Cason De Resciesa

Articul per Ladin Gherdëina

sul mer.

L Cason ie la plu vedla fabriga dla mont de Resciesa. L ie stat fat su ntëur i ani 1870.

Bele dan la cosra Maria Theresia, da l'ann 1416 incà, fova l bosch y la mont de Resciesa de 5 chemuns ju nchin pra i luesc da paur de Urtijëi. Chisc 5 chemuns ie: Urtijëi, S. Cristina, Laion, Gudon, sota l chemun de Tluses, y Funes cun Tais. Ntëur l 1765 ié l bosch de Resciesa unì destacà dala 5 cumunes y ié unì dat ala cumune de Urtijëi. Ala 5 cumunes ié resteda duta la mont de Resciesa y leprò la rejon de pastura te dut l bosch ju nchin pra i luesc; ora de chël ova la 5 cumunes tl bosch de Re­sciesa mo la rejon de leniam sciche stanges da sivé, vel lëns da fé droc, lënia da brujé y l Cason, che ié proprietà de duta la partides.

Presidënt dl cunsorz di chemuns, che à dërt de pastura dla mont de Resciesa, cun 270 pec de bestiam, ie sën Rafael Moroder dl luech de Resciesa a Urtijëi.

Fin dan puec ani ova l cason degun tublà, Resciesa ie na pastura, y la stala fova te cësa bas ite.

I pastri de Resciesa dal 1878 al 1960 documentei. L’ultimo paster de lecord d’Urtijëi iè stat Andrea Moroder de Costa che à vardà 39 ani dal 1878 al 1917. Po à vardà 2 ani Sepl Frener da Bataian. Do chësc iè stat Sepl Piazza da Cudan che à vardà 5 ani, y dal’an 1924 al 1941 iè stat paster Vigìl Piazza da Cudan. Dal 1941 al 1960 fova paster Bleje Perathoner dala Mauta.

Tl 2020 ie la ciajea unida slargeda, l paster ie Karl Vikoler, che cun la cajarina si fëna y cater mutons tën nce la ustaria.

• cm (Cristl Moroder)Resciesa. Calënder de Gherdëina 1960 pl. 51-52.
• Vinzenz Moroder-Resciesa: Storia y regules dl bosch de Resciesa y ujinanza. Calënder de Gherdëina 1975, pl. 95
• Malia da Cudan (Amalia Obletter): Desmunté da Resciesa ju. Calënder de Gherdëina 2008, pl. 38