Varróko ha'e va'ekue mba'eporã reko heta ojehecha akue amo saro'y XVI ipahápe ha saro'y XVIII iñepyrũme mbytépe, oñepyrũ upe tetã Itália-pe, ha upéi oñemyasãi umi tetã katóliko rehe Európa ha Amérika pegua, oguahẽ mboyve, michĩ michĩme ha heko ojoavymíva, umi tetã oñemoĩva katóliko jeroviáre ha umi tetã Ásia pegua.
Hetaite varróko rembiapokue ojehecha opaichagua tembiapoporãme, ojeikuaa oĩ heta ku ñe'ẽporãhaipyre varróko ha oĩ avei jogapokuaa, ñemoha'ãnga, jeroky, mba'epu porã ha heta ambuéva ojejapo va'ekue varróko rekópe.
Varróko rembiapokuéra imba'ehetáva, sa'y hetáva, ijeguapaite ha mba'emichĩ porãite memete, hákatu oĩ tembiapo varróko sa'i oreko umi mba'ekuéra. Oĩ heta karai arandu he'íva varróko mba'eporã ára jehasáre oreko mbohapy pehẽngue guasu: «ymaguare» (ary 1580-1630), «ikakuaáma» (ary 1630-1680) ha «aréva» (ary 1680-1750).
Heta ambuéva he'i avei varróko ndaha'éi mante mba'eporã reko, ha'e katu tembiasa ára pukukue ha avano'õ iñarandupy rembiapo, yvypóra ohekávo ohecha pyahuhápe ko Yvy, ava rembiapo ha Tupã, ohekávo omoporã umi mba'eporã ymaguare. Upéicha, varróko mboyve ojehecha Európa avano'õme ko "renacimiento".
This article uses material from the Wikipedia Avañe'ẽ article Varróko, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Kuatia retepy ojeguereko CC BY-SA 4.0 guýpe, ndaha'éiramo oje'éva ambue mba'e. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Avañe'ẽ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.