Törf

Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Törf is gedruueg veen det es brandjstof kan waere gebroek.

't Gebroek van veen es brandjstof is hieël aad. De Romein Plinius d'n Ajere besjreef in Naturalis Historia det de Chauke van dratsj bel drejdjen en die es brandjstof gebroekdje. Wie inne Middelieëve de bevölking bleef greujen en 't hout ummer sjaarser woort, koom törf op groeate sjaol es brandjstof in gebroek. Neet allein veur hoesgebroek, mer ouch dore ambachsluuj en bie industrieel activiteite. Inne morige veengebiede hawwen aafgestórve plantje nao hóngerdje jaoren 'ne maetersdieke veenlaog gevörmp die me kós ewegstaeken of kós opbagkere veur 't vervolges naer te lègken op lègkakkers veur te druuege. d'n Törf woort daonao mit platbaomsjeper, deils langs speciaal aangelagdje kenale, nao de gebroekers gevare. Törf aafkómstig oet hoeagveen was in 't algemein van baeter kwaliteit es törf oet lieëgveen.

In Zuudoeas-Nederlandj loog 't wichtigste veengebied inne Pieël, oppe grens van Naord-Braobantj en Limbörg. In dit gebied vónj zoeageneumdje klotwinning vanoete boerekoele plaats vanaaf de Middelieëve. Dees vervening leverdje brandjstof veur eige gebroek, mer e deil woort ouch veure mert geproduceerdj. Groeatsjaolige törfwinning vónj plaats vanaaf 1853 dore Maotsjappie Helenaveen. De vervening góng door toet 1984, doe de litste activiteiten inne Deurnese Pieël woorte gestaak.