Lʋbɩyɛ kɛ pʋyʋ siŋŋ kabɩyɛ tʋ ɛsɩndaa.
Pɩɣa wɛɣna pɩnzɩ hiu nɛ lutozo lɛ pɔtɔɔzʋʋ-kɛ. Pɔtɔɔzʋʋ-kɛ nɛ kalʋ pɩnzɩ naatozo mpilim. Pʋ-tɔbʋʋ se kaɖɩkɩɣ, kɛlɛlɩ nɛ kakayɩ.
Hasɩyaɖɛ fenaɣ taa palakɩ ɛvalaa kabɩyɛ tɛtʋ taa. Lʋbɩyɛ paɣzʋʋ hodo nɛ ɖɩtɛ mazaɣ. Pʋcɔ nɛ pɔtɔɔzɩ evebu lɛ, patɩɩhayɩsɩɣ-ɩ e-evebitu taa. Alɩwaatʋ ńdʋ tɩ-taa lɛ, payaɣ-ɩ se ɛhɔzɩyɛ. Pʋ-tɔbʋʋ se ɛkpɛlɩɣ lʋɖɛ ɛ-pɩcatʋ taa nɛ pʋcɔ paatɔɔzɩ-ɩ. Sʋsaa tuu eduye se paakpaɣ haɣ sɔnɔ nɛ powona-kɛ lakʋ. Cɛja lakɩna lɩmaɣzɛ nɛ ewolo ɛna pɩɣa egbele se e-koohu talaa se palabɩ-ɩ sɔnzɩ. Egbele tizi nɛ ewolo ɛhɛdɩ e-kooyu. Nabʋyʋ taa kɔyɔ, cɛja nɛ pɩɣa egbele panɩɣna ɖama se pala pɩɣa sɔnzɩ lɛ, peyebina ɛgʋlaa tɔm. Paba kaɣna ɛhɔzɩyɛ nɖɩ kpaʋ nɛ pataa-ɩ haɣ num nɛ pɩwɩlɩ se pɔtɔɔza-ɩ.
Ɖooo lɛ, kabɩyɛ taa pɔtɔtɔɔzɩ evebu yɔ, ɛɛtɔkɩ haɣ nandʊ. Halaa ɛɛtɔkɩ ɖɔɖɔ ka-nandʋ. Pɔtɔzʋʋ ɛvalʋ lɛ, ɛcaa kalɩmaɣ nɛ ewona ɛha e-egbelenaa sɩʋ se kʋkʋ ɩkandɩyɩ ɛ-yɔɔ ɛ-lʋɖɛ tɩnɛ taa. Paatɔɔzʋʋ ɛyʋ nɛ e-neu weyi ɛ nɛ ɩ paka caa nɛ ɖoo yɔ pɩnaɣ kʋɖʋmaɣ. Sʋsɔ ɖiɣ waaɣ nɛ pʋcɔ pɔtɔɔzɩ e-neu.
Pɔtɔɔzʋʋ ɛvalʋ nɛ hasɩyaɖɛ fenaɣ talɩ lɛ, ɛkpa hawiye. Hawiye yɔɔ peeye ɛcalɩɣ ɖɩkʋʋ haɣ nandʋ. Ɛvalʋ kpaɣ hawiye lɛ, ɛ-caa yakɩ-ɩ haɣ. E-egbele ɛpɩzɩɣ yɔ, ɛ́lɛ yakɩ-ɩ haɣ ɖɔɖɔ. Ɛgʋlaa kpaɣna haɣ ŋga payakɩ evalʋ yɔ. Paacɛkɩ haɣ liu tɛɛ kɩcɛbʋ, pamɩlɩtɩɣ ko-pondone kɩmɩlɩtʋ nɛ kɔkɔɔ kasɩ. Paacaɣ se ka-calɩm ɛwɛɛkɩ pikpe tataa. Ɛgʋlaa ɖoŋuuna haɣ ŋga ka-nandʋ nɛ paɖʋ-tʋ sɔkʋʋ taa nɛ pɛcɛlɩ evalʋ.
Haɣ kɛ ɖɩɣa kpɩnɛ nɖɩ ɖɩwɛ ɖoŋ siŋŋ yɔ. Ŋga ɖaŋɩɣna ɖɩɣa yɔɔ. Ye mbʋ ka-nandʋ yeki nɛ ɛvalʋ kpa ɖoŋ siŋŋ nɛ ɛpɩzɩ ɛkandɩyɩ ɛ-ɖɩɣa yɔɔ ɖeu. Dooo lɛ, halʋ ɛɛtɔkɩ haɣ nandʋ. Sʋsaa nabɛyɛ tɔŋ se peyeba nɛ halʋ tɔɔ haɣ nandʋ kɔyɔ, abalʋ ɛɛpɩzɩɣ ɛ-tɔm. Ɛlɛ, sɔnɔ halaa nabɛyɛ tɔkɩ haɣ nandʋ. Piya nzɩ patatɩɩtɔɔzɩda-sɩ yɔ, sɩsɩ n̄ɔtɔkɩ ɖɔɖɔ.
Pʋcɔ nɛ lʋbɩyɛ paɣzɩ lɛ, ɛvalaa sandɩɣ, pɔhɔzʋʋ po-tokonaa, papa ɛvalaa hulasɩ, hulasɩ nzɩ payaɣ se n̄ɔsɩ. Paɖʋ-wɛ pɔʋlaa, pataa haɣ num nɛ pɔɖɔkɩ sɛyɩŋ nɛ papaɣ nɛ pawɩlɩɣ ɖama po-toma. Ɛvalʋ taɣ haɣ num se ɛ-yɔɔ ɛwɛɛ sotu nɛ ɛ-taabalʋ ɖɔkɩɣ-ɩ lɛ putuu. Ɖooo lɛ, ɛvalʋ ɛɛtaɣ haɣ num.
Lʋɖɛ paɣzɩɣ mazaɣ nakɛyɛ nɛ ɖɩsɩɩ tɩnaa mazaɣ lɛɛka. Paa kantɔɔ ŋgʋ kɩ-taa lʋɖɛ paɣzɩɣna hawe cikpena taa. Pʋ-tɔbʋʋ se karɩtiyewaa lʋkɩ nɛ pɛtɛ lɛ, pɛkpɛndɩ nɛ pakatɩ karɩtiyewaa lɛlaa viilajɩ taa. Viilajɩnaa awiya cɔŋnanɩ lʋɖɛ ɖɩnɛ ɖ-yɔɔ. Pʋbʋ wayɩ lɛ, viilajlɩ n̄alʋbɩna ɖama nɛ pɛtɛ lɛ, pɛkpɛndɩ nɛ pakatɩ ɛjaɖɛ n̄ʋʋdʋ ɛsɩndaa nɛ palʋ. Paa kantɔŋ ŋgʋ lɛ, ki-wiyaʋ cɔŋnanɩ lʋɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-yɔɔ ɛjaɖɛ n̄ʋʋdʋ ɛsɩndaa.
Ɖooo lɛ, pan̄ɩnɩɣ se patɩlɩ waɖaa nɛ you nakʋyʋ ɛlɩwa lɛ, pataa-wɛ liu. Lɛɛlɛyɔ, waɖaa mba pa-taa ɖɔɖɔ pamʋʋ sɔɔjanaa sakɩyɛ. Lʋɖɛ tɛŋ mazaɣ wiye nɛ tɛʋ feŋ kujuka lɛ, ɛvalaa tɩŋa wolo pɛsɛɛ ɛjaɖɛ n̄ʋʋdʋ ɛ́lɛ ɖɩɣa taa.
This article uses material from the Wikipedia Kabɩyɛ article Ɛvatʋ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Mbʋ pɛwɛɛ pɩ-taa yɔ pʋwɛɛ pɩcɛlɩna paa weyi yee ɛyʋ ɛwɛna waɖɛ yɔ asaa yee nabʋyʋ ɛwɛ ndɩ lɛ. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Kabɩyɛ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.