Pawoł Wirth (tež Pawoł Wirt, němsce Paul Wirth; * 11.
awgusta">11. awgusta 1906 w Stróži pola Rakec, † 20. apryla 1946 we wójnskej jatbje w Šewčenko, Ukraina) bě serbski wučer, slawist a załožer serbskeje rěčneje geografije.
Narodźi so jako štwórte dźěćo a druhi syn Stróžanskeho bura Handrija Wirtha a jeho mandźelskeje Hany, rodź. Rjenčec, wopytowaše wot 1918 do 1927 wyšu šulu we Wojerecach a potom gymnazij a Krajnostawski wučerski seminar w Budyšinje. Na seminarje bě čłon serbskeho towarstwa „Swoboda“ a zastupi do Maćicy Serbskeje. Wot 1927 do 1933 studowaše germanistiku, slawistiku, filozofiju a teologiju w Lipsku a Berlinje, hdźež bě ze šulerjom Trautmanna a Vasmera. Po nawróće do Łužicy bě wot 1934 do 1936 z wučerjom w Malešecach, Klukšu a Budyšinku, njedósta pak trajne wučerske městno w Serbach. Tuž skutkowaše wot 1936 do 1939 w Kleinmachnowje a potom skrótka na Wučerskim wustawje w Schneidemühlu. Wot 1939 do 1944 bě tołmačer za pólšćinu a rušćinu w lěhwje wójnskich jatych we wobsadźenym dźělu Sowjetskeho zwjazka. Wot 1944 bě sam w sowjetskej wójnskej jatbje, najprjedy w Moldawskej a pozdźišo na Ukrainje, hdźež wón w nalěću 1946 schori a w lacareće zemrě.
Wirth bě woženjeny z Elisabeth, rodź. Zülchec z Hessenskeje, kotraž 1939 po jenož štyrilětnym mandźelstwje zemrě. Zhromadnje měještaj syna Jürgena.
Jako rěčespytnik skutkowaše wot 1936 w Pruskej akademiji wědomosćow sobu. Ze swojej jako kniha wozjewjenej disertaciju Beiträge zum sorbischen (wendischen) Sprachatlas (Leipzig 1933, 1936) załoži serbsku rěčnu geografiju a pozběhny tuž serbsku dialektologiju po Arnošće Muce na wyši schodźenk. Metodisce zepěraše so zdźěla na němsku linguistisku geografiju a rozdźěli serbski rěčny rum do třoch wulkich dialektnych kónčin: hornjoserbskeje, delnjoserbskeje a wuchodoserbskeje (wokoło Slepoho a Mužakowa).
Wirth bě awtor rjada nastawkow wo problemach serbskeje dialektologije a recensent tu- a wukrajnych sorabistiskich wozjewjenjow. Jako prěni Serb zapisowaše dialektalne teksty fonografisce, wobdźěłaše a wuda je w ćišću.
This article uses material from the Wikipedia Hornjoserbsce article Pawoł Wirth, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Wobsah pod CC BY-SA 4.0 k dispoziciji steji, jeli njeje so hinak podało. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Hornjoserbsce (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.