ГъащӀэ

нэмыщӀу гурыӀуэгъуэ хэлъыр псалъэ «гъащӀэм» — зы псэущхьэм и дуней тетыкӀэ, къэхъуным щыщӀэдзауэ и кӀуэдыным нэс. ГъащӀэ зыӀу псоуэ щытыр — зи хуэныкъуэгъуэхэмрэ...

зыщӀагъэмбырыуэкъым, щӀым хуиту щызокӀуэ, фӀыуэ мэлъатэхэр. Анэмрэ хъумрэ я гъащӀэ псом зэгъусэщ. Шырхэр цы ятемыту, нэхэр къэмыплъауэ джэдыкӀэм къопщ. Лъэтэф...

уащыпэщӀохуэ къырхэм, уэххэм, цӀыху псэуалъэхэм. Хъумрэ анэмрэ гъусэ гъащӀэ псомкӀэ зэхуохъу. ДжэдыкӀи 2-3 нэхъыбэ къакӀэцӀкъым. Илъэсым тӀо, нэхъыбэри...

плъыжьщ. Анэхэр мащӀэу нэхъ цӀыкӀущ, ауэ теплъэкӀэ хъум ещхьщ. Моногамнэхэщ — зэхъузэбзхэр я гъащӀэ псом зэгъусэщ. ЩыӀэщ Еуропэм, КъаукъазщӀыбым, Анадолейм...

лӀэужьыгъуищ, пщӀыкӀуитхум щыщ. Орнитологхэм зэрагъэунэхуамкӀэ, жьецхэм гъащӀэ кӀыхь — илъэс 60-м щӀигъу зиӀэ къахокӀ. ХъупӀэжьец Circus pygargus Губгъуэжьец Circus...

къыхимынатэмэ, Къэзэнокъуэ Жэбагъы и хъыбархэр гъащӀэ кӀыхь хъунтэкъым. И цӀэр щӀэблэм щӀащымыгъупщэн фӀыщӀэ щиӀэщ Къэзэнокъуэ Жэбагъы и тхыдэм, аращ и цӀэри...

моногамнэхэщ — зэгуэгъу хъуахэр я гъащӀэ псом зэдопсэу. Я абгъуэ Ӏэгъуэблагъуэр къыхах тафэ зэӀуха, хыкъум здэщыӀэ, щӀыпӀэ псыӀэхэр, къамыл, нэгъуэщӀ псы...

теплъэкӀэ зэщхьщ, анэр нэхъ пӀащэщ. Илъэсым зэ цы япхъыж. Дэнэ щӀыпӀи щопсэу. Псэущхьэшххэм илъэсым зэщ къызэрырашыр, япэ къызэдизышахэр я гъащӀэ псом зэгъусэхэщ...

лэктыгъакӀэ цӀэрыӀуэ, и лэжьыгъэхэр укийо-э щӀэнхабзэ къудамэм щыщщ. Къыздэхъуар Эдо къалэм, 1760 и фокӀадэм. И цӀэдыдэу щытар Токитаро, и гъащӀэ псом лэжьэхукӀэрэ...

индей лъэпкъхэм къыхэкӀырт. И сэбиигъуэм палеомелит къеузащ, абым папщӀэ и гъащӀэ псом лъашэу щытащ. Илъэс пщӀыкӀуий щыхъуам авариэ хьэлъэм хэхуащ. И узыншагъэр...

КъэрдэнгъущӀ Зырамыку - Си гъащӀэм и мыхьэнэ нэхъыщхьэ дыдэр сыкъэзылъхуа си лъэпкъым сыхуэлажьэу зэресхьэкӀарщ. ГъащӀэ кӀыхь къызэрызгъэщӀам теухуауэ...

щӀыпӀэ куэдым мылъэтэжу, ауэ Ӏэпхъуэу щопсэу. КъэбцӀацӀэхэр фӀыуэ къудамэхэм щызокӀуэ, уеблэмэ жыгым «лъэсу» къохыфхэр. ЛӀэужьыгъуэ нэхъыбэм я гъащӀэр...

гъашӀэ ↔ гъащӀэ КӀахыбзэ кӀ ↔ щӀ Къэбэрдейбзэ: кӀэ ↔ щӀэ; мэгыкӀэ ↔ мэгыщӀэ; тӀэкӀын ↔ тӀэщӀын; икӀыӀу ↔ ищӀыӀу; макӀэ ↔ мащӀэ; хьакӀэ ↔ хьэщӀэ КӀахыбзэ...

гъащӀэр ӀупщӀу къыхощ Хьэсет цӀыкӀу, Верховнэ Советым, СегъэгуфӀэ махуэщӀэм, Си махуитӀ гъащӀэ усэхэм. ТхакӀуэм нимытхысу къэна поэмэхэм ящыщщ Сохъуахъур...

къигъэщӀащ. Иджырей зэманыгъуэм Гинесс и тхылъ дунейпсо рекордхэмкӀэ хэхьар нэхъ гъащӀэ кӀыхь пони доуэ «Sugar Puff», 2007 гъэм лӀа, и ныбжыр илъэс 56 ирикъуауэ...

иджыпстукӀэ а тхылъым итыр пцӀыуэ къыщӀэкӀауэ къагъэунэхуа щӀэныгъэлӀхэм, Алфонсо II и гъащӀэ тхыдэр зэрагъэщӀа нэуж, тжылъ-хъыбарым ит махуэр темыхуэу и гъащӀэм...

Къаукъазым, абы и щӀыбагъым, Ищхъэрэ-КъухьэпӀэ Африкэм, Азиэм. Къашыргъэщхьэхум и гъащӀэр епхащ жыгхэм (абгъуэ щещӀ), псым (Ӏус хэкӀыпӀэщ). Мыхьэ-мышх ищӀкъым,...

хэгъэгъуэщэгъуейщ. Абы ди ӀуэрыӀуатэм хуэфащэ увыпӀэ щиӀыгъщ и фӀэщыгъэм щӀагъыбзэ мыхьэнэ хэха иӀэу. Ар къуажэ гъащӀэм, псынщӀагъэм я дэмыгъэщ, унэбзум, бжэндэхъум...

адакъэм и гупэр унэбжэмкӀэ гъэзауэ гъунэгъуу Ӏумэ ар куэд темыкӀыу хьэщӀэ къызэрыкӀуэнум и нэгъыщэу. Адакъэм цӀыхубэхэм я щӀэнхабзэм, гъащӀэм къыщыхъу-къыщыщӀэхэм...

къуэм и маркиз). И гъащӀэм тепсэлъыхьу тхылъ мащӀэ къэнахэр, абы щхьэкӀэ тхыдэщӀэныгъэм и лъэжьыгъэхэр Ӏэуэ зэхокӀхэр я гупсысэхэмкӀэ. Медеджиным къэхъуа...