Moblo

Moblo esas, exemple, stulo, fotelo, tablo, kredenco, lito.

Ica artiklo bezonas revizo gramatikala. – Ka vu povas helpar ni revizar ica artiklo?

Periodi e stili di mobli e spensala utensili

• 1100-1500: Francia
• 1450-1500: Anglia
• 1450-1550: Germania, Austria (Karolus la 5ma 1519-1556)
• 1450-1550: Finlando, Suedia (Sten Sture, sen. 1470-1503)

• 1450-1700: Rusia (Ivan la 3ma 1462-1505, Ivan la 4ma la Kruela 1533-1584, Boris Godunov 1598-1605, Mihail 1613-1645, Alexei 1645-1676)

Renesanco naskis en Italia dum la komenco dil 12ma yarcento. Dum renesanco on startis itere uzar koloni, gebli e spegulala surfaci. Dum renesanco on favoris simetrio e harmonio. Mobli separesis ek muri. Renesanco donis a mobli arkitektonika e rekta-lineala strukturo.

• 1450-1650: Francia (François la 1ma 1515-1547, Henri la 4ma 1589-1610, Louis la 13ma 1610-1643)
• 1500-1650: Germania, Austria
• 1500-1650: Suedia (Anciena Vasa-periodo: Gustav Vasa 1523-1560, Johan la 3ma (1568-1592) Nova Vasa-periodo: Gustav la 2ma Adolf 1611-1631, Kristina 1632-1654)
• 1550-1650: Finlando (dukino Juhana de Finlando 1556-1563)

Tudor-stilo

• 1500-1550: Anglia (Henry la 8ma 1509-1547)

Stilo di Elizabeth la 1ma

• 1550-1600: Anglia (Elizabeth la 1ma 1558-1603)

Stuart-stilo

• 1600-1650: Anglia (Jack 1ma 1603-1625)

Baroko developis su en Italia ye fino di 15ma yarcento sur bazo di renesanco. Baroko estimis forteso, movo, emociono e teatrala pompeso. En mobli uzesis kom dekorili formi di spiralo e balono e di planti. Koloro esis sempre ne-hela. Stuli esis alta-dorsala ed armori esis granda. Prosperanta ero di baroko pasis che la palaco di Versailles dum la regno di Louis la 14ma di Francia.

• 1600-1700: Francia (Louis la 14ma 1643-1715)
• 1650-1730: Germania, Austria
• 1650-1700: Suedia -> 1700-1730: Posa-baroko (Fredrik la 1ma 1720-1751)
• 1650-1700: Finlando (generalo-guberniestro Per Brahe 1637-1641 e 1648-1654) -> 1700-1730: Pos-baroko
  
• 1650-1770: Rusia (Pyotr la Granda 1682-1725)

Stilo di Charles

• 1650-1700: Anglia (Charles 2ma 1660-1685, Wilhelm la 3ma e Maria 2ma 1688-1702)

Karolina stilo

• 1650-1700: Suedia (Karl la 11ma 1660-1697, Karl la 12ma 1697-1718)

Régence-stilo

• 1700-1730: Francia (duko di Orléans, Philippe 1715-1723)

Stilo di Rejino Anna

• 1700-1730: Anglia (Anna 1702-1714)

Rokoko naskis en Francia dum povo di Louis la 15ma di Francia ye komenco di la 18ma yarcento. La vorto "rokoko" originis de la Franca vorto rocaille ‘konko’, e konko divenis pose kom ornamento favorita.

Rokoko adoris rurala vivo ed Antika pastoro-idilio, e temi di ornamenti selektesis direte de naturo. Pro to valoris dessimetrio, arkala formi, S-figurala pedi en stuli. Chinia e Chiniana porcelano tre interesis. En Anglia naskis stilo di Chippendale de Chiniana stilo e gotiko.

• 1730-1770: Francia (Louis la 15ma 1715-1774)
• 1730-1800: Anglia (George la 2ma 1727-1760, George la 3ma 1760-1820)
• 1730-1770: Germania (Friedrich la Granda 1740-1786)
• 1730-1770: Austria
• 1730-1770: Finlando
• 1730-1770: Suedia (Adolf Frederik 1751-1771)
• 1730-1800: Rusia (Yelizaveta la 1ma 1714-1762)

Nova-klasismo

• 1770-1800: Francia (Louis la 16ma 1774-1792)
• 1770-1800: Anglia, Germania
• 1770-1800: Austria (Josef 2ma 1765-1790)
• 1770-1800: Rusia (Katarina la Granda 1762-1796, Pavel la 1ma 1796-1801)

Gustavianismo

Gustavianismo esis nordala versiono de nova-klasismo. En Francia esis stilo di Ludvig, en Anglia stilo di Adam. Dum 18ma yarcento anke rurala populi developis propra gustavianismala stilo. Gustavianismo valoris rekta linei vertikala, hela kolori, harmonio e simpleso. En stulo-dorsi uzesis figuri di garbi e shildi. Kom dekorili uzesis en chambri koloni ed urni.

• 1770-1800: Suedia, Finlando (Gustav la 3ma 1771-1792) (-> 1790-1810: posa-gustavianismo)

Imperio-stilo esis imperiala stilo di Napoleon ed ol konektesis a posrevolucionala diretorio-stilo. En Rusia esis estala versiono, en Suedia stilo di Karl Johan.

Motivi di dekorili del Imperio-stilo obtenis de Roma, Grekia ed Egiptia. Stilo di Imperio-stilo esis pompala e multa-kolora ma altralatere ol esis rigida e militala. On valoris bronzo, oro, mahagono e diversa petri. Mobli esis grandega, kam skulturi, e stuli havis pedi qui arkigis extere.

• 1800-1830: Francia (Napoléon la 1ma 1804-1815)
• 1800-1830: Germania, Austria
• 1800-1830: Rusia (Alexandr la 1ma 1801-1825) (->1830-1880: Pos imperio-stilo)
• 1800-1830: Finlando (anexo a Rusia en 1809)

stilo Regency

• 1800-1830: Anglia

Stilo di Karl Johan

• 1800-1830: Suedia (Karl la 14ma Johan 1818-1844)

Biedermeier

Stilo di biedermeier esis maxim posa fazo en Imperio-stilo. Biedermeier havis granda rolo en dekoro di borgezo-hemi.

• 1820-1850: Germania, Austria
• 1830-1880: Finlando, Suedia

Repeto-stilo repetis anciena stili en nova mixo. Ol developis su de romantika sercho di pasinto. Nova-klasismo esis Franca-stila, nova-gotiko esis Angla-stila, nova-renesanco esis Germana-stila, e nova-baroko konektis a naskinta yugendo-stilo.

Dum la 19ma yarcento l'urbi grandeskis, l'industrio developis su ed inventesis seriala produktigo. En mobli uzesis ne-hela arboro-speci, multa-figurala stofi e dekori qui expansis a multa direcioni.

• 1830-1880: Francia (Louis Philippe 1830-1848, Napoléon la 3ma 1852-1871)
• 1830-1880: Unionita Rejio (Victoria 1837-1901)
• 1830-1880: Germania (Wilhelm la 1ma 1871-1888)
• 1830-1880: Austria (Franz Josef 1848-1916)
• 1830-1900: Finlando
• 1830-1920: Rusia (Nikolaus la 1ma 1825-1855, Alexandr la 2ma 1855-1881, Alexandr la 3ma 1881-1894, Nikolaus la 2ma 1894-1917, revoluciono 1917)
• 1830-1920: Suedia (Oskar la 1ma 1844-1859, Oskar la 2ma 1872-1907, Gustav la 5ma 1907-1950)

Yugendo obtenis lua nomo de Münchena jurnalo Die Jugend ‘yuneso’. En Francia la stilo nomesis art nouveau ed en Unionita Rejio modern style. En Finlando ol havis konekto a nacionala Romantikismo.

En yugendo on valoris artizanala laboro, autentika materii e funcionala formi. On uzis arkala linei qui esis kam cigno-kolo, planto- ed animalo-motivi e naturala kolori.

• 1880-1900: Germania (Wilhelm la 2ma 1888-1918)
• 1880-1900: Austria (Franz Josef 1848-1916)
• 1880-1920: Suedia (Gustav la 5ma 1907-1950)
• 1900-1920: Finlando

Nova arto

• 1880-1920: Francia (Art nouveau)

Moderna stilo

• 1880-1900: Anglia (Modern Style)

Nacionala-Romantikismo

• 1900-1920: Finlando (nedependo 1917)

Arts and Crafts

• 1880-1900: Anglia

Modernismo

• 1900-1920: Francia, Germania, Austria

Avantgardeo

• 1900-1920: Rusia (Nikolaus la 2ma 1894-1917, revoluciono 1917)

Bauhaus

• 1900-1920: Germania, Austria

Stilo Edward la 7ma

• 1900-1920: Anglia (Edward la 7ma 1901-1910)