Альдегидтер
Альдегидтер (лат.
al(cohol) dehyd(rogenatum) — сутексiз спирт) - органикалық қосылыс. Молекула құрамында карбонил немесе оксо топшасы бар көмірсутек туындыларын альдегидтер және кетондар деп атайды.
-R - Альдегид тобына жалғанған топ.
Физикалық қасиеттері
Құмырсқа альдегиді — өткір иісті газ, сірке альдегидінен бастап келесі мүшелері — сұйық, ал жоғарғылары — қатты заттар. Альдегидтердің физикалық қасиеттері бұдан бұрынғы қарастырылған заңдылықтарға сәйкес келеді. Молекулалық массалары өскен сайын балқу және қайнау температурасы артады. Спирттерден өзгешелігі — альдегидтерде молекулааралық сутектік байланыс түзілмейді, сондықтан сәйкес спирттермен салыстырғанда қайнау температуралары төмен болады.
Барлық альдегидтер органикалық еріткіштерде жақсы ериді. Химиялық қасиеттері. Құрамында еселі байланыс болғандық- тан, карбонилді қосылыстарға қосылу реакциясы тән. Қосылатын реагенттің теріс зарядталған бөлігі көміртек атомына, ал оң зарядталған бөлігі оттек атомына қосылады. Басқа органикалык косылыстармен салыстырғанда, альдегидтерде карбонилді топпен байланысқан С — Н байланысының белсенділігі жоғары және реакцияға жеңіл түседі.
Маңызды альдегидтер
| Аты | Формула | Балқу температурасы | Қайнау температурасы |
|---|---|---|---|
| Формальдегид | HCHO | −92 °C | −19 °C |
| Ацетальдегид | CH3CHO | −123 °C | 20,8 °C |
| Пропаналь | CH3CH2CHO | −81 °C | 48,8 °C |
| Бутаналь | CH3CH2CH2CHO | −97 °C | 75 °C |
| Акролеин | CH2=CH-CHO | −88 °C | 52,5 °C |
| Кротонды альдегид | CH3-CH=CH-CHO | −76,5 °C | 104 °C |
| Бензальдегид | C6H5-CHO | −56 °C | 179 °C |
| Салицилді альдегид |  | 1,6 °C | 197 °C |
| Фурфурол |  | −36.5 °C | 161.7 °C |
Дереккөздер
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
This article uses material from the Wikipedia Қазақша article Альдегидтер, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәлімет CC BY-SA 4.0 лицензиясы аясында қолжетімді (басқа шарттар көрсетілмеген жағдайда). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Қазақша (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.