វិធីវិទ្យាសាស្ត្រ សម្ដៅយកវិធីសាស្ត្រសិក្សា ឬ ស្វែងយល់អំពីបាតុភូតិ ឬ កម្មវត្ថុសិក្សាណាមួយដោយផ្អែកលើការសង្កេត ពិសោធន៍ វាស់វែង កត់ត្រា ប្រមូលនិងវិភាគទិន្នន័យ និង វាយតម្លៃ ឬ សន្និដ្ឋានតាមសមហេតុសមផល។ វិធីវិទ្យាសាស្ត្រ មានដំណើរការជាប្រព័ន្ធ មានដំណាក់កាលច្បាស់លាស់។ មុខវិជ្ជាជាច្រើនដែលភ្ជាប់នឹងពាក្យវិទ្យាសាស្ត្រ កាលណាគេសិក្សាមុខវិជ្ជានោះតាមបែបវិទ្យាសាស្ត្រ ទោះមុខវិជ្ជាទាំងនោះសិក្សាពីសង្គមក្ដី។ ឧទាហរណ៍ វិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ វិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច វិទ្យាសាស្ត្រសុខាភិបាល ជាដើម។ ក្នុងវិធីវិទ្យាសាស្ត្រ គេតែងជួបប្រទះបញ្ញត្តិមួយចំនួនដូចជា ច្បាប់ គោលការណ៍ ទ្រឹស្ដី ស្វ័យសត្យ សម្មតិកម្ម ជាដើម។
ឧទាហរណ៍៖
សំនួរ៖ តើលោហៈរីកឬរួមពេលត្រូវកម្ដៅ?
សម្មតិកម្ម៖ លោហៈរួមនៅពេលត្រូវកម្ដៅ។
ពិសោធន៍៖ យកលោហៈច្រើនប្រភេទទៅដុតកម្ដៅ។ គេសង្កេតឃើញលោហៈរីក។
វាយតម្លៃ៖ សម្មតិកម្មខុស។
ខាងលើនេះ គ្រាន់តែជាឧទាហរណ៍ដើម្បីស្វែងយល់ពីដំណាក់កាល ជាទូទៅប៉ុណ្ណោះ។ វិធីវិទ្យាសាស្ត្រ មានដំណាក់កាលលម្អិតជាច្រើនទៀត។ គួរកត់សម្គាល់ដែរថា ការវាយតម្លៃសម្មតិកម្ម មិនដូចជាការសន្និដ្ឋានឡើយ។ ដូចជា ឧទាហរណ៍ខាងលើលោះត្រាតែលទ្ធផលពិសោធន៍ គាំទ្រសម្មតិកម្មផ្ទុយ (លោហៈរីក កាលណាគេដុតកម្ដៅវា។) ទើបគេអាចសន្និដ្ឋានផ្ទុយបាន។ ប្រសិនបើលទ្ធផលពិសោធន៍ គ្រាន់តែទាត់ចោលសម្មតិកម្ម ហើយមិនគាំទ្រអ្វីផ្សេង គេគ្រាន់តែវាយតម្លៃថាសម្មតិកម្មមិនត្រឹមត្រូវ តែមិនអាចសន្និដ្ឋានអ្វីបានទាំងអស់។ គួរកត់សម្គាល់ដែរថា ការសន្និដ្ឋានដាច់ខាត ១០០% កម្រមានណាស់។ ឧទាហរណ៍ជាក់ស្ដែងគឺ ច្បាប់ទីពីររបស់ញូវតុន ត្រឹមត្រូវចំពោះល្បឿនធម្មតា ក៏ប៉ុន្តែ កាលណាល្បឿនរបស់វត្ថុ ខិតជិតល្បឿនពន្លឺ ច្បាប់ទីពីររបស់ញូវតុន ចាំបាច់ត្រូវកែប្រែ។
This article uses material from the Wikipedia ភាសាខ្មែរ article វិធីវិទ្យាសាស្ត្រ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ខ្លឹមសារអត្ថបទប្រើប្រាស់បានក្រោមអាជ្ញាបណ្ឌCC BY-SA 4.0 លើកលែងតែមានបញ្ជាក់ផ្សេងពីនោះ។ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ភាសាខ្មែរ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.