قاف نام کوهی است افسانهای و بلند که گویند گرداگرد زمین را پوشانده و خورشید از پشت آن طلوع میکند.
این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه، محتوای آن را بهبود بخشید. (اوت ۲۰۱۲) |
در افسانهها آمدهاست که خورشید شبها را در چاهی پشت کوه قاف میگذراند. کوه قاف مکان چشمه آب حیات نیز ذکر شده و در ادبیات کنایه از دورترین نقطه جهان است.
پیشینیان کوه قاف را میخ زمین میدانستند. جنس آن را از زمرد سبز نوشتهاند و به باور آنها کبودی آسمان همان روشنایی زمردین است که از این کوه بازمیتابد وگرنه آسمان در اصل از عاج سپیدتر است. در کوه قاف هیچ آدمی زندگی نمیکند. در کوهپایه آن دو شهر قرار دارد، یکی در شرق آن به نام جابلقا و دیگری در غرب آن به نام جابلسا. فاصله کوه قاف تا آسمان به اندازه قد یک انسان است.
پژوهشگران نام و جایگاه کوههای قفقاز را الهامبخش پدید آمدن این افسانه دانستهاند (نام قفقاز در پهلوی "kapkuh"آمده و میتواند با "قاف"نیز ارتباط داشته باشد). در کتابهای جغرافیای اسلامی، کوه قاف را همان کوه البرز میدانند. البرز کوه در آثار زرتشتی در حقیقت، کوهی است مذهبی و معنوی: ایزد مینوی مهر، پیش از طلوع خورشیدِ جاویدان، از بالای این کوه برآید و سراسر سرزمین آریاییان را روشن نماید و کوهی است بس بلند و درخشان که بر فراز آن نه شب است و نه تاریکی، نه باد سردِ زننده و نه بادِ گرم مهلک و نه بیماری و آلودگی و منزلگاه ایزد مهر است.
صوفیان قاف را سرزمین دل و سرمنزل سیمرغ جان و حق دانستهاند. در نظر سهروردی کوه قاف که همان جایگاه پیر و آشیان اصلی باز است. کوه قاف رمز عالم بالاست.
در ادبیات فارسی قاف را نشیمن سیمرغ و ققنوس ذکر کردهاند و بسیاری از شعرای بزرگ ایرانی در اشعار خود از آن استفاده کردهاند. در منطقالطیر عطار آمدهاست:
هست ما را پادشاهی بیخلاف | در پس کوهی که هست آن کوه قاف | |
تا بُوَد کاری از این میدان لاف | گوی ما افتد مگر تا کوه قاف | |
گفت نتوان شد به دعوی و به لاف | همنشین سیمرغ را بر دریا قاف |
This article uses material from the Wikipedia فارسی article کوه قاف, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.