ГӀойсу (да) ( гӀумк.
ГӀойсу 169 км дӀаьха да (Ӏандий ГӀойсуца 336 км), хий ахара бассейна майда — 15200 км². ЖӀайхой ГӀойсуи Ӏандий ГӀойсуи вӀашагӀкхетарца хьахул из. Цкъахьалха Керттерча ГӀойсун аьле гӀолла доагӀ (кӀоаргал 700—1500 м я), тӀаккха Ахетлински чӀожеи, Чиркея водохранилищеи ЗӀамигача ГӀойсун аьле гӀолла дода, Къаспий фордах кхеталехьа дикка шералуш.
Сулак | |
---|---|
авар. Сулахъ, кум. Сувлакъ, кум. Къой сув | |
Экам | |
ДӀоахал | 169 км |
Бассейн | 15 200 км² |
ДӀадодача хин дукхал | 176 м³/с (даьржех 123 км гаьна) |
Водоток | |
Хин корта | ераш хиш вӀашагӀкхетача моттиге: ЖӀайхой ГӀойхий, Ӏандий ГӀойхий |
• Координаташ | HGЯO |
Хин даьрже | Къаспий форд |
• Кхоачалу моттиг | Сулак (ДаьгӀасте) |
• Лакхал | −28 м |
• Координаташ | HGЯO |
Хий дода моттигаш | |
Хин система | Къаспий форд |
Мата | |
Регион | ДаьгӀасте |
Шахьараш | Гумбета шахьар, Унцукула шахьар, Буйнакска шахьар, Бешлоама шахьар, Къызыл-Юрта шахьар, Кумторкхаьла шахьар, Бабаюрта шахьар, Махач-Кхала |
ГВР чура код | 07030000112109300000254 |
| |
Медиафайлаш Викиларма чу |
ГӀойсу яха цӀи тюркий (гӀумкий) меттага йода — «къой сув» яхар цар меттала жена хий яхилга да.
Ах XX-гӀа бӀаьшу чакхдаллалца эрсаша а я́хай цу хих гӀумкашкара хьаийца́ цӀи — Койсу оалаш хиннад цар. Цул хьалхагӀа «Сулак» аьнна цу хин даьржех мара оалаш хиннадац. Сулак а гӀумкий овла болаш да: гӀумкий меттала сув хий да, хӀаьта «лакъ» яхар тюркий метташка яьржа йола суффикс я. ХьавӀашагӀтехача цу деша маӀан «хий даржар», «хий тӀада́лар» аьнна хьахул.
Хих дукхагӀа лоа дашарах дуз. Хий Тушолагара Михий беттага кхаччалца айлу, эггара лакхагӀа Этинга—Баьцамеа бетташка тӀадоалаш. июле. Среднегодовой расход воды — в 123 км от устья 176 м³/с. , 450 г/м³, наибольшая 45 000 г/м³.
Эггара доккхагӀа га — Ахсу, цул совгӀа ГӀойхих кхет Чвахунбак, Тлар, ЗӀамига ГӀойхий. 1963-ча шера денз «ГӀурий тракт» (эрс: Акташский тракт) яха ор даьккхад. Цу орах гӀолла ГӀурий а, Яьссий а хиш ГӀойхих кхет.
ГӀойхи тӀа Кизилюрт яха пхьаи, Дубки яха пхьан хьисапе юрти , даьрже Сулак яха пхьан хьисапе юрти я́д.
ГӀойхиво Махачкхаьлл а Къаспий-Пхьа а кхоаб. Цун атагӀа иштта дика акклиматизаци яьй кхорзажӀале.
ГӀойхи тӀа тайп-тайпарча ГЭС каскад я: Миатли, Чирюрта, Чиркея, иштта йоккха йоаца Бавтугая. Цар массане оттабаь бола низ 1345,6 МВт я, цу тӀа кхы а 46,2 МВт ӀотӀакхетаргйолаш кагий ГЭС-аш а я ергйолаш. ГӀойхин ГЭС-а каскада юкъе гӀоргья уж а.
Россе паччахьалкхен хин реестра дарашта тӀатайжача ГӀойхий Малхбузерча-Къаспий бассейний гома юкъедод. ГӀойхин бассейн Тийрк да.
Паччахьалкхен хин реестра чура объекта код — 07030000112109300000254.
Къаьстта реестра чу дӀачӀоагӀдаь да ГӀойхин къаьнара хьоарсам (эрс: старое русло Сулака)
Ло:Бассейн Сулака Ло:Водные ресурсы Дагестана
This article uses material from the Wikipedia ГӀалгӀай article ГӀойхий, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Чударá тIакхоачилга CC BY-SA 4.0 яхача лицензе бокъонашца да, нагахьа санна кхыдар белгалдаь деце. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ГӀалгӀай (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.