Os Gaiteiros De Soutelo

 

O iniciador desta saga de músicos populares orixinarios de Soutelo de Montes foi o pai dos gaiteiros que, xunto aos seus fillos, adoitaba amenizar os días grandes das festas da época, xa que era un grupo infrecuentemente grande e que xa contaba cunha grande sona naquela Terra de Montes. Introducía outras novidades: incorporaba unha muller coma cantante, a irmá. A presenza dunha muller nos grupos musicais non era habitual aló polo 1925.

Os compoñentes eran Avelino Cachafeiro -director, compositor e a alma do grupo-, os seus irmáns Castor (gaita) e Bautista (voz e redobrante), o seu pai Fermín (bombo) e a súa tía Andrea, que algunhas veces se xuntaba a eles para tocar o pandeiro.

Cara a 1928 gravaron para a compañía Regal as seguintes pezas:

• "Foliada de Barro de Areu". Solo de gaitas e canto.
• "La Alfonsina". Muiñeira. Dúo de gaitas.
• "Eicho de dar queridiña". Foliada. Dúo de gaitas.
• "A volta da festa" (pasarrúas). Dúo de gaitas.
• "Estróupeles-Tróupele". Muiñeira. Dúo de gaitas.
• "Rianxeira". Foliada Rías Baixas. Dúo de gaitas.
• "Fandango de Pontevedra". Dúo de gaitas.
• "Muiñeira de Chantada". Solo de gaita por Avelino Cachafeiro
• "Foliada de Luxán". Dúo de gaitas.
• "Farruquiña, chaman á porta". Muiñeira. Dúo de gaitas.
• "Foliada de Tenorio". Solo de gaita e canto.
• "Alborada de Rosalía de Castro". Dúo de gaita por Avelino e Bautista Cachafeiro.

Un dos fitos máis importantes foi a súa presentación no Teatro Avenida de Buenos Aires o 28 de febreiro de 1930, onde actuaron con decorados deseñados por Camilo Díaz.

Os Gaiteiros de Soutelo percorreron toda Galiza, así como Buenos Aires, Montevideo e o Brasil, ata que o comezo da guerra civil española esfarelou o grupo: sorprendeunos tocando en Barcelona, en territorio republicano, mentres Galiza quedaba no nacional. A Cultural Obreira levounos a Madrid para dar ánimos ás tropas que alí loitaban, e cando se dirixían a Berlín para tocar nos Xogos Olímpicos, decidiron volver á casa por Lisboa. Así rematou o grupo.

Bautista morrera no 1933, Castor emigrou a Venezuela, onde ensinou a tocar na Escola de Gaitas da Irmandade Galega de Caracas e Avelino, cuxo único fillo morreu ao nacer, deixou de tocar a gaita.

Ligazóns externas

• Troitiño, Rubén (2023). 1924-2024 | Avelino Cachafeiro, cen anos do nomeamento coma mellor gaiteiro de Galicia. Revista Cousas de