलररामविलास पासवानदिल्लीबान कि-मुनयौन दासीरने देकार्तनैतिकताजस्टिन बीबरअस्सर(गायक)१० मार्चडोनाल्ड ट्रम्पत्रिवेणी गाउँपालिका, रुकुमगौतम बुद्धग्रेगोरियन क्यालेन्डरसाहित्य१९००प्रीतिका रावसानिया मिर्जामाइकल बेनरगिस (अभिनेत्री)सिद्धार्थ (अयोध्या के सूर्यवंशी राजा)नारियलहजार स्तम्भ मन्दिरविकिपिडियाभारतीय जनता पार्टीनिया शर्माजन गण मनह्यु ज्याकम्यानज्योतिर्लिङ्गपरमेश्वर झाशिवाजीअलेक्सा इन्टरनेटमिचिगनराजनीतिज्ञअन्तर्राष्ट्रिय आर्थिक कोषप्रीतम कोटलहर्षाली मल्होत्रातिलाठी कोईलाडी गाउँपालिकाप्रिया रायबासुकी बिहारीमेरी कोमकश्मीरी भाषाअभिजीत सावन्तअहाना देओलमहारानी भिक्टोरिया६०कमल नाथतमिल भाषाअटल बिहारी वाजपेयीन्यू जर्सीअश्विनी कलसेकररामभद्राचार्यभेन डिजेलजर्ज एच डब्लू बुसनीता लुल्लाअरमान मलिकमार्क वाह्ल्बर्गरोमन क्याथोलिक चर्चतिरुपतिपरडीयाश्री देवीचेतन भगतमेयरतमिलनाडुगुप्तेश्वर महादेव गुफागान्धारीतुलसीदासभियतनामअरसावल्ली सूर्य मन्दिरभौतिक शास्‍त्रएलेन डिजेनर्सरामाश्रय झा 'रामरंग'🡆 More